81 / 84
Şimdiye kadar ne yapıldı, daha ne yapılacaktır? Geçen
hafta zarfında şehrimizi teşrif eden Sıtma Mücadele
Komisyonu Reisi kıymettar mütehassıslarımızdan Doktor
Osman Şerefüttin Bey başmuharririmize berveçhiati
izahatta bulunmuşlardır:
“---- Hükümet sıtma işini memleket meselesi telakki
etmiştir. Takip ettiğimiz cidalde rehberimiz ilim ve fendir.
Halkın psikolojisine dikkat ederek yürüyoruz. Gayemize
muvaffakiyetle yetişeceğimize imanımız kavidir. İşte böyle
bir imanla tuttuğumuz, işte muvaffak olmak için ittihaz
ettiğimiz tedbirler kış ve yaz olmak üzere değişmektedir.
Esas itibarıyla sıtma mücadelesi üç esastan terekküp
etmektedir. Birincisi sivrisineklerle mücadele, ikincisi
bataklıkları kurutmak, üçüncüsü kinin tevziatıdır.
Biz Ankara’da kış mücadelesi olmak üzere guruplar
yaptık. Bu guruplar süpürgeciler, etıbba, küçük sıhhiye
memurlarından ibarettir. Bu memurlar vasıtasıyla her
evde sıtmalı olup olmadığını tahkik etmek, kan muayene
etmek, risaleler tevzi etmek, evin bahçesiyle ahırlarda
mevcut sivrisinek teraküm edecek birikintileri, petrol
ve Arap sabunu mahluli İle dezenfekte etmek suretiyle
işe başladık. Mekteplerde üç bin iki yüzden fazla talebe
muayene edilmiş, bini mütecaviz (geçen) kan muayenesi
yapılmıştır. Neticede tıhal (dalak) indeksi yüzde 20-40,
kan indeksi yüzde 15 bulunmuştur. En ziyade tesadüf
edilen tersiyana nevidir. İlmi nokta-i nazardan şayan-ı
ehemmiyet olan kısım şurasıdır ki aynı evler etrafındaki
sıtma mikrobu bir cinstendir. İlkbaharda beş poliklinik
(ayakta muayene yeri) açtık. Öğleden evvel polikliniğe
müracaat eden hastalar, öğleden sonra da evdeki hastalar
doktorlar tarafından muayene ve tedavi edilecektir.
Bir buçuk aydan beri Ankara civarındaki batakhanelerin
kurutulmasına ibtidar edilmiştir. Kanallar açmak, tahte’l-
arz tefcir usulleriyle kurutma ameliyesi yapılmaktadır.
El yevm Ankara istasyonu ile şehir arasındaki arazi şehir
emaneti tarafından tamamıyla kurutulmuştur. Fişenkhane
civarındaki tuğla ve kerpiç harmanları vasıtasıyla delik
deşik olan arazide kanallar açmak suretiyle suyun cereyanı
temin edilmiştir. Sarıkışla civarında Baba Harmani sazlığı,
keza lise binası civarındaki ErzurumMahallesi bataklığı
kurutulmuştur. Sivrisineklerin yuva yapmaması için su
cereyanının sürati saniyede yirmi santimetre olmalıdır.
Binaenaleyh bu surata malik olmayan dereleri ham petrol
ve katran dökerek sivrisinekten tathir ediyoruz.
İstasyon civarındaki araziye şehir emaneti yedi bin beş
yüz lira sarf etti. Orada park tesis ediyor. Fidanlar dikildi.
Fişenkhane civarındaki bataklıkları kurutmak için Nafia
Vekaleti on bin lira tahsis etmiştir.
Profilaktin (vaki) olarak bir milyon gram kinin tahsis edildi,
bataklığa karip olan mahaller ahalisinden fakir olanlara
meccani komprimeler tevzi edilecektir.
*Hilal-i Ahdar, YeşilayCemiyeti’nin ilk ismidir. Aynı zamanda 1925
yılındanbuyanayayınlananYeşilayDergisi’nedeadını vermiştir.
Hilal-i Ahdar, 13 Mayıs 1341 (1925, C:1, N:7)*
SITMA MÜCADELESİ
yesilay.org.tr
81
YEŞiLAY
•
ARALIK 2015