20 / 84
dosya
A
kran zorbalığı, çocuk
sahibi her ebeveynin,
onu yetiştirirken direkt
veya dolaylı olarak duyacağı
belki de yaşayacağı bir sorun.
Dünyanın her yerinde farklı
boyut ve şekillerde görülüyor.
Ortalama her dört çocuktan biri
akran zorbalığına uğruyor. Yeşilay
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr.
Tolga Arıcak, zorbalığın aslında
saldırganlık yani insanın kendini
korumak için doğuştan getirdiği
bir güdü olduğunu belirtiyor.
Saldırganlıkta her zaman bir
güç dengesizliği bulunmadığını,
karşılık verme imkânı olduğunu
dile getiren Prof. Dr. Arıcak,
akran zorbalığında ise en önemli
unsurların güç dengesizliği ve
zarar verme niyeti olduğuna dikkat
çekiyor.
GÜÇ DENGESİZLİĞİ İLK
KOŞUL
Saldırganlığa akran zorbalığı
denebilmesi için üç temel koşulun
oluşması gerektiğini vurgulayan
Prof. Dr. Tolga Arıcak şunları
söylüyor: “Bir davranışın zorbalık
olabilmesi için güç dengesizliği
şart. Yani zorbalık yapan kişinin
mağdur olan kişiye göre fiziksel,
psikolojik ya da sosyal açıdan
avantajlı durumda olması
AİLE İÇİ ŞİDDET ÇOK
ÖNEMLİ
Prof. Dr. Tolga Arıcak, çocuğun
aile içinde yaşadığı şiddet,
çatışma, anne-baba ile arasındaki
ilişki sorunlarının da akran
zorbalığına neden olduğunu dile
getirdi. Tüm bunları yaşayan
çocukların aynısını başkalarına
gösterme eğilimine girebileceğini
vurgulayan Prof. Dr. Arıcak,
“Ailede şiddet bir çözüm aracı
gibi kullanılıyorsa, çocuk da
ilişkilerinde zorbalığı aynı şekilde
görür. Her yaşadığı sorun ya
da çatışmada zorbalığı bir araç
gibi kullanabilir. Yani düşünün
ki küçük bir çocuk en ufak bir
hatasında anne ya da babasından
dayak yiyor. Bunu sıradanlaştırıp
normal bir davranış gibi görüyor
gerekiyor. İkinci olarak zorbalık
yapan kişinin karşısındakine
fiziksel, ruhsal veya sözel;
mutlaka bir zarar verme niyeti
olmalı. Üçüncü koşul ise en az
iki kere tekrar etmesi.” Akran
zorbalığının pek çok nedeni
olduğunu vurgulayan Arıcak,
“Birincisi karşıdakinden
intikam alma duygusu. Çocuk
veya genç zorbalığa uğramışsa,
aynı şeyi kendisi de farklı
şekilde göstermek için zorbalık
yapabilir. Bir diğeri; kendisine
saygısı, öz güveni düşük
çocuklar, öz güven kazanmak
için bunu sağlıksız bir yol olarak
kullanabilirler. Yani çocuk
başkalarına zorbalık yaparak
kendini değerli, güçlü görmek
isteyebilir.”
Dünyada ortalama her dört çocuktanbiri akran zorbalığına uğruyor. Ailede şiddet bir çözümaracı
gibi kullanılıyorsa, çocuk da ilişkilerinde zorbalığı aynı şekildegörüyor. Her yaşadığı sorun ya da
çatışmada zorbalığı bir araç gibi kullanabiliyor. Yeşilay BilimKuruluÜyesi Prof. Dr. TolgaArıcak,
ailelerin çocuklarına saygı, empati vemerhamet duygularını kazandırması gerektiğini belirterek,
“Bu üç güdüyüduygusal düzeyde kazanan çocuktan kimseye zarar gelmez.” diyor.
İnci NEŞELİ ÖZOĞLU
zorbalığa iter
Aile içi şiddet çocuğu
PROF. DR. TOLGAARICAK:
“Zorbalığa herkes
uğrayabilir ama yalnız,
arkadaş desteği
olmayan, öz güveni zayıf,
dezavantajlı gruptakiler
yani engelli, göçmen
çocuklar mağdur olmaya
daha açık. Akademik
başarısı düşük olup
sosyal destek görmeyen
çocuklar da yine risk
grubunda.”
Prof. Dr. Tolga Arıcak
Yeşilay
20
MUTLU ÇOCUK NASIL YETiŞTiRiLiR?