DOSYA
MAKALE
●
Sigara alışkanlığı kazanmada en önemli etken, ‘model
alma’ davranışıdır, bu nedenle çocuğunuzun yanında
ya da sizi görebileceği mesafede asla sigara içme-
yin. Çocuğunuzun yanında yaktığınız her sigaranın
ileride onu bağımlılığa hazırladığını unutmayın. Aynı
ortamda sigara içmeyerek çocuğunuzun dumandan
etkilenen bir pasif içici olmasını da önleyeceksiniz.
●
Çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun sigara paketlerini,
tütün ürünlerini, nargile vb. maddeleri, kül tablalarını
göz önünde bulundurmayın. Aksi halde tümbunları
günlük yaşamın sıradan bir parçası olarak algılayacak ve
zararlı maddeleri bilinçaltında kolayca kanıksayacaktır.
●
Misafir ya da akraba, evinizde kimsenin sigara iç-
mesine izin vermeyin. Evinizi sigara içilmez bir alana
dönüştürün. Sadece evinizde değil, arabanızda da
sigara içmeyin ve içtirmeyin.
●
Pek çok çocuk sigaraya ailenin kurallarına tepki
olarak başlar. Koyduğunuz kuralların çocuğunuzun
yaşına ve ihtiyaçlarına uyum göstermesine dikkat
edin. Gerekli esnekliği göstermemeniz, onu sıkıp
daraltacak ve kendini ifade etmek adına hoşlanmaya-
cağınız ve kabul etmekte zorlanacağınız davranışlara
yöneltecektir. Kurallarınız olsun ancak bu kurallar
çocuğunuzun kişisel dünyasını yok etmesin.
●
Çocuklar, ergenlik çağında bile olsalar bilişsel geli-
şimlerinin bir sonucu olarak uzun vadeli düşünmekte
zorlanırlar. Ona sigaranın kanser, kalp rahatsızlıkları
gibi uzun vadeli zararları kadar, kısa vadeli zararlarını
da anlatın. Kötü kokmak, cildinin ve saçlarının sarar-
ması, parlaklığını yitirmesi, dişlerinin sararması gibi
sonuçların onda daha caydırıcı nitelikte olduğunu siz
de göreceksiniz.
●
Ona kendini özgür hissedebileceği aktiviteler sunmaya
çalışın. Spor yapmak, müzikle uğraşmak, bir enstrüman
çalmak gençler üzerinde koruyucu etkileri kanıtlanmış
aktiviteler olarak karşımıza çıkıyor. Bisiklete binmek,
doğa yürüyüşleri yapmak gibi özgürlük duygusunu
tatmin edecek faaliyetleri özellikle tercih edebilirsiniz.
●
Çocuğunuzun yanında sigara kullanan birinden bah-
sederken “Ne yapsın, çok derdi var!”, “Sıkıntısı var da
ondan içiyor” gibi insanın stresliyken sigara kullan-
ması normalmiş duygusu veren cümleler kurmamaya
özen gösterin.
●
Tütünmaddeleri kullanmak konusunda bir kez değil,
düzenli konuşmalar yapın. Büyüdükçe bilişsel yapıları da
değişip, ilgi ve ihtiyaçları farklılaşacağından, zaman için-
de yaşına uygun hatırlatma ve uyarılar gerekli olacaktır.
●
Seyrettiğiniz filmlerde, reklamlarda yer alan yanlış
imajlar hakkında çocuğunuzla konuşmayı alışkanlık
haline getirin ve yapacağınız yorumlarla açık ve net
olarak ona gerçeği ve doğruyu anlatın.
●
Sigaraya başlamada 'akran baskısı' etkisini her zaman
göz önünde tutun ve çocuğunuzla arkadaşları sigara
teklif ederse ne cevap verebileceğini tartışın.
SIGARADAN
Her tür bağımlılıkta olduğu gibi, tütün bağımlılığında da ebeveynlere büyük görev düşüyor.
Anne-baba olarak, küçük yaştan itibaren çocuğunuzu sigaradan uzak tutmak için bir tutum
belirlemelisiniz. Davranışlarınızda size rehber oluşturacak uzman önerilerine kulak verin.
I
UZAK BİR NESİL YETİŞTİRMEK
yesilay.org.tr
16
YEŞiLAY
•
MAYIS 2015