5 / 8
5
• Gözlerinde kızarıklık ve göz bebeklerinde
büyüme var mı?
• Ani kilo kaybı var mı?
• Hareketlerinde koordinasyon bozukluğu var mı?
• Vücudunun herhangi bir yerinde nasıl ol-
duğunu açıklayamadığı yaralanma, yanma,
incinme benzeri bir durum var mı?
• Tutarsız veyageveleyerekkonuşmayabaşladımı?
• Sinir ve saldırganlık var mı?
• Kişiliğinde açıklayamadığınız bir değişiklik
gözlemliyor musunuz?
• Duygu durumunda ani değişimler veya nedensiz
gülme gibi davranışları var mı?
• Sebepsiz korku duyduğu, içine kapandığı,
gerginlik yaşadığı veya şüpheciliği oluyor mu?
• Okul dışındaki aktivitelere karşı ilgisinde
azalma var mı?
• Evden değerli bir eşyanın eksildiği oldu mu?
• Hırsızlık davranışı oldu mu?
• Arkadaş grubunda veya her zaman takıldığı
mekânlarda bir değişiklik var mı?
• Son zamanlarda göz damlası, gözyaşı sıvısı
kullanıyor mu?
Bağımlıların tıbbi tedaviden sonraki rehabilitasyon dö-
nemi, onların toplumsal hayata yeniden katılmaları açı-
sından kritik önem taşıyor. Uzmanlar, bireylerin özellikle
rehabilitasyon döneminde hayatlarını sevdikleri aktivite-
lerle planlamalarını ve çevrelerinden destek almalarını
öneriyor.
Uyuşturucu ya da alkol tedavisi görmüş bireyler için za-
manın verimli geçirilmesi sosyal yaşama entegrasyonu
kolaylaştırıyor. Çeşitli sosyal aktivitelerle hayatını prog-
ramlaması bireyin tekrar maddeye yönelmesini engelle-
diğini belirtiliyor. Kişilerin iyileşmek için acele etmemeleri
ve kendilerine ulaşabilecekleri küçük hedefler koymaları
gerekiyor.
Bağımlılık düzelebilen ama tekrarlamaya hazır bir hasta-
lık olarak tanımlanıyor. Bu nedenle alkol veya madde kul-
lanımını bırakan kişinin tekrar kullanmaya başlamamak
için yaşamını yeniden düzenlemesi gerekiyor. Öncelikle
bunun, bir geçiş dönemi olduğunu kabul ederek kendine
zaman tanıması yapılması gerekenlerin başında yer alıyor.
Bu dönemde yapılabileceklerin başında sağlıklı ve bakım-
lı olmaya odaklanmak, sevilen aktivitelerle uğraşmak,
yeni dostluklar kurmak ve programlar yaparak boşluklar
oluşmasına izin vermemek geliyor.
Çocuğunuzun madde
kullanıp kullanmadığını
nasıl anlarsınız?
Sosyal aktiviteler
bireyi tekrar bağımlı
olmaktan koruyor
Çocuğunuzu zararlı alışkanlıklardan
korumak için...
Aşağıdaki maddelerden bir veya daha fazlasına evet cevabı veriyorsanız, bu du-
rumun başka bir sebepten kaynaklanıp kaynaklanmadığına ve çocuğunuzda son
zamanlarda ortaya çıktığından emin olunuz.
Bağımlıların tıbbi tedaviden sonra nor-
mal hayata dönmesinde rehabilitasyon
dönemi büyük önem taşıyor. Bu dö-
nemde kişinin kendine iyileşmek için
zaman tanıması ve günlük yaşamını
aktivitelerle programlaması öneriliyor.
NE ZAMAN KONUŞMALIYIM?
Küçük yaşlardan itibaren çocuğunuza sigara, alkol ve
madde kullanımının zararlarından sohbet sırasında veya
televizyonda gördüğünüz bir haber vs. vesilesiyle bahse-
debilirsiniz, kendini nasıl koruyacağını anlatabilirsiniz.
NASIL KONUŞMALIYIM?
• Konuşmaya başlamadan önce doğru kaynaklardan bil-
gilerinizi artırın ve ona bağımlılıkların zararları konusun-
da bilgi verin.
• Kısa ve net cümleleri tercih edin.
• Ona sorular yönelterek çocuğunuzuda sohbete dâhil edin.
• Fikrini, ne hissettiğini, ne bildiğini sorun.
• Çocuğunuzla anne ve baba ayrı ayrı konuştuğunuz gibi
tüm aile bir arada iken de konuşun.
ONA NE SÖYLEMELİYİM?
• Uyuşturucu kullanmanın bir suç olduğunu ve ne gibi
yasal sonuçları olduğunu ona anlatın.
• Eğer birisi ona uyuşturucu, sigara, alkol teklif ederse ne
cevap verebileceği hakkında konuşun.
NASIL YARDIMCI OLABİLİRİM?
Bağımlılığın ciddi bir beyin hastalığı olduğunu bilmek ve
belirtileri doğru anlamak tedavinin en önemli basamağını
oluşturmaktadır. Bağımlı olan bireydeki fiziksel, psikolo-
jik ve sosyal açıdaki değişimlerin takibi bunun içinde ba-
ğımlı bireyle ailenin ilişkisinin kuvvetli olmasının gerekli-
liği kavranmalıdır.
Kişiye öğüt verme, eleştirilere maruz bırakma, suçlama
ve acıma gibi davranışlar yerine dikkatli dinleme, des-
tekleyici mesajlar verme ve doğrudan iletişim kurmayı
denemek gerekir.
• Tedavi eşliğinde bağımlı bireye psikolojik destek sağlan-
ması, bireyin iyileşme sürecine olumlu katkısı olacaktır.
• Ebeveyn, çocuğun bağımlı olduğundan şüpheleni-
yorsa bu konu hakkında uzmanla görüşülmesi gerek-
tiğini çocuğuna söylemesi ve onu tedaviye ikna etmesi
gerekir.
• Bağımlı bireyin tedavisi sabır isteyen bir süreçtir. Bu
süre içerisinde çevre, özellikle ebeveyn her zaman bire-
yin yanında olmalı ve onu desteklemelidir.