12 / 84
ZARARLI ALIŞKANLIĞA
DAVETİYE ÇIKARIYOR
YANLIŞ TUTUM
Ergenlik döneminde gençler, anne ve babalarının onlara karşı geliştirdiği yanlış tutumlar
nedeniyle zararlı alışkanlıklar edinebiliyor. Peki anne-babaların, gençliğe adımını atmış
çocuğa nasıl davranması gerekiyor? İşte yanıtları…
A
Anne ve babanın çocuğa yaklaşım tarzı, çocuğun davranış
gelişimini doğrudan etkiler. Aynı zamanda kişilik yapısını da
şekillendirir. Anne ve babanın tutarlı, yapıcı ve sevgi eksenli
yaklaşımı çocuğun dengeli bir kişilik kazanmasını sağlar. Ebe-
veynlerin, aşırı otoriter, ilgisiz ve empatiden uzak tavırları ise
çocuğun duygusal ve sosyal gelişimini olumsuz yönde etkiler.
Çocuklar ergenlik öncesi dönemde, ebeveynlerinin yanlış
tutumları karşısında genellikle ‘çaresiz ve pasif’ kalır. Bu dö-
nemde maruz kaldıkları yanlış tutumlar karşısında birtakım
davranış bozuklukları sergileseler de çoğu kez bu davranışlar
‘riskli davranış’ grubuna girmez. Fakat bu durum bir bakıma
‘fırtına öncesi sessizlik’ gibidir. Çünkü ergenlik dönemiyle bir-
likte ‘çaresiz ve pasif’ olan çocuğun yerini sorgulayan, beğen-
meyen ve agresif davranışlar sergileyebilen bir genç alır. Çoğu
ebeveyn, çocuğundaki bu değişim karşısında şaşkınlığa uğrar
ve çocuğunun huysuzluklarına, öfke patlamalarına bir anlam
veremez. En yumuşak ikazlara bile çok sert tepki veren genç
karşısında nasıl davranacağını şaşırır.
ÇOCUK EVDENUZAKLAŞABİLİR
Gençlerin bu tepkiselliği karşısında bazı ebeveynler empati
kurup çözüm odaklı davranmak yerine, genci yargılamayı ve
suçlamayı tercih eder. Hatta bazen sertlikle bu işin üstesinden
gelmeye çalışır. Halbuki bu durum ‘yangına körükle gitmeye’
benzer ve çatışmaları daha da alevlendirir.
Ebeveyn ile ergen arasındaki bu çatışmaların, sürtüşmelerin
süreklilik kazanması, ergenin bazı riskli davranışlara yönel-
mesine sebep olabilir. Aileleriyle yaşadığı sorunların giderek
büyüdüğünü düşünen bazı gençler, bu sorunlarının çözümüne
ilişkin umudunu kaybedince evden kaçma, alkol ve uyuştu-
rucuya sığınma, çetelere katılma, şiddete yönelik davranışlar
sergileme, hatta intihara teşebbüs etme gibi birtakım riskli
davranışlar içine girebilir. Gençler bu tür davranışları sergi-
lerken çoğu kez bu yaptıklarının daha da büyük sorunlara yol
açacağını hesaplamadıkları gibi, bilakis bu riskli davranışlarının
bir ‘çözüm’ olduğunu sanır. Kimileri de bu tarz riskli davranış-
lar sergilerken bir bakıma kendilerini anlamayan ailelerinden
intikam aldıklarını düşünür.
yesilay.org.tr
12
YEŞiLAY
•
NİSAN 2016
DOSYA