17 / 84
göre bütün reklamlar adil
ve dürüst olacak, yanıltıcı
ve tüketicinin çıkarlarına
zarar verecek nitelikte
olmayacak, çocuklara yönelik
veya içinde çocukların
kullanıldığı reklamlarda,
onlara zarar verecek unsurlar
bulunmayacak, çocukların
özel duyguları göz önünde
tutulacak.
ÇOCUKLAR SUNULUŞ
BİÇİMİNDEN
ETKİLENİYOR
Ülkemizde, reklamla ilgili
olarak düzenleyici kuruluşlar
bakımından Reklam Özdenetim
Kurulu da çocuklara ve reşit
olmayan gençlere yönelik
reklamlara çeşitli sınırlamalar
getirdi. Çocuklara yönelik
reklamlarla ilgili olarak,
ülkemizde yürürlükte bulunan
mevzuatın yanı sıra, Avrupa
Konseyi üyesi devletler
tarafından imzalanan ve
ülkemizin 07.09.1992’ de
kabul ettiği, Avrupa Sınırötesi
Televizyon Sözleşmesi ve
Avrupa ülkeleri tarafından
benimsenen birtakım ortak
ilkeler de kabul edilip
uygulamaya konuldu.
Çocuklara yönelik reklamlarla
ilgili düzenlemelere bağlı
uygulamalar kapsamında
ise, Tüketiciyi Koruma
Kanunu’na dayanılarak,
doğrudan çocuklara yönelik
olarak yapılan, çocukları
etkileme ihtimali bulunan ve
içinde çocukların kullanıldığı
reklamlar olmak üzere bir
yönetmelik hazırlandı. Tespitlere
göre çocuklar, gıdadan giyime,
kitaptan kırtasiyeye ürün
ya da hizmetlerin en çok
kendilerine sunuluş biçiminden
etkileniyorlar. Bu durumun
farkında olan reklamcılar ve
üretici firmalar çocukların
dikkatini çekecek görsel ve
işitsel öğelerle zenginleştirilmiş
reklamlar vasıtasıyla ürünlerini
tanıtıyorlar.
Aileler,
çocukların
televizyon
izlemesürelerine
dikkatedip,
sınırlandırarak
önlemalabilirler.
ÇOCUKLARI OLUMSUZ
ETKİLEYEN REKLAMLARA
CEZA
Reklamcılar ile üretici firmaların
en çok gıda reklamları üzerinden
çocukları etkileyebildiği
gerçeğinden yola çıkarak,
çocukların fiziksel ve zihinsel
gelişimlerinde önemli bir yere
sahip bu türden ürünlerin
reklamları için, hem ülkemizde
hem de diğer ülkelerde çeşitli
düzenleme ve sınırlamalar
getirilerek, çocuk sağlığının
korunması amaçlandı. Örneğin
bir internet sitesinde, “Tommy
Drink” markalı ürünün
tanıtımında ‘Tommy Drink
Çocuk Şampanyası’ ifadeleri
kullanılarak, çocukların
yetişkinleri taklit etme eğilimi
suistimal edilerek, yetişkinlere
yönelik bir ürünün çocukların
tüketimine teşvik edildiği
fark edildi. Bu durumu
değerlendiren Reklam Kurulu,
firmanın, ilgili bakanlıktan
içecek izni almış olmasına
rağmen, çocukların saflığından
yararlanıldığı ve ürün hakkında
yanlış bilgi verildiği için
idari işlem uygulayarak söz
konusu reklamın durdurulması
cezası verilmesine karar
verdi. Çocuklar hedef kitlesi
olmadıkları reklamları da
büyük ilgiyle izleyebiliyorlar.
Yetişkinlere yönelik alkol, şans
oyunları, zayıflama ürünleri
gibi çocuk ve gençlerin
özendirilmemesi gereken ürün
reklamlarında da çocukların
gelişimlerini olumsuz etkileme
olasılığı bulunan söz ya da
görüntülerin kullanılmaması
gerekiyor. Çocuklar, bu tarz
reklamları izleyince olumsuz
etkilenebiliyor. Bu konuya
da uygulamada örnek teşkil
edebilecek bir Reklam Kurulu
kararı var. ‘Vivident Full
Fruit’ markalı sakızların,
elinde ustura olan bir adamın
sandalye üzerinde birbirine
bağlı ve gözleri bantlanmış
olan karpuz ve çileğe kesecek
gibi yaklaştığı ve elindeki
usturayı defalarca salladığı
Çocuklara yönelik reklamlarla ilgili olarak,
ülkemizde yürürlükte bulunan mevzuatın yanı
sıra Avrupa Konseyi üyesi devletler tarafından
imzalanan ve ülkemizin 07.09.1992’de kabul
ettiği Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi ve
Avrupa ülkeleri tarafından benimsenen birtakım ortak ilkeler de
kabul edilip uygulamaya konuldu.
AĞUSTOS 2018 17