mının yaygınlaşması kolaylaşıyor. Metropol
bir şehir olma çabasının etkisi de bu duruma
katkı sağlıyor muhakkak… Artık büyükşe-
hirlerde mahallesinde söz sahibi kişilerin et-
kisi azalmıştır. Buna bir de komşuluk ilişki-
lerinin zayıflaması eklenince sorumluluğun
büyük bir kısmı ailelere düşmektedir. Böyle
bir durumda ailelerinde üzerine düşen bazı
görevleri yeterince yerine getirmemesi mad-
de kullanımının yaygınlaşmasında etkili ol-
duğunu düşünüyoruz.
Peki, aileler ne yapmalı?
Gençler için bu bilgilendirme süreci aslında
doğumla başlamalıdır. Çocuklar, 0 – 6 yaş,
7 – 12 yaş, 13 – 18 yaş ve 19 – 25 yaş dilim-
lerine yönelik olarak hem aile hem de uz-
man desteğiyle bilgilendirilmelidir. Bu yaş
dilimlerinde çocuk ailesinden ve uzmanlar-
dan; doğru ilaç kullanımı, zararlı madde-
ler ve etkileri, insanların madde kullanımı-
na yönelme sebepleri, akran ve grup baskı-
sı, medya, doğru sosyal çevre, iletişim, ha-
yır diyebilme, duygularını ifade edebilme,
stres ve problem baş edebilme gibi beceriler
hakkında bilgilendirilmesi çok önemlidir.
Bu bilgilendirme olmadığında gençler sos-
yal çevrelerindeki akranlarının olumsuz et-
kisiyle madde ile tanışmakta ve akran bas-
kısına hayır diyememektedir. Bilinçlendi-
rilmeyen genç madde bulamasa bile çok çe-
şitli kimyevi maddeleri (Ör: çakmak gazını
veya yapıştırıcı,tiner gibi) suiistimal edebilir.
Bu nedenle aileler madde kullanım proble-
minin ne olduğu, bağımlılık yapıcı madde-
ler ve etkilerinin nasıl oluştuğu, çocuğunun
madde kullanıp kullanmadığını nasıl anla-
yacağı, çocuğunun madde kullandığını dü-
şündüğünde ya da fark ettiğinde neler yap-
ması ve nerelerden destek alabilmesi gerek-
tiği konusunda bilgilendirilmelidirler.
Aile dışında gencin çokça vakit geçirdiği sosyal çev-
renin ve kendisine örnek olacak kişilerin üzerine
düşen görevler nelerdir?
Sadece ailenin bilinçlenmesi yetmiyor. Bu-
nunla birlikte madde bağımlılığına karşı et-
kili bir mücadele, toplumun geneli olarak bu
konuda bilgi ve bilinç sahibi olmakla müm-
kündür. Okul idarecilerinin, rehber öğret-
menlerin (psikolojik danışmanların) ve öğ-
retmenlerin bilinçlendirilmesi, verilen mü-
cadelede hayati önem taşır. Bunun yanı sıra
madde kullanımı ve bağımlılıkla mücade-
lenin başarıya ulaşmasında, toplumun tüm
kurum ve kuruluşlarının (millî eğitim, med-
ya, adalet teşkilatı, sağlık kurumları, sivil
toplum kuruluşları vb.) ortak anlayış ve da-
yanışma içerisinde olmaları da son dere-
ce önemlidir. Bu sorundan kurtulup temiz
bir çevreye ve temiz bir topluma sahip ol-
mak için herkesin taşın altına elini koyma-
sı gerekiyor.
Madde kullanımproblemi birçok sorunu beraberin-
de getiren çoklu bir sorundur. Bu anlamda aile ve
toplumyaşantısına ne tür zararlar verir?
Madde kullanım problemi bir gençlik prob-
lemidir. Ortaya çıkan sorunlar ise gen-
cin hayatında bireysel bir problem oluştur-
makta sonrasında ise sosyal bir probleme
dönüşmektedir. Madde kullanımına baş-
lamayla birlikte gencin hayatında biyolojik-
psikolojik ve sosyal alanlarda ciddi prob-
lemler ortaya çıkmaktadır. Bağımlı olan bir
kişi maddeye ulaşabilmek için her yolu de-
nemektedir. Harçlıkların hızlı bir şekil-
de tükenmesi, arkadaşlardan geri dönme-
mek üzere alınan borçlar, evdeki ya da kişi-
nin kendine ait elektronik eşyaların paraya
çevirmesi, ebeveynlerin cüzdanlarından ha-
bersiz alınan paralar ve en nihayetinde hır-
sızlık ya da madde satıcılığı ile özgürlüğün
kaybedilmesi. Bu süreçte ailelerin uğradığı
tahribat tahmin bile edilemez.
Madde kullanımı aile kurumuna birçok
yönden zararlar vermektedir. Çocuğunun
madde kullandığını öğrenen bir aile yan-
lış bir yol izleyerek çocuğuna baskı ve şid-
det uygulayarak evden kaçmasına sebep ol-
maktadır. Sonrasında eve döndürmek için
çok fazla taviz veren aile maddeyi çocuğa
temin eder konuma gelebilmektedir. Kulla-
nım problemi zamanla bağımlılığa dönü-
şünce çocuklar artık ailelerine şiddet uygu-
layabiliyor. Madde bulabilmek amacıyla ai-
lenin bütün kaynaklarını tüketmesine ne-
den olabiliyor. Diğer bir konu ise çocuğu
madde kullanan aileye toplumsal bir baskı
söz konusu olabilir. Toplum tarafından eti-
ketlenme sorunu eklenince aile için bu so-
run tam bir travmaya dönüşmektedir. Bu-
nun neticesinde aile sorunu gizleyerek uzun
ve sancılı bir süreci başlatıyor. Ayrıca çocu-
ğun ikna edilerek tedaviye yönlendirilmesi
ise başlı başına bir sorun. Gözünden sakınıp
değer verdikleri evlatlarının kurtuluşu zor
