21 / 52
Yanardağ
özellikleri
nelerdir?
Bazı yanardağlar
Yanardağ patlamaları
nelere sebep olur?
Yanardağlar genelde
konik şekildedir. Bir
dondurmanın külahını
ters çevirdiğinizde
oluşan şekil konidir.
Krater bir yanardağın
ucuna denir. Dondurma
külahının sivri ucunu
krater olarak düşünebiliriz.
Volkanlar patladığı
zaman lavlar dışında tüf
adı verilen volkan külleri,
su buharı ve çeşitli
gazlar da açığa çıkar.
Lav ve gaz çıkaran, depreme
sebep olan bir yanardağ
aktif sayılmaktadır.
Çok uzun süredir aktif olmamış
ama gelecekte aktif olabilecek
olan yanardağlara faal olmayan
yanardağlar denir.
10 bin yıl boyunca hiç aktif
olmamış yanardağlar ise artık
sönmüştür ve sönmüş yanardağ
olarak adlandırılırlar.
Ülkemizde bulunan başlıca
sönmüş yanardağlar; Ağrı,
Tendürek, Süphan, Nemrut
ve Erciyes’tir. Dünyadaki ünlü
yanardağlarsa, Tanzanya’da
Kilimanjaro, Japonya’da Fuji,
İtalya’da Etna, Ekvator’da
Tungurahua’dır.
Volkanik patlamalar, depreme, lav akıntısına,
toprak kaymasına, yerin aşınmasına,
tsunami yani dev dalgalara neden olabilir.
Yanardağ patlamaları sonucu büyük kül
bulutları havaya karışırlar. Bu da canlıların
solunum yollarına zarar verebilir.
Kül bulutlarının içinde yer alan küçük kaya
ve cam parçaları uçaklara zarar verebilir.
19
Mavi Kırlangıç - Temmuz