Duygudurum bozulur.
Teknoloji bağımlıları, bağımlılığın
zararlarını gördükçe kullanımlarından dolayı kendilerini
kötü hissederler ve yoğun bir pişmanlık yaşarlar.
Uyku düzeni bozulur.
Teknoloji bağımlıları, bağımlısı ol-
dukları araç ile uzun süre vakit geçirmek için uykudan
fedakârlık ederek ihtiyaçlarından çok daha az uyurlar.
Uykuya yenik düşmemek için aşırı derecede kafein ve
şekerli yiyecek içecek tüketirler. Gündüz-gece denge-
si bozulur. Uyku düzeninin bozulması ve yetersiz uyku
sonucu fizyolojik ve psikolojik denge ve sağlık bozulur.
Yemek düzeni bozulur.
Teknoloji bağımlıları artık bağımlısı
oldukları teknolojik araç başında daha fazla kalabil-
mek için ya kullandıkları araç başında yemek yer ya
da yemeklerini geciktirirler. Genellikle fast-food tarzı
yiyecekleri ölçüsüzce yerler. Hem yiyeceğin içeriği
hem de miktarı anlamında sağlıklı beslenme ortadan
kalkar ve buna bağlı sorunlar ortaya çıkar.
Teknoloji bağımlılığından
kurtulmak için ne yapmalı?
Teknoloji bağımlısı olan ya da bundan şüphe duyan birey, kul-
lanımda kontrolü eline alacak bazı uygulamalar yapmalıdır.
Teknoloji kullanımını tam zıt saatlere kaydırmak:
Tekno-
lojinin günlük olarak kullanıldığı mekânlar ve zamanlar
bağımlılığa sebep olacak kadar uzun kullanıma müsait
olduğu için bağımlılık oluşmuştur. Bu anlamda tek-
noloji kullanılan zamanları tam zıt saatlere kaydırmak
ve mekânı değiştirmek ilk adım olarak faydalı olabilir.
Mesela bir kişi en çok akşamları teknoloji kullanıyorsa
sabah kullanmaya, odasında kullanıyorsa herkesin
olduğu bir zamanda oturma odasında kullanmaya
başlayabilir.
Dış durdurucular kullanmak:
Zaman düzenlemesinin ar-
dından yeni zaman düzeninde de bağımlılık oluşmasına
engel olmak için makul süre kullanımın hemen ardın-
dan yapılması zorunlu bir iş planlamak faydalı olabilir.
Teknoloji kullanımıyla ilgili hedefler belirlemek:
Ucu açık
bir kullanım, bağımlılığı her halükârda tetikleyecektir.
Bu nedenle mutlaka kullanıma makul bir zaman sınır-
laması getirmek şarttır. Bu zaman sınırlaması başta
sık ama kısa süreli aralar verme ile başlar ve sonrasın-
da günlük limit belirlenip buna uyulur.
Çok kullanılan belli işlevlerden uzak durmak:
Teknolojinin
en çok kullanılma sebebi olan belli işlevlerden uzak
durmaya çalışmak önemli bir adımdır. Uzak durula-
mıyorsa sayı ve süre koymak işe yarayabilir. Mesela
günde iki defa gireceğim ve yarım saat kalacağım gibi.
Hatırlatıcı kartlar kullanmak:
Teknolojinin bağımlı kulla-
nımının neler kaybettirdiğini ya da bağımlı kullanım
olmasa neler kazanılacağını ifade eden hatırlatıcı kart-
ların evin belli yerlerine asılması faydalı olabilir.
Kişisel defter oluşturmak:
Teknoloji bağımlısı kişinin hep
yapmak isteyip yapmaya vakit bulamadığını düşün-
düğü faaliyetleri teker teker yazıp sırayla yapmaya
başlaması da uygulanabilecek bir yöntemdir.
Aile terapisine başvurmak:
Aile ilişkilerinin bozulması tek-
noloji bağımlılığının sebebi de olabilir, sonucu da. Her
halükârda sağlıklı aile ilişkileri bağımlılığın tedavisinde
çok önemli bir unsurdur.
Hedefler koymak:
Teknolojiden uzak kalmayla alakalı
düzenli olarak uyulacak hedefler koymak da kişiyi
güçlendiren ve tedaviyi destekleyen yöntemlerden
biridir.
Bağımlı olunan teknolojik cihazı ailece toplu kullanmak:
Evde birden fazla sayıda olan televizyon, bilgisayar vb.
bağımlılık konusu olan cihazları azaltıp tek bir cihazı,
ortak kullanım alanında evin diğer üyeleriyle payla-
şarak kullanmak da uygulanabilecek yöntemlerden
biridir.
Spor yapmak:
Spor yapmak vücutta biriken enerjiyi sağ-
lıklı boşaltabilmek anlamında yapılabilecek en uygun
faaliyetlerden biridir. Düzenli sporun hayata girmesi
bağımlılığın tedavi sürecini kolaylaştıracaktır.
Yardım istemek:
Aile üyelerinden ve yakın arkadaşlardan
sorunu saklamayıp yardım istemek hem sürekli des-
tek mekanizması bulabilme anlamında hem de tedavi
sürecini devam ettirebilme anlamında kullanılması
gereken önemli bir yöntemdir.
Düşünceleri kontrol etmek:
Teknoloji bağımlılığına sebep
olan ya da teknoloji bağımlılığını arttıran otomatik
düşüncelerin incelenmesi ve bunların gerçek hayatta
değerlendirilmesi de üzerinde durulması gereken bir
yöntemdir.
Yeni sosyal becerilerin kazanılması:
Sosyal beceri eksikliği
de teknoloji bağımlılığının sebebi ya da sonucu olarak
ortaya çıkabilir. Bu noktada yeni sosyal becerilerin ka-
zanılması teknoloji bağımlılığının tedavisinde oldukça
faydalı olabilecek bir uygulamadır.
yesilay.org.tr
23
YESiLAY
•
TEMMUZ 2014
