18 / 84
yesilay.org.tr
18
YEŞiLAY
•
KASIM 2016
DOSYA
“Ergen toplumsal sınırları zorlarken bu sınırları zorlayanları
taklit eder, bu yolla kimlik kazanmaya çalışır. Dolayısıyla, er-
genin bağımlılık ile ilgili tehlikeli suları, genellikle özdeşleştiği
kişi veya gruplardır.”
En işlevli olanı “açık - gizli müfredat”
Birçok programlı eğitimsisteminde, çocukları ve gençleri ba-
ğımlılıktan uzak tutmak için en işlevli olanı “açık ve gizli müf-
redat.” Peki nedir bu açık ve gizli müfredat? Prof. Dr. Hasan
Bacanlı anlatıyor: “Açık müfredat eğitim sisteminin öğren-
ciye kazandırmak istediği özellikleri açıklığa kavuştururken,
gizli müfredat planlanmadığı halde eğitim sistemi içinde öğ-
rencilerin kazandıkları özellikleri ifade eder. Bağımlılık bağ-
lamında düşünüldüğünde, eğitim sistemi eğer öğrencilerin
bağımlılık kazanmalarını amaçlamıyorsa, ama öğrenciler
eğitim sistemi sonunda kazanıyorlarsa, bu gizli müfredatın
bir ürünüdür. Bu yüzden eğitimsistemleri gizli müfredatlarını
iyi analiz etmelidir. Genel olarak görülen gizli müfredatı yazı-
lı hale getirme çabaları da başarısızlığa mahkumdur, çünkü
gizli müfredat yazılı müfredatın her zaman ötesinde olmaya
devamedecektir. Gizli müfredatı tespit etmenin çeşitli yolları
vardır. Bunların en basit olanı, öğrencilerin kendi aralarındaki
konuşmalarını irdelemek. Düzgün, saygılı, açık ve özenli bir dil
kullanılmayan okul bahçesi birçok şeye gebe olabilir.”
Son yıllarda, okullarda şiddet, kadınlara, çocuklara, sağlık ça-
lışanlarına yönelik şiddet, madde bağımlılığı, gençlerde suç
oranının artması haberlerini sıkça duyar hale geldik. Peki bu
haberleri neden daha çok duymaya başladık? Bazı ahlaki,
sosyal ve ailevi değerlere sahipken, neden ve ne zaman bu
duruma geldik?
Çocuklara vereceğimiz değerler eğitimi nasıl olmalı?
Gelişen toplum ve globalleşen dünyada, sosyo-ekonomik
dengenin gelişmiş ülkelere doğru kayması, gelişmekte olan
ülkelerin fakirleşmesiyle, bazı olguların yeni kültür ve değer
olarak gelişmekte olan ülkelere sunulmasıyla birlikte maale-
sef toplumsal farkındalık azaldı.
Aklın ve kalbin birlikte, uyumlu bir şekilde çalışması için top-
lumsal, ahlaki ve bireysel alanlarımıza ilişkin uygun tepki ve
duyarlılık geliştirmek, bunları içselleştirmek gerekir. Psikolog
Milton Rokearch değerlerle ilgili tanım yapabilmek için insani
değerlerin doğasıyla ilgili temel varsayımları şöyle açıklıyor.
Bir bireyin sahip olduğu değerlerin toplam sayısı göreceli
olarak küçüktür,
➥
Bireyler aynı değerleri farklı derecede yüklenir,
➥
Değerlerin organizesi değer sistemleri içinde gerçekleşir,
Öğretmenler dikkat:
Düzgün, saygılı ve özenli bir dil
kullanmayan okul bahçesi birçok
şeye gebe olabilir.
Ali Haydar Özgür
Değerler eğitimi nedir?