36 / 84
sağlık
Yeşilay
36
başka bir yere yönlendirmek
oldukça zorlaşır. Hatta
kişi obsesyonlardan
kaçmaya çalıştığında anlık
rahatlamaları hissetse bile
sonrasında yeniden istemsizce
ve sıklıkla belirdiğini
deneyimler. Obsesyonların
en belirgin özelliklerinden
biri de kişinin kişilik
özelliklerine, ahlaki değer ve
prensiplerine aykırı içerikte
fikirler barındırmasıdır.
Kompulsiyonlar ise
genellikle obsesyonların
verdiği rahatsızlık hissini
gidermek için sıklıkla
yapılan davranışlardır. Bu
davranışların belirli bir
sıklığı, ritüeli vardır ve
genellikle kişi durumun
farkında olarak sürdürmeye
devam eder. Örneğin; aşırı el
yıkama, kilitleri ya da cihazları
kontrol etme, başkalarından
onay alma ihtiyacı vb.
davranışları sayabiliriz. Eğer
kişi obsesif düşünceyle ya da
obsesyonu deneyimlemek ile
günde bir saaten fazla meşgul
oluyorsa ve/veya bir gün
içinde yine bir saatten fazla
kompülsif eylemler içerisinde
bulunuyorsa bu kişide OKB
olduğu düşünülür.
Bu rahatsızlığın temelinde
neler yer alabiliyor?
Nedenlerinden söz edebilir
misiniz? Bu rahatsızlıkta
genetik geçişin rolü nedir?
Rahatsızlık için genetik
diyebilir miyiz?
OKB’nin ortaya çıkısının
nedenleri kesin olarak
bilinmemektedir. Bazı
araştırmalar genetik
faktörlerin etkili olduğunu,
OKB hastalarının birinci
derece yakınlarında da
OKB hastalığının yaygın
görüldüğüne işaret etmiştir.
Diğer yandan, beyindeki
işlevlerde bozulma özellikle
de serotonin seviyesindeki
dalgalanmaların hastalığa
neden olabileceği araştırmaları
devam etmektedir. Ayrıca,
G
enel olarak OKB
(Obsesif Kompulsif
Bozukluk) olarak
bilinen rahatsızlığı tanımlar
mısınız? “Obsesyon” ve
“kompulsiyon” kavramları ne
anlama geliyor?
Gün içerisinde zihnimizi
pek çok düşünce meşgul
eder. Araştırmalara göre bir
gün içinde ortalama 4000
adet birbirinden bağımsız
düşüncenin zihnimizden
geçtiğini ileri sürülüyor.
Bu düşüncelerden bazıları
zihnimizden süratle geçerken
bazıları zihnimizi daha çok
kurcalıyor. Bu düşünceler
bizim için ne kadar anlamlı
ve önemli ise zihnimizin o
düşüncelerle meşgul olma
olasılığı artıyor. Obsesif
- kompulsif bozukluk
(OKB) konusunda ise gelip
geçen düşüncelerden değil
obsesyondan (takıntı) söz
edebiliriz. Obsesyon, kişinin
zihninde kontrol dışı beliren,
kişiye rahatsızlık veren ve sık
tekrar eden düşünce, görüntü
ya da dürtülerdir. Örneğin,
“ya…. ise?”, “….. yaptım mı?”
gibi düşünceler çoğu zaman
içerisinde kaygı duygusunu da
barındırır ve o sırada dikkati
Evden çıktıktan kısa süre sonramusluğu açık unuttuğunudüşünüpevedönenler… Ellerini
normalden fazla sıklıkta yıkayanlar…Evini her gündip köşe temizleyenler…Zihnindebeliren
olumsuz düşüncelerebir türlü engel olamayanlar…Günlük yaşamda bazen üstündedurulmayabilen
bu rahatsızlıklar, obsesif kompulsif bozukluğunbelirtileri olabilir. YeşilayDanışmanlık Merkezi'nden
Uzman PsikologGizemKahyaoğlu, OKB ile ilgili merak edilen her şeyi anlattı.
Yaklaşık her yüz kişiden
ikisinde OKB var
UzmanPsikologGizemKahyaoğlu:
Bensu KAYA
Obsesyonların en
belirgin özelliklerinden
biri de kişinin kişilik
özelliklerine, ahlaki
değer ve prensiplerine
aykırı içerikte fikirler
barındırmasıdır.
Kompulsiyonlar ise
genellikle obsesyonların
verdiği rahatsızlık hissini
gidermek için sıklıkla
yapılan davranışlardır.
YEDAM'dan Uzman Psikolog
Gizem Kahyaoğlu