OCAK 2020 63
Halkın kabulüne mazhar olmuş alkol
yasağı kanunu İkinci Mecliste tekrar
gündeme getirilerek tartışılmaya başlanmış
ve arkasından 9 Nisan 1924’te kısmen
kaldırılmıştır. İçki artık serbest edilmiştir.
Yeşilay bunun üzerine 24 Ekim’de 5.
Kongresini yaparak alkol yasağının
kaldırılmasını sert bir şekilde eleştirerek
protesto eder. Yine 1924 yılı Aralık
ayında bir toplantı yaparak alkol
yasağının kaldırılmasına karşı bir
eylem planı hazırlar: Bu kararlardan
birincisi Safiye Hüseyin’in kadınların
Hilal-i Ahdar’a aza yapılması çalışmaları
için görevlendirilmesi, ikincisi içki
düşmanlığının Anadolu’da da güçlenmesi
için yeni şube açma çalışmalarına hız
verilmesi, üçüncüsü ise 1923-1924
yıllarında Yeşilay’ın fikirlerini yaymaya
hizmet eden Sıhhi Sahifeler Mecmuası’nın
yayınına son verip onun yerine Cemiyetin
adını taşıyan Hilal-i Ahdar Gazetesi’ni
çıkarma kararının verilmesidir.
Cemiyetin Sıhhi Sahifeler Mecmuası’nın
neşrine son verip Hilal-i Ahdar Gazetesi’ni
çıkarması dönemin gazetelerinde de haber
olarak yer almıştır.
Önce bu konu “Sıhhi Sahifeler
Mecmuası’nın 15 Aralık 1924” teki son
sayısında (12.sayı) haber olarak verilir:
“Sıhhi Sahifeler’i muvakkaten
neşretmemeye karar verdik. Bizim için
büyük bir teselli var ki memleketin
fevkalade muhtaç olduğu böyle sıhhi bir
mecmuanın ufulü hengâmında yerini
büsbütün boş bırakmamasıdır. Sıhhi
Sahifeler’e mevud bu akıbeti takdir eden
Hilal-i Ahdar Cemiyeti muhteremesi
“Hilal-i Ahdar” ünvanıyla şimdilik on beş
günde bir daha şümullü, daha açık ibare
ile sıhhi ve içtimai bir mecmua neşrine
teşebbüs etmiştir. Sıhhi Sahifeler’in
bütün muharrirleri Hilal-i Ahdar
mecmuasına yazı yazacaklardır. Karilerin
yeni mecmuayı da aynı teveccühle
takip edeceklerini ümit ederiz. İçki
mücadelesine atılan ve içki düşmanlığını
bir umde-i içtimaiye telakki eden her fert
Hilal-i Ahdar’a abone olmalıdır.”
Aynı konu Tevhid-i Efkâr Gazetesinin 21
Aralık 1924 tarihli nüshasında şöyle haber
yapılır:
“İki seneden beri Hilal-i Ahdarın
gayesine kıymettar münderecatıyla
büyük yardımı dokunan Sıhhi
Sahifeler’in muvakkaten tatil-i neşriyat
etmesi musammem olduğundan içki
düşmanlığını halkın anlayabileceği
açık bir ibare ile daha şümullü olarak
neşir ve tamim için on beş günde bir
intişar etmek üzere Sıhhi ve İçtimai
Hilal-i Ahdar mecmuası neşretmeye
ve bu husus için memleketin bütün
eli kalem tutan münevverlerinden
istifadeye ve mecmuada içki mücadelesi,
halk hıfzıssıhhası ve spora fevkalade
ehemmiyet vermeye karar vermiş ve
mecmuanın bir an evvel intişarını temin
için Doktor Fahrettin Kerim Bey memur
edilmiştir”
Hilal-i Ahdar Sıhhi ve İçtimai İçki
Düşmanı Gazetesi
böyle bir ortamda
doğar. 2 Şubat 1925 tarihinde ilk sayısı
çıkar. İlk önce 15 günlük olarak yayın
hayatına başlayan gazete 13 Temmuz
1925’ten itibaren aylık olarak çıkmaya
devam eder. Üç cilt olarak Osmanlı
Türkçesiyle kırk iki sayı çıktıktan sonra
Haziran 1928’de yayımına son verir.
(1) Üçüncü Uğur: Milli Mücadele
Yıllarında Bir Yasak Denemesi Men-i
Müskirat (İçki Yasağı) Kanunu ve
Toplumsal Hayata Yansımaları, Yeşilay
Yayınları, s. 183 2. Baskı, İst. 2017
(2) Üçüncü Uğur, a.g.e, s. 95,96
Haz
ırlayan:ArifÇiftçi
Urfa
Antalya
Adapazarı
Amasya
İzmir
Ankara
Mersin
Samsun
İzmit
Denizli
Eskişehir
İstanbul
10
4
5
43
28
99
13
0
5
0
0
21
28
12
6
65
52
113
53
6
6
26
16
131
180
200
20
33
85
14
308
600
20
2600
1600
523
Kanun yürürlükteyken
3 aylık asayişsizlikmiktarı
Kanun’un değiştirilmesi
sonrasında 3 aylık
asayişsizlikmiktarı
ARTIŞ YÜZDESİ