nişleyebileceği konusunda önemli açıklama eksik-
likleri vardır. Bosshart ve Macconi’ye göre, eğlen-
ce üzerine yapılmış bilimsel araştırmaların mik-
tarıyla tüketilen eğlence miktarı arasında pozitif
bir orantı bulunmamaktadır. Herhalde eğlence her
yerde bulunan ve görece az dikkat hak eden bir yan
ürün olarak görülmüş. Bosshart ve Macconi eğlen-
ceyi insanların duygusal durum (mood) yönetimini
iyileştiren bir alma (iletiyi) fenomeni olarak tanım-
lamaktadırlar. Medya aracılığıyla verilen eğlenceyi
çözümlerken ise, izleyici açısından eğlence içerik-
lerini çok işlevli olarak tanımlamakta ve bu işlev-
leri; “Telafi” (Compensations), “Doyum-İhtiyaçların
Karşılanması” (Gratifications-Copliance of Needs)
ve “Kendini Gerçekleştirme” (Self-Realization) ola-
rak sınıflandırmaktadır. Bu üç işleve ek olarak
eğlencenin izleyicilere “hayallerini serbest bı-
rakma” imkânı tanıdığını da belirtmektedir.
Telafi Olarak Eğlence
Telafi olarak eğlence, insanın yaşamındaki daha
çok memnun olmadığı olumsuz alanlarda yer
alırken, doyum olarak eğlence, daha merkezi olan
nötr alanlarda yer almakta ve kendini gerçek-
leştirme ise bireyin, bir insan olarak sahip oldu-
ğu imkânların tamamen doldurulması ve kişisel
hoşnutluk aradığı yerde görülmektedir. Gerçek-
ten de, hem iletişim hemmedya psikolojisi hak-
kında yapılan araştırmalar göstermiştir ki, her üç
işlev de medya kullanıcısının eğlence arayışın-
da önemli rol oynamaktadır. Telafi olarak eğlen-
ce kaçışçılık olarak incelenmiştir. Çünkü kullanı-
cılar içinde yaşadıkları toplumsal gerçeklikten bir
anlığa kaçıyor görünmektedir. Eğlenceyi doyum
olarak alan görüş, “Kullanımlar ve Doyumlar Te-
orisi” (Uses and GratificationsTheory) denen ve
medya kullanıcılarına medyayı neden kullandık-
ları hakkında sistematik olarak sorgulayan araş-
tırmayı yansıtmaktadır. Bu yaklaşım özellikle eğ-
lence medyası alanını incelemiş ve burada eğlen-
ce hedefli kullanıcıların beklenti, ümit ve arzula-
rına dair birçok bilgi sağlamıştır. Üçüncü işlev ise,
iletişim bilimleri ve medya psikolojisince en az
incelenen kendini gerçekleştirmedir. Sosyolog-
lar ve medya araştırmacılarının son zamanlar-
da ortaya attıkları bir medya kullanım biçimi ise,
medya kullanımı esnasında kişinin kendi kim-
liği üzerinde çalışma imkânı oluşturmasıdır.
Eğlence Aracı Olarak Televizyon
Medya toplum ilişkileri çerçevesinde yapılan araş-
Kapak
