51 / 84
çeşit oyuncakla
oynayabilir. Kız
çocuklar arabalarla,
erkek çocuklar mutfak
eşyaları ile oynayabilir.
Ancak maalesef piyasada
üretilen oyuncaklar gerek renkleri
gerekse üzerindeki figürler
dolayısıyla oldukça cinsiyetçi.
Unutmamalıyız ki, bir çocuk bir
oyuncakla oynamayı tercih ediyorsa
onu ruhundaki bir şeyi iyileştirmek
için araç olarak kullanıyordur.
Silah, tabanca gibi savaş ve şiddet
çağrıştıran oyuncaklarının
sakıncaları neler?
Yetişkinler hayatlarında
yaşadıklarını sözel olarak ifade
etmekte çoğu zaman zorlanıyor.
Bunun içine duygular girdiğinde
ise durumdaha da zorlaşıyor.
Yetişkinler bu kadar az ifade eden
model oldukları için çocuklar da
sözel olarak ifade etmekte zorlanıyor
ve bunu oyun yoluyla yapıyorlar.
Bu noktada silah, kılıç, asker
setleri, hacıyatmaz gibi oyuncaklar
çocukların öfke temasını oyuna
getirip bunu işlemelerine yardımcı
oluyor. Oynadıkları oyuncaklar
ile çevrelerine ve kendilerine zarar
vermeyecekleri konusunda bilgi
verilip sınır konulduğu takdirde
oynamaları ile ilgili bir sorun yok.
etme aracı. O yüzden oyunda
ebeveynlerin kurulan oyuna dahil
olması, çocuğun yönetmesine
ve yönlendirmesine izin vermesi
oyunun verimli olmasına yardımcı
olur. Oyununa müdahale edilen
çocuk öfkelenecektir. O yüzden
bırakın o sizi istediği kadar dahil
etsin, onun verdiği rollerle onun
oyununa eşlik eden olun.
Oyuncağın disiplinde bir ödül
aracı olarak kullanılması
doğrumu?
Çocukların hayatındaki disiplinde
her şeyi bir koşula bağlamak ve
bu koşulları da materyallerle
değerlendirmek doğru değil. “Bunu
yaparsan şunu alırım.” diyerek kısa
vadeli çözüm elde etmiş oluyor
olabilirsiniz ancak uzun vadede
çocuklar şu cümle ile karşınıza
çıkabiliyor: “Bunu yaparım ama
bana bunu alırsan.” Bununla
karşılaşmamak için sadece oyuncak
değil herhangi başka bir nesneyi
ödül aracı olarak kullanmamak
faydalı olacaktır.
“Cinsiyetçi” oyuncakların
sakıncaları neler? Oyuncak
seçerken cinsiyet ayrımı yapmak
doğrumu?
Oyuncakların cinsiyeti yoktur.
Her çocuk her renkte ve her
için adet de her zaman yardımcı
olmayacaktır. O yüzden oyuncağın
fiyat limitini de belirtmek gerekiyor.
Burada bunu söylerken de “Paramız
yok.” söylemi benim sevdiğim bir
söylemdeğil. Onun yerine, “Senin
buna ihtiyacın yok çünkü evde
araban, bebeğin vb. oyuncağın var.”
denilebilir.
Anne-babalar çocuklarına güvenli
oyun alanları oluşturmak için
neler yapabilir? Ebeveynlerin
çocuklarıyla oyun oynamasının
önemi nedir? Ebeveynlerin
oyunlarda katılımcı olması mı
yoksa yönetici olması mı daha
doğrudur?
Çocuklara güvenli oyun alanı
oluşturmadan önce güvenli aile
ortamı oluşturmak belki de daha
önemli. Bryon Norton’ın önemli
bir sözü var: “Bir çocuğun üç
ebeveyni vardır; biri annesi, diğeri
babası, üçüncüsü ise anne ile baba
arasındaki iletişim ve davranış. Bu
üçüncü ebeveyn çok etkilidir.” Tam
da bu sebeple anne baba arasındaki
ilişki sağlıklı ve güvenli ise güvenli
oyun alanını konuşmaya ihtiyacımız
yok; çünkü her alan güvenli
olacaktır.
Ebeveynlerin çocukları oyun
oynarken ilk aşamada yapması
gereken gerçekten, bedenen ve
zihnen çocuğun yanında yer almak.
Halledilmesi gereken projeler,
evdeki işler zihinleri meşgul ederken
çocukla sadece bir görevi yerine
getiriyormuş gibi oynamak çocuğa
iyi gelmeyecektir ve ne yazık ki
çocuk bunu fark edecektir. O anda
işiniz var ise bunu çocuğa anlatıp;
“İşimi bitireyim söz veriyorum
seninle oyun oynayacağım.” daha
gerçekçi bir yaklaşım olacaktır.
Aynı zamanda elinizde telefon
ve televizyon açıkken de oyun
oynamak gerçekten orada
olmadığınız anlamına gelir.
Ebeveynlerin çocukların hayatı ile
ilgili her konuda karar verdiğini
hepimiz biliyoruz. Aslında bu
karar verme aynı zamanda onu
kontrol etme anlamına da geliyor.
Oyun, çocuğun kendini ifade
Oyuncaklar, çocuğun seçme ve değerlendirme
duygusunu geliştirirken aynı zamanda da kendi
kendine karar verebilme ve belirli alanlarda beceriler
kazanmasına da olanak hazırlar.
Birçocukbir
oyuncakla
oynamayı tercih
ediyorsaonu
ruhundaki bir
şeyi iyileştirmek
içinaraçolarak
kullanıyordur.
Uzman Psikolog
Çağla Tuğba
Selveroğlu
MAYIS 2018 51