14 / 84
ÇOCUĞU AŞIRI KORUYUP
ZAYIFLATMAYIN
Hayat bir çocuğa nasıl anlatılmalı?
Hayatı çocuğa anlatmak yerine çocuk
hayatta yol alırken işini kolaylaştıracak,
yere sağlamve güvenle basmasını
sağlayacak, hayatı boyunca doğru
seçimler yapmasını kolaylaştıracak desteğin
verilmesinin uygun olduğunu düşünmekteyim.
Bu ise çocuğu her yöndeki gelişimini desteklemek, onu
sevmek, istikrarlı bir bakımvermek, onu aşırı koruyup
zayıflatmadan gereken desteği sunmaklamümkün olabilir.
Bir çocuk hayatın zorluklarına ona inanıldığında, zorluklarla
baş edebilmeyi öğrendiğinde ve bunu başardığında hazırdır.
Bunun için çocuğa yaşambecerilerini öğretmek, model
olmak ve sorumluluklar almasını sağlamak gerekir.
SORUMSUZ İNSANLARA GÜVENMEK ZORDUR
Aile çocuğunu hayatının zorluklarına karşı nasıl
hazırlamalı? Neleri yapmamalı?
Çocukların ne kadar kişisel sorumluluk alması gerektiğine
DOSYA
RÖPORTAJ
BENLİK KAVRAMI GELİŞİMİ
Çocuklar kaç yaşına kadar, hangi becerileri, nasıl
edinmelidir?
Erken çocukluk dönemi için psikososyal beceriler; motor ve
fiziksel beceriler, kendini ifade (sanatla, müzikle dansla), dil
becerileri, iletişimbecerileri, diğerlerinin duygularını anlama,
diğerlerine saygı gösterme, paylaşma ve işbirliği gibi sosyal
beceriler, öz bakımına ve eşyalarına ait sorumlulukları
kapsayacak biçimde kendine yetme becerileri, kendine
güven gelişimini içerecek biçimde kendini değerlendirme
becerileri olarak sıralanabilir.
Okul çağı çocuğu ise, yeteneklerine dayalı bir benlik kavramı
inşa eder. Benlik kavramı çocuğun nasıl öğrendiğinden
etkilenir. Bu yaş çocukları, kolay ya da zor öğrenmeleri, bu
öğrenmeler sırasında yetişkin ve akranlarından aldıkları
geri bildirimleri, kendilerini değerlendirmek ve yetenekleri
hakkında karar vermek için kullanırlar. 6-11 yaşları
arasındaki bu dönemde yaşambecerileri gibi psikolojik ve
sosyal becerileri, bu evrenin temel konularından olan benlik
kavramı gelişimini bağımsızlık ve akran ilişkileri
destekler.
Bu dönemdeki çocuktan edinmesini
beklediğimiz beceriler; deneyimlerini
zihinsel olarak organize etme
ve duygularını dile getirme
becerisi, amaç odaklı faaliyetleri
sürdürme, hazzı geciktirebilme,
çatışma yaratan duyguları
tolere edebilme şeklindedir.
Ayrıca, nezaket, saygı, tolerans
ve dürüstlük gibi sosyal ve ahlaki
değerleri öğrenmelidirler. Bu yaşta
çocuklar, olumlu, karşılıklı olarak
tatmin edici ilişkilere girebilmeliler.
Zira bu tür sosyal yeterlilikler olumlu
başa çıkmayı destekler, ergenliğe geçerken
koruyucu bir faktör olarak bireye hizmet eder.
Peki ergenlik dönemi?
Ergenlik dönem, kimlik duygusunun inşa edildiği, anne
babanın güvenli limanından hayatın denizlerine açılınan bir
dönemdir. Bu gelişimsel görevleri yerine getirebilmeleri
için ergenlerin birçok beceriye ihtiyaçları vardır. Ergenlik
döneminin temel becerileri etkili iletişim, öz yeterlilik
algısı, başa çıkma becerileri, gelecek yönelimli olma, hedef
koyabilme, bireysel farklılıklara saygı gösterme, öz kontrol
ve davranışların kendi ve diğerleri üzerindeki etkilerini takip
etme, sosyal destek arayabilme, problemçözebilme gibi
sıralanabilir.
Sorumluluk
kazandırmaya çok
erken yaşlardan başlayın.
Bir çocuk yürüyebiliyorsa
oyuncaklarını toplayabilir;
4 yaşında yatağını örtebilir; 5
yaşında masa kurabilir, ufak şeyleri
yıkayabilir; 8 yaşındaki çocukların
bir hafta içerisinde yerine
getirecekleri bir
listeleri olmalıdır.
yesilay.org.tr
14
YEŞiLAY
•
AĞUSTOS 2015