17 / 84
hiçbir anne-baba istemez. O
zaman neler yapmak gerek?
Çocuklarımızı bağımlılık yapıcı
maddelerin zararları hakkında
nasıl bilinçlendireceğiz?
Ülkemizde bağımlılık önleme
bilincini geliştirmek için
başta Yeşilay olmak üzere
birbirinden yararlı çalışmalar,
organizasyonlar var. Bu
çalışmaların en önemlilerinden
biri de Yeşilay’ın başlattığı
Türkiye Bağımlılıkla Mücadele
Eğitim Programı (TBM).
TBM ülkemizde yaşayan
çocuk ve gençlerin daha
güvenli ve sağlıklı bir hayat
sürdürmelerine katkıda
bulunmak amacıyla yeni neslin
bağımlılıklarla ilgili bilinç
düzeylerini arttırmayı hedefliyor.
Programın tbm.org.tr ismiyle
kapsamlı bir web sitesi var.
Site, anaokul çağından yetişkin
döneme kadar olan hedef kitle
için tasarlanmış. Her yaş grubu
için farklı eğitim materyallerinin
olduğu site, 7’den 70’e herkesin
bağımlılıklar konusunda
yaş gruplarına uygun olarak
bilinçlenmesini sağlıyor.
Mesela siteye girdiğinizde, farklı
yaş gruplarındaki çocuklar için
birçok oyun, hikaye, öneri ve
şarkılarla karşılaşıyorsunuz.
Çocuklar bu aktivitelerle hem
eğleniyor hem de bağımlılık
yapıcı maddelerin zararlarını,
neden kullanılmaması gerektiğini
öğreniyor. TBM’nin web sitesinde
ebeveynler ve yetişkinler için
ayrı bölümler var. Burada da
rehber kitaplar, çocuğunuzun bir
maddeye bağımlı olduğunu fark
ettiğinizde yapmanız gerekenler
gibi birçok yardımcı, yol gösterici
kaynak bulabilirsiniz.
ÇOCUKLARA
BAĞIMLILIĞIN ZARARLARI
NASIL ANLATILIR?
Küçük yaşlardan başlayarak
çocuklarınıza alkol, sigara,
uyuşturucu gibi maddelerin
zararlarını anlatmalısınız.
Unutmayın, çocuklar küçükken
Çocuklarınıza
bağımlılıkyapıcı
maddelerin
zararları
hakkındabilgi
verirkenkısa
venet cümleler
kurmayaözen
gösterin
Yeşilay’ın uluslararası hakemli, akademik dergisi olan Addicta (The
Turkish Journal on Addictions), ergenlerin içinde bulunduğu gelişim
döneminin özellikleri ve gelişimgörevleri dikkate alındığında, internet
ve teknoloji kullanımı bağımlılığı bakımından önemli bir risk grubunu
oluşturduklarına dikkat çekiyor.
Araştırmaya göre; 12-18 yaş ergenlerinin yüzde 3,6’sı internet bağımlısı,
yüzde 21.8’i ise bağımlılık sınırında. Araştırmada ergençocukların spora
ve eğlenceye ayıracakları zaman dilimini internette oyun oynayarak har-
cadıkları da bildiriliyor. Peki bu gençler, spor veya eğlenceye ayıracakları
zamanı neden bilgisayar başında geçirmeye tercih ediyor? Yeşilay Genel
BaşkanYardımcısı Kln. PsikologMehmet Dinç, çocukların teknoloji ba-
ğımlısı olmasının en önemli nedeninin anne-babaların televizyonla kur-
duğu sağlıksız ilişki modeli olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Anne babalar
çocuklarının teknoloji bağımlılığı şikâyeti ile bana geldiklerinde ‘Peki,
çocuğunuz bilgisayar başındankalksındane yapsın?’ diye sorarım. Aldı-
ğımyanıt ise genellikle ‘Gelsin bizimle televizyon izlesin’ oluyor. Kısacası
aileler televizyon izlemeyi çok daha iyi bir şey gibi sunuyor. Yani çocuğu
bir ekrandan çekip diğer bir ekranın başına getiriyorlar.”
0-3 YAŞ ARASI EKRANLA TANIŞMAMALI
Çocukların 3 yaşına kadar televizyondan uzak tutulması gerektiğini
anlatan Mehmet Dinç, “Araştırmalara göre, beyin gelişiminin yüzde
70’i yaşamın ilk yılında tamamlanıyor. Çocuk, 0-3 yaş arasında vücut
hareketleri, el becerileri, işitme-görme ve konuşma, sosyal davranış ve
oyun oynama yetisi kazanıyor ve kendini geliştiriyor. Dil ve zekâ ge-
lişiminin çok hızlı olduğu bu dönemde uzun süreli televizyon izleyen
çocuklarda gelişim geriliğinin ortaya çıkma olasılığı artıyor” diyor.
ÇOCUĞUNUZUN HAYATINI AKTİVİTELERLE
ZENGİNLEŞTİRİN
Bağımlılık yapan bilgisayar oyunları, şiddet içeriyor. Online oynanan
kumar siteleri de bir hayli tehlikeli. Çocukların bu oyunlara, telefon-
lara, internete bağımlı olmaması için yapılması gerekenleri Kln. Psk.
Mehmet Dinç şu sözlerle anlatıyor: “Öncelikle aile içerisinde iletişimin
kurulabiliyor olması, birlikte zaman geçiriyor olmak, birlikte geçirilen
zamandan keyif alabiliyor olmak önemlidir. Çocuklarımızın hayatını
aktivitelerle, sporla zenginleştirmeliyiz. Gerçeklik kırılmalarını yaşa-
madan çocuklarımızı sanal dünyadan çekmeli, gerçek dünyanın farkı-
na vardırtmalıyız. Ailece yapılacak etkinlikler, arkadaşlarla geçirilecek
vakit çocuğu bu tür tehlikelerden uzak tutacaktır.”
12-18YAŞARASININYÜZDE3,6'SI İNTERNETBAĞIMLISI
TBM'ye ulaşmak için
kodu telefonunuza
okutunuz.
EYLÜL 2017 17