22 / 84
DOSYA
MAKALE
Akran baskısı özetle, çocuğun yaşıtları ya da
içinde bulunduğu grup tarafından bir şeyi yapmaya
zorlanması ya da cesaretlendirilmesidir. Çocuklar
aslında grubun yapmalarını istediği eylemi yapma-
ya istekli olmadıkları zamanlarda bile, gruba karşı
koyamayarak istenileni yapabilirler. Bu tip baskılar
en çok ilköğretimin ikinci kademesinde ve orta
öğretimde ortaya çıkar. Bu noktada çocuğa ‘hayır’
demeyi öğretmek büyük önem taşır. Böylece
istemediği bir durumla karşılaştığında karşı koyma
cesareti ve kararlılığı gösterebilecektir. ‘Hayır’
demeyi öğretmenin en temel noktalarından biri, ço-
cuğun duygu ve düşüncelerini korkmadan ve açık
yüreklilikle sizinle paylaşabileceği bir ortam içinde
büyümesidir.
Size ‘hayır’ diyemeyen veya gerçek düşüncelerini
saklamaya zorlanan bir çocuktan evde yapama-
dığını sosyal ortamda yapmasını bekleyemezsiniz.
Bu konuda ebeveyn olarak yapabileceklerinizi şöyle
sıralayabiliriz:
l
Herhangi bir gruptan baskı gördüğünde veya iste-
mediği bir davranışı yapmaya zorlandığında bunu
sizinle veya öğretmenleriyle paylaşabileceği konu-
sunda ona cesaret kazandırın.
l
Çocuğunuzun davranışlarının sonuçlarını fark etme-
sini, bunların sonunda kendisine veya başkalarına
verebileceği zararları düşünmesini sağlayın.
l
Ona kısa ve uzun vadeli hedefler koyun. Geleceğe
dair pozitif beklenti ve hayaller, hayata daha sağlam
iplerle bağlanmasını kolaylaştırır.
l
Onunla neden okula gittiği, okula gitmesinin esas
amacının ne olduğu, ileride nasıl bir hayat hayal et-
tiği, nasıl bir meslek seçebileceği gibi esas amacına
bağlanmasını kolaylaştıracak konuşmalar yapın.
l
Arkadaşlarının baskısına boyun eğip kendisine zarar
verecek şeyleri yaparak değil, yanlış olan şeylere
karşı koyarak, ‘hayır’ diyerek güçlü olabileceğini ona
anlatın. Asıl güçlü ve erdemli davranışın bu olduğunu
ona öğretin.
Özellikle ilköğretim çağında çocuğun ‘hayır’ diyebilmeyi öğrenebilmesi büyük önem taşıyor. Çocukta bu
bilincin oluşabilmesi için duygularını açıkça ifade edebileceği bir ortamda büyümesi ve anne-babasına
fikirlerini saklamadan söyleyebilmesi gerekli.
KİLİT NOKTA
HAYIR DEMEYİ ÖĞRETMEK
OLUMSUZ TEKLİFLERİ REDDEDEN
GENCİ BEKLEYENKLİŞELER
l
Yağcılık:
“Sen olmazsan buranın tadı tuzu kaçar.”
l
Yalnız Bırakma:
“Eğer gidersen bir daha yüzüne bakmam.”
l
Yalvarma, Acındırma:
“Ne olur hatırım için bir kez… Beni kırma!”
l
Tehdit:
“Kesinlikle seni bırakmayız!”
l
Aşağılama:
“Hadi süt çocuğu sen de! Ana kuzusu…”
yesilay.org.tr
22
YEŞiLAY
•
NİSAN 2015