Spor! Artık gündelik koşturmacamızın birçok
anında karşımıza çıkan, seyirci veya uygulayıcı,
amatör veya profesyonel, bir şekilde hep hayatı-
mızın içinde olan popüler bir uğraş. Ruh ve beden
sağlığına fayda için yapılması, insani ve ahlaki
çerçevede yapılması, bir amaç değil meşru bir araç
olması, yapanı iyiye, doğruya, faydalıya, güzele
yönlendirmesi, zararlı eylemve eğilimlerle birlikte
olmaması şartıyla Yeşilay olarak çok önemsediği-
miz, gençleri teşvik ettiğimiz bir bağımlılıklamü-
cadele aracı spor. Ama spor bundan ibaret mi ya-
hut spor dediğimiz uğraşın başka hangi açılardan
bir değerlendirmeye tabi tutulması lazım sorusu
gündeme geldiğinde söyleyeceklerimiz var elbet!
Bu başyazıda işte bunu yapacağız
.
Spor bir boş vakit geçirme aracı mıdır? Yok-
sa insanı ruh ve beden olarak yetiştiren bir terbiye
aracı mı? Sporun bağımlılıklamücadelede bir araç
olarak kullanılmasının imkân ve sınırları nelerdir?
Ne gibi bir çaba içine girersek sporun vasıtasıyla
bağımlılığı engelleyebiliriz? Yoksa bizatihi sporun
kendisi bağımlılığın bir aracı olarak kullanılıyor mu?
Bütün bunlar bir tarafa asıl maksadımız spo-
run bağımlılıklamücadelede ne gibi fonksiyon-
ları olabileceğini konuşmak. Spor tarihi ile ilgile-
nenlerin açıklamalarına göre, spor ilk olarak antik
Yunan’da egzersiz yaparak ideal vücut yapısına ka-
vuşmak ve bu yolla tanrıları onurlandırmak arzusu-
na dayanmaktadır. Olimpiyatların çıkış felsefesi de
birbirleriyle kavgalı olan Yunan şehirlerini olimpiyat
boyunca barış içinde yaşatmaktır. Hıristiyan Ro-
malılar tarafından yasaklanan olimpiyatlar ancak
19.yüzyılda tekrar tedavüle sokulacaktır. Modern
sporlar da kapitalizmin öncülerinden olan İngiltere
merkezli olarak çıkmıştır. Futbol gibi bazı sporlar o
dönemortaya konulmuş kurallar çerçevesinde de-
vam etmekte ve futbola yön veren kurallar hala İn-
gilizlerin ağırlıklı olduğu bir kurul tarafından belir-
lenmektedir. Sağlıklı beyinlerin sağlıklı vücutlarda
olabileceğinden hareketle spor ve beden eğitimi-
ni esas alan bir yöntem geliştirmişlerdir. Benzer şe-
kilde kendi kültürümüzdeki oyun ve sporlara bak-
tığımızda güreşten tutun da atıcılığa, okçuluğa ka-
dar birçok spor hem eğitimin hemde eğlencenin bir
parçası olarak yüzyıllardır yaşatılmaktadır.
Kültürlerin spor telakkilerine geçmeden önce
değinmemiz gereken bir husus var. O da sporun ya-
pılış gayesi. Gerek antik Yunan’ın tanrıları onurlan-
dırma arzusu, gerek modern beyaz adamın varlığı-
nı ve geleceğini sürdürme, diğer ırk ve milletler kar-
şısında üstünlüğünü ispat etme aracı olarak gör-
mesi, sporu özünden koparmaktadır. Aynı şekilde
bugünkü dünyanın, tüketim kültürüne adapte et-
meye çalıştığı insanlara takdim ettiği bir spor an-
layışı da buna benzemektedir. Bir taraftan sürek-
li tüketmeye teşvik edilen birey, diğer taraftan bü-
tün aşağılamametotları da kullanılarak her daim
sportif bir görünüme zorlanmakta ve spor bir amaç
ve eğlence aracı olmaktan çıkıp ideal insan tipi-
nin en baskın unsuru haline getirilmektedir. Bilindi-
ği gibi olimpiyatlarla başlayan ve dünyanın değişik
yerlerinde farklı branşlarda devamlılık gösteren bir
“sporcu” gerçeği vardır. Sporların her türlüsünün
modern dünyada teşhir malzemesi haline gelme-
si insanlık içinde ayrı bir sınıf meydana getirmiş-
tir. Bunlara genel anlamda “sporcu” diyoruz.
Sporcuların bu şekilde spor yapmaların-
daki amacı da kendi zaviyemizden ideal
bulmuyoruz. Buna ileride döneceğiz.
Sporda ilk dikkat etmemiz gereken
şey sporun yapılış gayesidir
Bizim bağımlılığı engellemede bir
araç olarak gördüğümüz sporun yu-
karıdaki gayelerden uzak olduğunu
öncelikle söylememiz icap eder. Spo-
run insana vereceği fiziki ve ruhi fay-
daları göz önünde bulundurdu-
ğumuzda ilk dikkat etme-
miz gereken şey sporun
yapılış gayesidir. Özellik-
le gençlerimizi de yön-
lendirirken ilk dikkat et-
memiz gereken şey, bir
birey olarak sporun
bize veya gençleri-
mize ne kazandı-
racağı gerçeği-
dir. Rekabet,
özgüven,
yardımlaşma
ve dayanış-
ma, gücü kul-
lanma ve yö-
netme, kazanma
ve kaybetme olgunluğu,
hırs gibi insan karakteri-
nin ve şahsiyetinin belir-
BAŞYAZI
Spor sadece spor değildir!
