2- Yemeği, sizi rahatlatması için kullanıyor
musunuz?
3- Ailenizde alkol ya da ilaç bağımlılığı
öyküsü var mı?
4- Yediklerinizi ve yemek miktarını de-
ğiştirmeyi düşünürseniz üzgün, yalnız ya da
korkmuş hisseder misiniz?
5- Yemeğin en iyi dostunuz olduğunu hiç
düşündünüz mü?
6- Travma, kötüye kullanma ya da ihmal
öykünüz var mı?
Bu sorulardan bir ya da daha fazlasına
evet yanıtı verdiyseniz, kilo kaybı ameliyatın-
dan önce yemek ile ilişkinizi ele almalısınız.
Yemek ile ilişkinizin bazı ihtiyaçlara hizmet
etmek için geliştirilmiş olduğunu fark etme-
niz önemlidir. Zayıflamaya hazır olsanız ve
bunun için çok motive olmuşsanız bile, yeme-
ğin hizmet ettiği ihtiyacın bazı başka yollarla
karşılanmayacağından emin olmalısınız.
Obezite cerrahisi ile beslenme değişiklikleri
Obezite cerrahisinden sonraki beslenme de-
ğişiklikleri depresyon, zararlı yeme alışkan-
lıkları edinme ve vücut görünümü sorunla-
rına katkıda bulunabilir. Obezite cerrahisin-
den gelen değişiklikler, vitamin ve mineral-
lerin emiliminde zorluğa neden olabilirler
(ameliyat tipine göre) ve demir, kalsiyum,
çeşitli B vitaminleri, D vitamini ile diğer vi-
tamin ve minerallerde eksikliğe yol açarlar.
Ameliyat, aynı zamanda protein emilim ye-
teneğini de etkileyerek laktoz intoleransına
neden olabilir. Protein emilimindeki güçlük,
ruh halini ve davranışları etkileyebilir, çün-
kü proteinde bulunan amino asitler vücu-
dumuzun, beynimizde “iyi hissetme” kim-
yasalları olan serotonin, dopamin ve epinef-
rin yapmak için kullandığı şeylerdir.
Bir araştırma çalışması, sıvı açlık diye-
ti (bu aynı zamanda beslenme yetersizliğine
de neden olur) yapmakta olanlara amino asit
takviyesi vermenin aşırı yemeyi %66 düşür-
düğünü ve yemeğe duyulan isteği %70 azalt-
tığını saptamıştır. Takviye almayan grupla
karşılaştırıldıklarında bu kişiler, %41’e kıyasla
yalnızca %14 oranında yeniden kilo almışlar-
dır. Obezite cerrahisi olanların yaklaşık üçte
ikisinin verilen vitamin ve mineralleri alma-
dıkları düşünüldüğünde, yetersiz beslenme
gerçek bir sorun olup, aşırı alkol ya da ilaç
kullanımı ile daha da kötüleşmektedir.
Çapraz bağımlılık ve obezite cerrahisi
Ameliyatla ilişkili komplikasyon ve
risklerin ötesinde ortaya çıkan bir konu
da çapraz bağımlılıktır. “Çapraz bağımlı-
lık geniş anlamıyla, bir ilaç ya da madde-
nin (örneğin yemek) bir diğeriyle (örneğin
alkol) değiştirilmesidir”. Obezite cerrahisi
geçiren kişilerin birçoğu yeme bozukluğu
ya da kumar, içki, sigara ve ilaç kullanımı
gibi diğer bağımlılıklar geliştirebilirler ve
ameliyattan sonra alışverişe veya cinselli-
ğe daha fazla düşkün olabilirler.
Çapraz bağımlılık gelişimi, Mide Ban-
dı (Kelepçesi), Tüp Mide ve Gastrik Bypass
ameliyatları dahil herhangi bir obezite cerra-
hisi prosedürü ile oluşabilir. Bu problemden
kaçınmak için ameliyatı düşünen kişilerin,
çapraz bağımlılık riskine sahip olma olası-
lıklarını araştırmaları önemlidir.
Örneğin yemeği stresle başa çıkmak için
kullanıyorsanız, yemek yerine kullanmak-
ta olduğunuz diğer başa çıkma stratejileri ne-
lerdir? Bu başa çıkma stratejilerini uygula-
mamış iseniz, ameliyat olmadan önce bun-
ları düzenli olarak bir süre uygulamalısınız.
Yemek sizi rahatlatıyorsa, ameliyattan son-
ra kendinizi nasıl rahatlatacaksınız? Örneğin
kaygılı ya da kızgın olduğunuzda kendinizi
yatıştıracak diğer yollar bulmayı, ameliyattan
önce halletmiş olmalısınız.
Yemekle duygusal bağlantınızı ya da
yemeğin hayatınızda hizmet ettiği önem-
li amacı ele almadan ameliyat olmak, çap-
raz bağımlılığa yol açabilir. Geçmişinize
saygı gösterin. Yemeği rahatlık ya da güven
için kullanmışsanız bunun, o zaman rahat-
lamak veya güvenli hissetmek için bildiği-
niz tek yol olduğunu kabul edin. Bunun için
kendinizi suçlamayın. Artık yemeği bu yol-
la kullandığınız zamankinden farklı bir ki-
şisiniz. Yeme bozukluğunuz başladığın-
da belki de daha gençtiniz. Tam olarak iyi-
leşmeye kararlı olduğunuzu kabul edin ve
obezite cerrahisini seçerseniz bunu, çap-
raz bağımlılıktan kaçınmak için neler yap-
manız gerektiğinin farkında olarak yapın.
Eğer travma, kötüye kullanım ya da ihmal
öykünüz varsa, bu konular üzerinde çalış-
maya başlamak için konuyla ilgilenen bir
psikolog-psikiyatrist den randevu alın.
İyileşmek için yıllarca beklemeniz ge-
rekmez. İyileşme süreciniz, kararlılığınız
ve yardıma ihtiyacınız olduğunun farkın-
da olmanızla başlar.
