“
Çocuk, doğruluğun
sınırını normalden
alır. ‘Normal’ olan da
anne-babanın
dediğinden ziyade
akranlarının
yaptığıdır. 10 tane
arkadaşı bir Youtube
kanalını seyrediyorsa
o da seyreder.
w
dosya
bir dönemden geçiyoruz. Anne-
babalar bu konuda kontrolü baştan
ele almazlarsa sıkıntıları büyük
olabilir. Çocuğu bir şekilde maruz
bıraktıktan sonra kontrol etmek
çok zor oluyor. Bu yüzden anne-
babaların iki noktaya çok dikkat
etmeleri ve üçüncüyü de muhakkak
yapmaları gerekiyor. Bunlardan
birincisi, erken yaşlardan itibaren
çocukların kontrollü bir şekilde
kontrollü içeriğe maruz kalması.
Sosyal medyayı kullanacak ama
ne kullanacak, ne seyredecek?
Sokağa çıktığımızda herhangi
bir insanla konuşmasına izin
vermiyoruz. Dolayısıyla internette
de herhangi bir siteye girmesine
izin vermememiz gerekiyor.
Anne-baba çocuğuyla aynı evde
yaşıyorsa geceleyin dışarı çıktığında
dört tane soru sorar: Oğlum/
kızım nereye gidiyorsun? Kiminle
buluşacaksın? Ne yapacaksınız?
Ne zaman döneceksin? Ama
internette bunu sormuyoruz.
Halbuki internet İstanbul’un en
tehlikeli sokağından daha tehlikeli
olabilir. Toplumumuzda öyle bir
kültür oluşturmamız lazım ki, aynı
gerçek hayatta sokağa çıkarken
çocuk nasıl bu soruları normal
buluyorsa internete girerken de bu
soruları normal bulması lazım. Bu
toplumsal bir kültür. Bu kültürü
oluşturmak için bir erken yaştan
itibaren çocukların tanıştığı web
sitlerine, Youtube içeriklerine
anne-babaların müdahil olması
gerekiyor. İkincisi bu kültür
oluşması için bu kültüre sahip olan
çocuklarla iletişimde olmalarını
sağlamak gerekiyor. Çünkü çocuk
için önemli olan doğru yapmaktan
ziyade normal olmaktır. Çocuk,
doğruluğun sınırını normalden
alır. “Normal” olan da anne-
babanın dediğinden ziyade
akranlarının yaptığıdır. 10 tane
arkadaşı bir Youtube kanalını
seyrediyorsa o da seyreder.
Tüketim burada çok belirleyicidir.
Üçüncü boyut da anne-babalar
hiçbir şekilde beklentiyi devletten
veya sosyal medya şirketlerinden
beklememeliler. Kendilerinin
organize olup ses vermesi lazım
çünkü arkasında büyük bir
endüstrinin olduğu ciddi bir
sıkıntı var.
kolesterolden bahsediyoruz; kemik
zayıflıkları, obezite, görme ve duyma
bozuklukları başladı. Dikkat eksikliği
almış başını gidiyor. Sanal dünyada her
saniye değişen bir görüntü var ancak
gerçek hayata döndüğünüzde durağan
hiçbir şey değişmiyor. Sosyal medyanın
internetin çok kullanılmasını beyni
değiştiren bir yapısı var. Bu nesil mesela
yok nedir bilmiyor. Çünkü internette
yok yok. Bir şekilde her şey bulunuyor.
Oradan bulunamazsa başka yerden
bulunuyor. İkincisi de hep resimlerle
düşünüyorlar. Kültür olarak da o resmi
alıyorlar. Her şeyin içeriğini almadan
paketine bakıyorlar.
“ÜNLÜKİŞİLERİN SOSYAL
MEDYAYI SORUMLU
KULLANMASI GEREKİYOR”
Çocukların sosyal medyadan takip
ettiği ünlü isimler onları nasıl
etkiliyor?
Ünlü isimlerin topluma doğru
mesajlar verme ve doğrumodel
olma noktasında büyük borçları
var. Bir insan ünlü olduysa toplum
onu beğendiği, benimsediği, kabul
ettiği için ünlü olmuştur. O kişi ünlü
olma durumundan kaynaklanan bir
fayda sağlıyordur ve yaşamını onun
üzerinden değerlendiriyordur. Bunda
hiçbir problem yok. Ama toplumun bu
takdirini boş çıkarmamak ve ona layık
olmak lazım. Özellikle ünlü kişilerin
gençler ve çocuklar anlamında topluma
borcunu ödemesi lazım. Bu noktada
çok sorumlulukları var. Sorumsuz bir
şekilde yapılan her işin görünür veya
görünmez etkileri oluyor. Özellikle
daha çok insana hitap ediyorsanız etkisi
daha çok ve daha ölümcül oluyor. Ünlü
bir kişi “Ben keyiflendimpaylaştım
ne olacak” dediğinde onun çarpan
etkisini düşünmüyor. Halbuki, çarpan
etkisinde çok sayıda gencin ve çocuğun
canına değil belki ama ruhuna ve
geleceğine kastedebiliyor.
Sosyal medyadaki özellikle de
Youtube’daki çocuk fenomenlerin
çocukların psikolojisine etkileri
nelerdir?
Bu bir nevi çocuk istismarının yeni
yüzü. Maalesef bu anlamda çok zor
7SW]EP QIH]ERØR FM^I ZIVHMĴM ^EVEVPEVØ ERPEQEO
MpMR WEHIGI K}VRV ^EVEVPEV ^IVMRHIR
KMXQIQIO OE]FIHMPIR OlVØ HE K}^IXIVIO LIWET
]ETQEO PE^ØQ 3 ^EQER KIVpIO VIWQM ZI ZIVMPIR
^EVEVØR F]OPĴR ZI FS]YXPEVØRØ K}VQIO QQOR SPYV 3
^EQER VIWMQ OEVĽØ OSRYPEQE^ LEPI KIPIGIO ZI QYLEOOEO FMV
ĽI]PIV ]ETQE OSRYWYRHE FM^M ^SVPE]EGEO
Yeşilay
16
SOSYAL MEDYADA ÇOCUK OLMAK