17 / 84
Elektronik sigara ile ilgili diğer
bağımlılık türlerinde olduğu gibi
devletimizin ve STK’ların ne tür
politikalar geliştirmesi gerekir?
Önlemeye yönelik çalışmalar
nelerdir?
Yeşilay’ın ve bizimuyanık olup
bunu çok yakından takip etmemiz
gerekiyor. STK’ların bu süreci
mutlaka iyi takip etmesi gerekiyor.
E-sigara ve ısıtılmış sigaraların
diğer sigaralar kadar zararlı olduğu,
özellikle çocuklar ve gençlere çok
iyi anlatılması gerekiyor. Bizim
en büyük korkumuz bu ürünler
Türkiye’de piyasaya sürülürse çocuk
ve gençlerin bu ürünlere kolayca
ulaşabilecekleri ve bağımlılık
yapabilecekleri. Zaten ABD’de
de çocuklar sigara kullanmaya
başlamaya e-sigarayla başlıyorlar.
Bu yüzden STK’lara bence şöyle bir
görev düşüyor, tütün endüstrisinin
yaptıklarını ve yapacaklarını çok
yakından takip edip Türkiye’de
bu ürünlerin üretilmesinin ve
satılmasının engellenmesine
mutlaka destek olmaları gerekiyor.
Yasadışı satılan ürünlerinmutlaka
iyi şekilde denetlenmesi yani bunu
satanlara ceza verilmesi, çocuk ve
gençlere bu ürünlerin zararlarının
anlatılması gerekiyor.
Elektronik sigaraya yönelik dünya
otoritelerinin tavrı nedir? Diğer
ülkeler elektronik sigaraya yönelik
nasıl bir politika izliyor?
Türkiye bu konuda en keskin
uygulamalar yapan ülkelerden
biri, Türkiye kadar keskin olmayan
ülkeler de pişman olmaya başladılar.
Bence Türkiye’deki uygulama
dünyadaki en iyi uygulama ve
biz DSÖ olarak bunu herkese
anlatıyoruz. Bu ürünleri serbest
bırakıp daha sonra kullanımına
azaltmaya yönelik yasaklar almak
yerine baştan yasaklayın diyoruz.
Ne yazık ki dünyada bu ürünler
hızla yayılıyor ama şundan eminim
yakın gelecekte tümülkeler
sigaraya uyguladıkları yasakları
e-sigaralar için de uygulayacaklar.
DSÖ ülkelere şunu öneriyor; eğer
yapabiliyorsanız Türkiye’nin benzeri
önlem alın, yani bu elektronik ve
ısıtılmış sigaraların ülkeye girişini
ve satışını kökten yasaklayın. Eğer
bunu yapamıyorsanız bu elektronik
ve ısıtılmış sigaralara, diğer tütün
ürünlerine uyguladığınız yasakları
uygulayın; bu ürünlerin kapalı
alanlarda kullanımını, reklam
yapılmasını, 18 yaşın altındaki
çocuklara satışını yasaklayın.
Hatta bunların üzerine birtakım
uyarı yazıları ve resimleri koyun
ve tabii ki en iyisi, bunları kökten
yasaklayın.
Ayrıca son zamanlarda oldukça
popüler olan ve cihazdaki
ısı sayesinde tütünü buhara
çevirerek zehirden koruduğunu
ve sigara içme isteğini
azalttığını iddia eden ürünler de
bulunmaktadır. Bu ürünleri nasıl
değerlendiriyorsunuz? Bu iddialar
ne kadar gerçek ve bilimsel?
E-sigaraların içinde nikotin olduğu
için sigara bıraktırma tedavisi gibi
bir etkisi olabilir ama bununla ilgili
elimizde yeterli bilimsel kanıt yok.
Ürünlerin etki mekanizmasını
çok iyi bilmiyoruz. Benim kişisel
gözlemim, bu ürünü kullananlar
DSÖülkelereşunu
öneriyor;eğer
yapabiliyorsanız
Türkiye’nin
benzeriönlem
alın,yanibu
elektronikve
ısıtılmışsigaraların
ülkeyegirişinive
satışınıkökten
yasaklayın.
Yasadışı satılan ürünlerin mutlaka iyi şekilde
denetlenmesi yani bunu satanlara ceza verilmesi,
çocuk ve gençlere bu ürünlerin zararlarının
anlatılması gerekiyor.
sigaradan vazgeçemiyorlar, tekrar
sigaraya başlıyorlar bu nedenle
içinde nikotin olduğu için sigara
içme isteğini azaltsa da bırakmaya
kesinlikle yardımcı olmuyor.
Ancak elimizdeki bilimsel veriler
e-sigaraların ne denli zararlı
olduğunu kanıtlayacak yeterlilikte
değil.
Türkiye’de e sigara kullanım
oranları ile ilgili verilerden
bahseder misiniz?
Henüz elimizde kesin veriler
yok, çalışma aşamasında ancak
Türkiye’de % 2 oranında kullanım
olduğunu tahmin ediyoruz.
Türkiye’de e-sigara için şu anda çok
büyük bir tehlike yok. Türkiye en
başından beri bu ürünlerin ithal
edilmesini ve satılmasını yasakladı.
Şu anda ülkemizde bulunan
ürünlerin hepsi kaçak yollarla
sokulmuş ve yasal olmayan ürünler.
Biz bu önlemleri uzun yıllar
önce aldık ama dediğim gibi bu
önlemleri almayan ülkeler çocuk ve
gençler arasındaki bu yaygınlaşmayı
önlemek için Türkiye benzeri
önlemler almaya çalışıyorlar.
Elektronik sigara ile ilgili ailelere,
gençlere ve özellikle topluma
vermek istediğinizmesaj var mı?
Bunların hepsi nikotin bağımlılığı
yapan ürünler, içinde bulunan
sıvıların ne olduğunu bilmiyoruz,
yani bu sıvıların içinde başka
bağımlılık yapıcı maddeler
olabileceği için özellikle aile ve
çocukların dikkatli olması lazım.
Sonuçta e-sigara da olsa bağımlılık
yapıcı bir ürün olduğu için bu
süreci ailelerin, çocukların, tüm
STK’lar, DSÖ ve devlete bağlı olan
tüm kurumların yakından takip
etmesi ve Türkiye’deki politikanın
sürekliliğini sağlamamız gerekiyor.
ARALIK 2018 17