20 / 84
T
RÖPORTAJ
Türkiye’de cep telefonu kullanımı çok yaygın. Sosyal med-
ya herkesin cebine girdi. 5 yıl önce de bilgisayar bağımlılığı
söz konusuydu. Gençler, çocuklar oyun başından kalkmaz
olmuştu. Cep telefonu ve internet bağımlılığını birbirinden
ayırabilir miyiz?
Ayırabiliriz. Ayırmak da lazım. Dünya teknoloji bağımlılığı ev-
resine henüz tam geçmedi. Cep telefonu bağımlılığı, inter-
net bağımlılığı diye tanımlanıyor. Teknoloji bağımlılığını biz
Türkiye’de kullanmaya başladık. 2010 yılında Dünya Teknoloji
Bağımlılığı Kongresi’ni organize ettik. Mayıs ayında Yeşilay
olarak aynı kongreyi organize edeceğiz. Bizim teknoloji ba-
ğımlılığı dediğimiz şeye dünyada daha çok internet bağımlılığı
deniyor. Biz internet bağımlılığı terimini kullanmıyoruz, çünkü
internetten bağımsız olarak çocukların, gençlerin kullandı-
ğı oyunlar var. Bunlar hem cep telefonu üzerinden hem de
evden oynanabiliyor. Daha da ötesinde orta yaş grubunun
televizyon bağımlılığı da var. Onların da hayatını etkileyecek
düzeyde televizyonun kullanılması söz konusu. Çocukların
teknoloji bağımlısı olmasının en büyük sebeplerinden birisi de
anne, babanın televizyonla kurdukları sağlıksız ilişki modeli-
dir. Ses olsun diye televizyonu açık bırakan milyonlarca insan
var. Veya erkekler eve geldiklerinde uyuyana kadar televiz-
yonun başından kalkmıyor. Bu da bir bağımlılık. Anne-babalar
çocuklarının teknoloji bağımlılığı şikâyeti ile bana geldiğinde
hep sorarım. "Peki, çocuğunuz bilgisayar başından kalksın da
ne yapsın?" Cevapları, gelsin bizimle televizyon izlesin oluyor.
Yani televizyon izlemek çok daha iyi bir şey gibi sunuluyor.
Hâlbuki ikisi de ekranla kurulan sağlıksız ilişki. Süre ve işlev-
sellik anlamında sıkıntı veriyorsa sıkıntıdır. Vermiyorsa zaten
sıkıntı değildir. O yüzden han-
gisi daha yaygındır diye bak-
tığımızda televizyon, internet
ve sosyal medya birbirine girift olduğu için tümü de oldukça
yaygındır.
TEKNOLOJİSİZ BİR HAYATI BİLMİYORLAR!
Bağımlılık konusunda hangi yaş grubu risk altında?
Doğrusu her yaştan her gruptan insanı tehdit ediyor. Ama
en çok risk altında olanlar çocuklar ve gençler. Teknolo-
jinin yerlileri ve göçmenleri diye bir tabir vardır. Yerliler,
doğduğu andan itibaren etrafında hep teknolojiyi haya-
tının bir parçası olarak gören çocuklar ve gençlerdir ki
bunlar şu anda 20-30 yaşlarında. Bir de göçmenler var.
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG MEHMET DİNÇ
çocuğu yalnızlaştırıyor
Ekran bağımlılığı
Çocuklar teknolojiyi nasıl kullanmalı? Hangi yaş grubu ekrana ne kadar bakmalı? Ekran
bağımlılığının psikolojik etkisi nedir? Anne-babalar nasıl model olmalı? Yeşilay YönetimKurulu
Üyesi ve Klinik Psikolog Mehmet Dinç sorularımızı yanıtladı.
Dikkat eksikliği, hiperaktivite
bozukluğu, depresyon, sosyal fobi,
dürtü kontrol bozukluğu gençlerde
artmaya başladı. Tüm bunların tek
değil ama en önemli sebeplerinden
birisi bilinçsiz teknoloji kullanımıdır.
Teknoloji vazgeçilmez ama
hayatımıza zarar vermesine
engel olmalıyız.
yesilay.org.tr
20
YEŞiLAY
•
OCAK 2016
DOSYA