13 / 84
çıkmasına sebep olacaktır. Bu
nedenle dijital oyunların e-spor
olarak anılmasına itirazımız var.
Bu durumda, “E-spor dediğimiz
şey dijital oyunlardır ve dijital
oyunların ortaya çıkarabileceği
bütün riskleri içerir.” diyebilir
miyiz?
Diyebiliriz ancak eksik olur. Çünkü
e-spor olarak adlandırılan yapı
ve organizasyonlarda bireysel
kullanımın yanı sıra seyir ve bahis
yani kumar odaklı bir ekonomi ve
endüstri var. Dolayısıyla e-sporda
çocuklarımız ve gençlerimiz sadece
dijital oyunları oynamıyorlar
aynı zamanda çok uzun saatlerini
seyretme ile geçiriyor ve oyunlar
üzerinden bahislere girerek erken
yaşlarda kumara bulaşıyorlar. Yani
iş sadece oyun oynama ile kalmıyor
çok yönlü ve ciddi zararların ortaya
çıkması sözkonusu oluyor.
O halde dijital oyunlara tamamen
karşı mı duruyorsunuz?
Bir şeye tamamen karşı olmaktan
ziyade burada temel bir
duruşumuzun olması gerekiyor.
Eğer biz dijital oyunlara spor
gözüyle bakarsak o zaman sporun
istifade ettiği tüm alanlardan ve
mecralardan onların da istifade
etmesi gerekir. Oysa dijital
oyunları oyun kategorisinde ele
alırsanız ya da zihinsel gelişim
açısından ele alırsanız -ki bu da
tartışmalıdır- o zaman farklı bir
kategori olur. Bizim ayırt etmemiz
gereken nokta şu; insanların
eğlence amaçlı hayatlarının
merkezine koymadıkları, yaşam
kalitelerini bozmayan, günlük
hayat aktivitelerini engellemeyen
internet oyunu oynamasına
itirazımız yok. Bu noktada dijital
oyunlar neden tehlikeli? Neden
bir briç ya da satranç gibi değil?
Burada risk doğduğu için itirazımız
var. Bütün dijital oyunların bir
süresi yok. Bitmiyor. Hayatınızı
ona göre şekillendirmek zorunda
kalıyorsunuz. İşin içerisinde
ekonomik güç ve para kazanma
da girince hayatınızın merkezine
koyuyorsunuz. Bu işi profesyonel
yapanlar olabilir fakat sorun
çocuklara ve gençlere verdiğiniz
mesajda. Gençler ve çocuklar
koşarak, terleyerek, efor sarf ederek
spor yapacaklarına sürekli masada
oturarak sadece parmaklarını
kullanarak dijital oyun oynamayı
tercih ederlerse bir nesli kaybederiz.
Hareketsiz, beden sağlığı yerinde
olmayan, zihinsel süreçleri de asla
sağlıklı gelişmeyen, sadece bir yere
odaklanmış bir nesil gelişir. Burada
büyük bir tehlike var.
E-spora çocuklar neden ilgi
duyuyor?
Çocukların ve gençlerin bilgisayar
oyunlarından hoşlanması kadar
doğal bir süreç yok. Gerçek
hayattaki oyunların içerisinde
olabilecek zorlanma ve riskler dijital
oyunlarda yok, ulaşılabilirliği fazla
ve kolay, çocuk ve gençler arasında
popüler, oyun endüstrisinin
oluşturmaya ve oyunları/
oyuncuları cazip kılmaya çalıştığı
bir pazarlama sistemi mevcut, buna
bağlı yine endüstrinin oluşturmaya
çalıştığı cazip görünen bir kültür
var, gerçek olması zor da olsa
çocuk ve gençlerin bunu çok net
kestiremeyecekleri vaatleri var
vs. Öte yandan da gerçek hayatta
oyun oynama imkanları ve
mekanları her geçen gün daralan,
dersler ve ödevler arasında sıkışıp
kalan, akranlarıyla okul dışında
sosyalleşme imkanlarını günden
güne kaybeden çocuklarımız ve
gençlerimiz doğaldır ki dijital
oyunlara ilgi gösterirler.
E-spor çocukların psikolojisini ve
gelişimini nasıl etkiliyor?
Öncelikli olarak bizi bekleyen
tehlike bütün dijital oyunlarda,
buna e-spor da deseler, oyun
bağımlılığı riski var. Dünya Sağlık
Örgütü oyun bağımlılığını hastalık
olarak tanımladı. Oyun oynamada
kendini kontrol gücünün ciddi
anlamda azalması/zarar görmesi,
oyun oynamanın diğer ilgilerin
ve günlük faaliyetlerin önüne
geçmesi, oyun oynamaya yönelik
diğer faaliyetlere kıyasla artan
bir öncelik verilmesi ve olumsuz
+IRpPIV ZI pSGYOPEV OSĽEVEO XIVPI]IVIO IJSV
WEVJ IHIVIO WTSV ]ETEGEOPEVØRE WVIOPM QEWEHE
SXYVEVEO WEHIGI TEVQEOPEVØRØ OYPPEREVEO HMNMXEP
S]YR S]REQE]Ø XIVGML IHIVPIVWI FMV RIWPM OE]FIHIVM^
,EVIOIXWM^ FIHIR WEĴPØĴØ ]IVMRHI SPQE]ER ^MLMRWIP WVIpPIVM HI
EWPE WEĴPØOPØ KIPMĽQI]IR WEHIGI FMV ]IVI SHEOPERQØĽ FMV RIWMP KIPMĽMV
&YVEHE F]O FMV XILPMOI ZEV
“Dijital oyunlara spor
BEOO WFSJMNFTJOJO
UFNFM CJS ZBOMĆ
PMEVĈVOV EàĆàOàZPSV[
:FĆJMBZ PMBSBL UFNFM
EVSVĆVNV[ CV w
ARALIK 2019 13