Kapak
Televizyonun çocuk
üzerindeki tesirleri
Çocuklar için öğretici ve eğitici nitelikte
olan programlar ve filmler onların ken-
dilerini tanıyabilmelerine, kişilik geli-
şimlerine hizmet edeceğinden, izlenmeleri teş-
vik edilmelidir. Ancak bu olumlu etkisinin yanı
sıra çocuğun, oyun ve aile içi iletişimler yerine
zamanının büyük kısmını televizyon karşısında
geçirmesinin, televizyonun esiri olmasının önü-
ne geçilmelidir. Kaldı ki pornografik ve saldır-
gan içerikler taşıyan programların, filmlerin za-
ten dürtü kontrolü güç olan çocuklarda olumsuz
özdeşim ve davranışlara yol açtığı bilinmektedir.
Böyle durumların ortaya çıkması engellenmeli-
dir. Fakat çocuğu televizyonun olumsuz etkile-
rinden korumak, yerli yersiz yapılan emir ve di-
rektiflerle, zorlamalarla olmaz, olmamalıdır. Ço-
cuk televizyonun zaman zaman kapatılabilece-
ğini bizzat ebeveynlerinden öğrenir. Bütün za-
manlarını televizyon izleyerek geçiren ebeveyn-
ler, elbette bu konuda çocuklarını gerekli ve ye-
terli bir biçimde eğitemezler. Bazen çocuğun, is-
tenmeyen bir programı izlemesinin önüne geçi-
lemez. Bu takdirde ebeveynlerin programı ço-
cukla birlikte izlemesi, daha sonra programı bir-
likte değerlendirmeleri, iyi ve kötü yanlarını dile
getirmeleri yararlı olacaktır.¹
Dehşetli, saldırgan, korkunç facialı filmleri sey-
rede ede, çocuk üzerinde yaşadığı dünyanın ve
içinde bulunduğu toplumun gerçeklerine, mesele-
lerine, dertlerine yabancı kalacak, onları küçümse-
yecektir. Bu yabancılaşma bazen onu saldırganlığa
eğilimli hale getirebilecek, bazen de acıma merha-
met hislerini törpüleyebilecektir.
Sürekli televizyon izleyen çocukların konsant-
rasyon zorluğu çektiği, durmaksızın ve düşünme-
den hareket ettiği ve çabucak kafalarının karıştığı
bir gerçektir. Haftada 10 saat ve üzeri televizyon iz-
lemenin zihin faaliyetini olumsuz etkilediği göste-
rilmiştir. Yine televizyon seyretmek için geç saat-
lere kadar oturan çocukların uyku düzensizlikleri
yaşadıklarını ve bu sorunun da okul performansı-
nı etkileyerek ertesi gün çocuğun derslere katılımı-
nı azalttığını ortaya çıkarmıştır. Şiddet içeren prog-
ramların da uyku düzensizliklerine sebep olduğu
bilinmektedir. Ünlü ABD’li kişisel gelişimci Zig Zig-
lar, “İtiraf etmeliyim ki, eğer evlerinde televizyon
Çocuğunuzun televizyon seyretmesini engel-
lemeyi düşünmeyin. Hangi programları iz-
lemesi gerektiği konusunda örnek olun. Siz,
olur olmaz her türlü programı seyrediyorsanız
elbette çocuğunuz da seyretmek isteyecektir.
Uzm. Pedagog Didem Küt
