16 / 84
OBEZİTE HASTALARINI BEKLEYEN TUZAK
ÇAPRAZ BAĞIMLILIK
A
Aşırı yeme, alkol, sigara gibi bağımlılıklardan kurtulmak için
tedavi gören hastaların birçoğu ‘çapraz bağımlılık’ tehlikesi ile
karşı karşıya. ‘Çapraz bağımlılık’, bağımlı olunan bir maddeden
kurtulmaya çalışırken, kişinin, başka bağımlılık yapıcı maddeye
yönelmesi olarak özetlenebilir.
Çapraz bağımlılık; bağımlılık geçişi olarak da adlandırılan bir du-
rum… Bu durumda kişi, dürtüsel bir davranışı ortadan kaldırıl-
maya çalışırken, başka bir dürtüsel davranışı ortaya çıkartıyor.
Amerikan Bariatrik Cerrahi Derneği, obezite cerrahisi hastala-
rının yüzde 5’inde cerrahi sonrasında yeni bağımlılık türlerinin
oluştuğunu söylerken, başka yayınlarda bu oran yüzde 20-
30’lara kadar yükselebiliyor.
Beden kitle indeksi ile dopamin düzeyi ilişkisi
Yapılan çalışmalar çapraz bağımlılığı olan kişilerin beyin gö-
rüntüleme yöntemlerinde beynin ödül mekanizmasından
sorumlu bölgelerinde dopamin adı verilen bir kimyasal mad-
denin miktarının azaldığını gösteriyor. Bu durum madde
bağımlılığı olan bireylerin beyinlerinde olan durumla birebir
örtüşüyor. Ayrıca beden kitle indeksi (BKİ) ile dopamin dü-
zeylerinin arasında ters bir ilişki var. Yani BKİ ne kadar yük-
sekse dopamin düzeyi o kadar düşük oluyor. Bu durumda
Daha çok alkol ve madde bağımlısı olan kişilerde görülen çapraz bağımlılığa, şimdilerde
obezite hastalarında da rastlanır oldu. Hatta, obezite cerrahisi geçiren hastaların yeme
ile ilgili bağımlılıklarının, ameliyat sonrasında, diğer bağımlılık yapan maddelerle yer
değiştirdiğini gösteren bilimsel çalışmalar da mevcut.
yesilay.org.tr
16
YEŞiLAY
•
AĞUSTOS 2016
DOSYA