ÇimHokeyi
ÇimHokeyi, 120 ülkede en popüler 3 branştan biri olan, 28
olimpik branştan birisidir. 1908 yılından beri Olimpiyat oyun-
larında var olan bu sporun, hokeyin ana branşı ve ilk şekli
olduğu düşünülmektedir.
Çim hokeyi, futbolla, buz hokeyinin bir karışımıdır. Centil-
men sporu olarak da adlandırılan çim hokeyi ülkemizde hiç
yaygın olmasa da Batı Avrupa’da bayanlar arasında, Asya
ülkelerinde erkekler arasında hayli yaygındır. Futbol alanı
büyüklüğünde bir alanda, on birer kişilik takımların sopalar
yardımı ile topu kaleye göndermek için mücadele ettikleri
spor dalıdır.
Tarihi
Ortaya çıktığı yer ve zamanı belirleyecek kesin kanıtlar
olmamasına karşın, hokeyin geçmişinin en eski uygarlık-
lara kadar uzandığı sanılmaktadır. Hokeyin 4000 yıl önce
Mısır’da, M.Ö. 1000 yılında Etiyopya’da oynandığına dair
belgeler mevcuttur.
Tarihte Arapların, Yunanlıların, Romalıların ve Perslerin ho-
keye benzer bir oyun oynadıklarına dair bilgilerin bulunduğu
bilinmektedir. Mısır'da Beni Hasan'da ki 17 sayılı mezarda
bulunan ve yaklaşık olarak M.Ö. 2050 yılından kalma bir
resim, ellerinde eğri sopalar olan ve hokey oynar gibi duran
iki oyuncuyu tasvir etmiştir.
Plutark’ın yazdığına göre ünlü hatip Sokrates, çocukluğunda
boynuzlamak anlamına gelen bu oyunu oynamıştır. Akro-
polis’in top oyunu alanındaki bir heykeli kendisini genç bir
hokey oyuncusu olarak tasvir etmektedir. Platon ‘Fedon
Ruhun Bekası’ adlı eserinde on iki değişik renge boyanmış
parçalı toplardan söz etmektedir. Hokeye benzeyen bu
oyunu da ucu kıvrık sopalarla oynamışlardır.
Güney Amerikalı Aztekler arasında hokeye ilişkin ilk kayıtlar
ise 1277 yılına dayanmaktadır.
Hokey, 19. yy’da İngiliz okullarında sıkça oynanmıştır. 1861
yılına ait bir tutanakta ilk erkekler hokey kulübünün, Lond-
ra’nın güneydoğusundaki Blackheath’te kurulduğuna ilişkin
kayıt bulunmaktadır. İngiltere’de takım oyunlarına fazlaca
önem verildiğinden birçok kolejin müfredatına daha o yıllar-
da çim hokeyi eklenmiştir.
Londra’daki bir diğer hokey kulübü Teddingtan ise, çim
hokeyi kurallarında önemli değişiklikler getirmiştir. Ellerin
kullanılmasının ve sopanın omuzlardan yukarıya kaldırılma-
sının yasaklanması, top olarak kauçuk bir küpün kullanılması
ve en önemlisi de bir şut alanının belirlenmesi getirilen
değişikler arasındadır. Tüm bu değişiklikler o sırada Lond-
ra’da yeni kurulan Hokey Birliği’nin belirlediği kurallar içine
de alınmıştır. Çim hokeyi, özellikle İngiliz ordusu aracılığıyla
Uzakdoğu’ya ve tüm dünyaya yayılmıştır.
Hokeyde uluslararası karşılaşmalar 1895yılında başlamış,
1971'den itibaren4yılda bir dünya kupası düzenlenmiştir. Ba-
yanlar arası çimhokeyi karşılaşmaları 1895'ten bu yana düzenli
olarak dostlukmaçları seklinde devametmiş, ciddi olarak
uluslararası karşılaşmalar ise ancak 1970'lerde başlayabilmiştir.
İlk bayanlar dünya kupası ise 1874'de düzenlenmiştir.
“Futbol’un hemen ardından gelerek dünyanın en popüler ikinci sporu olarak bilinen spor branşı
aşağıdakilerden hangisidir?” diye bir soru sorsaydık, hiç düşünmeden eleyeceğiniz ilk şık hokey
olacaktı. Ama bu yazıyı okuyunca ataları yüzlerce yıl önce Orta Asya düzlüklerinde benzer bir oyunu
oynarken at koşturmuş bir milletin evladı olarak hokeyin hakkını yediğimizi göreceksiniz.
Bu arada hokey, polo gibi aristokrat sporu değil aksine halkın her kesiminde çok sevilmiş bir spordur.
Bu çıkarıma “Hokey“ sözcüğünün Fransızca’da “çoban sopası” anlamına gelen “Hocquet”den
türetildiğini düşünerek vardığımı belirtmek istiyorum.
yesilay.org.tr
79
YEŞiLAY
•
EKİM 2014
