17 / 84
adımların atılması,
Çocuk ve ergenleri korumak
için meyve, şeker ve alkollü
içecek aromalı e-sigaraların
yasaklanması,
Sigara bırakma amacıyla
e-sigara kullananlara, e-sigara
yerine daha önceden onaylanmış
tedavilerin önerilmesi.
Peki, Avrupa Birliği konuya nasıl
yaklaşıyor? Avrupa Birliği’nde
elektronik sigaralar ilk olarak 2014
yılında oluşturulan Tütün Ürünleri
Yönetmeliği’nde düzenlendi. Bu
yönetmelikle elektronik sigaranın
tütün mamulü olduğu belirlendi
ve tüketiciyi aydınlatıcı nitelikteki
bilgiler üreticilere zaruri kılındı.
Ayrıca elektronik sigaraların
barındırabileceği maksimum
nikotin seviyesi de belirlendi.
E-sigara içindeki maddelerin
içerik denetimi AB ve ABD gibi
yasal olarak düzenleme konusu
yapılan ülkelerde var; düzenleme
yapılmamış olan ülkelerde ise
denetim ne yazık ki yapılamıyor.
DÜNYA ELEKTRONİK
SİGARAYANASIL
YAKLAŞIYOR?
DSÖ Tütüne Karşı İnisiyatif
Programı tarafından farklı
ülkelerin katılımıyla yapılan
ankete göre 24 ülke e-sigaraları
“tütün ürünü” olarak düzenlemiş.
Buna karşın 12 ülke e-sigarayı
“tedavi amaçlı ürün” kategorisine
değerlendirmiş.
Oysa Temmuz 2019 Dünya
Tütün Raporu’na göre e-sigara
insan sağlığını çok da olumlu
etkilemiyor. Rapor bu konuda bazı
öneriler sıralıyor:
E-sigaralar kanser riskini
azaltmıyor.
Bu ürünlerin tütün salgınına
yönelik “zarar azaltma” yaklaşımı
olmasına rağmen bugün gelinen
noktada “zarar azaltma” bile
sorgulanıyor.
Sigarayı bırakma araçları olarak
reklamları yapılıyor, ancak bunu
kanıtlayan bilimsel zeminden
yoksun.
Bu ürünlerin marihuana,
kokain, MDMA ve eroin gibi diğer
uyuşturucu ve uyarı maddelerin
de kullanılabileceği mekanizmalar
olarak tasarlanıyor.
YEŞİLAY E-SİGARAYANASIL
YAKLAŞIYOR?
Ülkemizde 4207 sayılı Kanun’un
ikinci maddesine 2013 yılında
yapılan eklemeyle, tütün
mamulleri tanımı her türlü
aromatik nargile ve elektronik
sigaraları da kapsayacak şekilde
genişletildi. 2013 yılından bu
yana, hammaddesinin kısmen
ya da tamamen tütün yaprağı
olan mamullerin yanı sıra, “tütün
içermeyen ancak tütün ürününü
taklit eder tarzda kullanılan her
türlü nargile ve sigara” da tütün
ürünü olarak kabul ediliyor.
Yeşilay bu nedenle “tütün kontrol
mevzuatında benimsenen her
türlü koruyucu önlem elektronik
sigaralara da uygulanmalı”
görüşünü savunuyor.
Tütün endüstrisinin yeni ürünü
olan elektronik sigaralar dumansız
hava sahası uygulamalarını sekteye
uğratıyor. Her ne kadar bu ürünler
üreticiler tarafından içeriğindeki
yoğun su buharı ve ayarlanabilir
nikotin seviyesi özellikleri
sebebiyle sigara bırakma aracı
olarak lanse ediliyorsa da, Yeşilay
böyle bir algının yerleşmesini
büyük tehlike olarak görüyor.
Yeşilay tüm bu söylemlerin
bilimsel temelden yoksun
pazarlama stratejileri olduğuna
dikkat çekiyor. Söz konusu
ürünlerin su buharı değil kimyasal
parçacıklarla yüklü aeorosollerden
oluştuğunun altını çiziyor.
Yeşilay, bu ürünlerin marihuana,
kokain, MDMA ve eroin gibi diğer
uyuşturucu ve uyarı maddelerin
de kullanılabileceği mekanizmalar
olarak tasarlanması sebebiyle
topyekûn yasaklanması gerektiğini
vurguluyor.
Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Prof.
Dr. Erkan Ceylan, e-sigaranın
Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık
Bakanlığı’nca önerilmeyen, zararlı
olarak bildirilen, ülkemizde
ruhsatlandırılmayan ve kanunsuz
şekilde satılan bir ürün olduğunu
söylüyor, “E-sigara ilaç değil.
Nikotin bağımlılığını ortadan
kaldırmadığı gibi bağımlılık yapıcı
bir ürün. Sigara kullanımı büyük
oranda psikolojik bağımlılıkla
ilişkilidir. Sigara bırakmada
davranışsal tedavi yaklaşımları
çok önemli. Bu dönemde
sigarayı hatırlatan davranışlardan
kaçınılmalı. E-sigara, sigara içme
davranışını taklit ettiğinden,
nikotin bağımlılığını pekiştiriyor.
E-sigara ile sigara bırakma
%4½ 5àUàOF ,BSĆ
ĉOJTJZBUJG 1SPHSBN
UBSBGOEBO GBSLM àMLFMFSJO
LBUMNZMB ZBQMBO BOLFUF
HÚSF àMLF F TJHBSBMBS
iUàUàO àSàOàw PMBSBL
àMLF F TJHBSBZ iUFEBWJ
BNBÎM àSàOw PMBSBL
EFĈFSMFOEJSJZPS
1968 yılında İstanbul'da doğdu. Lisans eğitimini
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde,
doktora eğitimini Göğüs Hastalıkları bilim
dalındaYüzüncüyıl Üniversitesi’nde tamamladı.
1998’deHarranÜniversitesindeDoçent, 2013’de
İstanbul Medeniyet Üniversitesinde Profesör
oldu. Halen İstanbul Medeniyet Üniversitesi
Göğüs Hastalıkları A.D Başkanı, Sağlık
Bakanlığı Muhakkiki ve Yeşilay Bilim Kurulu
üyesi olarak çalışıyor.
PROF. DR. ERKANCEYLANKİMDİR?
KASIM 2019 17