70 / 84
Celaleddin Rumi'nin Konya'da-
ki türbesi; insan sevgisi, dünya
görüşü ve hayat felsefesi ile
dünyaya ışık tutan Mevlana
Celaleddin Rumi'nin ölümün-
den sonra Alemeddin Kayser
ve Muiniddin Pervane ile karısı
Gürcü Hatun tarafından 1274
yılında yaptırılmış. Yeşil Kubbe
de denilen Mevlana'nın türbe-
sinin mimarı Tebrizli Bedrettin
olup kubbe dört fil ayağı üzeri-
ne yapılmış. Mevlevi dergahı ve
türbe, 19. yüzyıl sonuna kadar
devam eden eklemeler sonucunda 1926 yılında Asarı Atika
Müzesi adı altında hizmete açılmış, 1954 yılında ise Mevlana
Müzesi adını almış. Topkapı Sarayı’ndan sonra en çok ziyaret
edilen ikinci tarihi yapı olanmüzenin avlusuna dervişan kapı-
sından giriliyor. Derviş hücreleri avlunun kuzey ve batı yönü
boyunca sıralanırken, güney yönündeki matbah ve Hürrem
Paşa türbesinden sonra Üçler Mezarlığı’na açılan Susmuş-
lar kapısı ile son buluyor. Avlunun doğusunda ise Sinan Paşa,
Fatma Hatun ve Hasan Paşa türbeleri yanında semahane ve
mescit bölümleri ile Mevlana ve aile fertlerinin mezarlarının
da içerisinde bulunduğu ana bina yer alıyor.
6.500 m²’lik bir alana sahip olan müze bahçesi, gül bahçesi
olarak düzenlenen bölümlerle birlikte 18.000m²’ye ulaşırken,
avludaki Yavuz Sultan Selim tarafından 1512 yılında yaptırı-
lan üzeri kapalı şadırvan ile "Şeb-i Arus" havuzu ve avlunun
kuzey yönünde yer alan selsebil adı verilen çeşme dikkat
çekiyor. Geçmişte Kur'an-ı Kerim okunulan Tilavet Odası,
Hat Dairesi olarak kullanılıyor. Hat Dairesi'nde Mahmud Ce-
laleddin, Mustafa Rakım, Hulusi, Yesarizade gibi devirlerinin
meşhur hattatlarının levhaları yanı sıra, Sultan II. Mahmud'un
yazdığı altın kabartma bir levha da yer alıyor. Gümüş kapı
üzerinde teşhir edilmekte olan Yesarizade Mustafa İzzet
Efendi'nin hattı ile yazılmış olan Molla Cami'ye ait beyitte ise
Farsça “Bu makam aşıkların kabesi oldu. Buraya noksan ge-
len tamamlanır” anlamına gelen satırlar yer alıyor.
Mevlana Külliyesi’nin Huzur-ı Pir diğer adıyla türbe salonuna
Sokullu Mehmet Paşa'nın oğlu Hasan Paşa'nın 1599 yılında
yaptırdığı gümüş kapıdan giriliyor. Burada bulunan iki vitrin
içerisindeMevlana'nınmeşhur eserlerindenMesnevi'nin, Di-
van-ı Kebir'in en eski nüshaları sergileniyor. Türbe salonunu
üç küçük kubbe örterken, kuzeyde iki parça halinde yer alan
yüksek setlerde 6 Horasan erinin sandukaları yer alıyor. Ho-
rasan erlerinin hemen ayak ucunda ise İlhanlı Hükümdarı Ebu
Said Bahadır Han için yapılmış nişan taşı sergileniyor. Yine
burada yer alan iki levhadan ilkinde Mevlana'nın felsefesini
ve düşünce sistemini özetleyen "Ya olduğun gibi görün/Ya
göründüğün gibi ol" dizeleriyle "Gel, gel, ne olursan ol, gel!/
İster kafir, istermecusi, ister puta tapan ol, gel!/Bizimderga-
hımız ümitsizlik dergahı değildir./ Yüz kerre tövbeni bozmuş
olsan da yine gel!" sözleri yer alıyor. Mevlana Külliyesi’nde bu
bölümlerin yanı sıra semahane, mescid, halı kumaş bölümü,
derviş hücreleri ve matbah bölümü yer alıyor. Ziyaretçilerine
Hz. Mevlana’nın derin maneviyatına dair duygular yaşatan
Mevlana Müzesi, Konya’ya gelenlerinmutlaka ziyaret etmesi
gereken yerlerin başında geliyor.
yesilay.org.tr
70
YEŞiLAY
•
ARALIK 2016
KÜLTÜR