Teknolojiyi inkâr edemeyiz, kullanımını da haliy-
le bırakamayız. Ama fazla ve kötüye kullanımı da
riskli bir durumu beraberinde getiriyor. Tüm bunlar
çerçevesinde teknoloji ve internete olan aşırı ilgiyi
nasıl tanımlarsınız? Teknolojiye bağımlılık kavramı-
nı nasıl değerlendirirsiniz?
Sizin de söylediğiniz gibi, teknolojiyi inkâr etmek
pek mümkün değil, hızla değişen ve sürekli geliş-
mekte olan teknoloji hayatımızın tam da merke-
zinde yer alıyor. Sadece internet değil, tüm iletişim
araçları, kullandığımız en ufak bir obje bile tekno-
lojiden nasibini alıyor. Bu kadar merkezimizde ve
sürekli değişen bir kavram, tüketme ihtiyacını da
beraberinde getiriyor ne yazık ki. Yeterince kul-
lanıldığında faydasının görülebileceği ancak aşırı
kullanımda esiri olabileceğimiz teknoloji, hayatımı-
zın pek çok alanını olumsuz yönde etkilemektedir.
Teknolojiye bağımlılık, kişinin sağlığını, çevresiyle
kurduğu ilişkileri ve yaşam şartlarını olumsuz yönde
etkilemeye başladığında kendisini göstermektedir.
Deneysel kullanım, sosyal kullanım ve biraz daha
bağımlı olduğu operasyonel kullanım ile kişi inter-
nette çok vakit geçirmeye başlamaktadır. Yapılma-
sı gerekenler dışında kişinin internet üzerinde bu
kadar fazla vakit geçirmesini siz ne ile açıklarsınız?
Toplu taşıma araçlarına baktığınızda insanların bir
aradayken aslında ne kadar yalnız ve telefonuna
yapışık olduklarını fark edersiniz. Bir restoranda ya
da kafeye gittiğinizde bir araya gelen arkadaşların
fotoğraf çekmekten ve internette zaman geçir-
mekten birbirleriyle iletişime geçemediklerini gö-
rürsünüz. Dost sohbetlerinde çocuklarınız birlikte
zaman geçiriyor dediğinizde, aslında ekran karşı-
sında oyun oynayarak ekranla iletişime geçtiklerini
fark edersiniz. Eşler akşam yemeğini televizyon
karşısında yarışma programları izleyerek geçir-
mekte, yataklarında yatarken bile ellerinde telefon
“Son bir kez sosyal medyaya bakayım” diyebil-
mektedirler. İlişkilerin ekrandan öteye gitmediği bir
dönemde yaşıyoruz ne yazık ki. Tüketimin, görülme
ve gösterme arzusunun arttığı bir dönemde ilişkiler
yapaylaşmakta, hızlı bir şekilde temasa geçip, içi
boş ilişkiler kurmamıza yardımcı olmaktadır.
Teknoloji kullanımı üzerinde kontrolün kaybolması
ve teknolojiyi ölçüsüz ve sınırsız kullanmanın ciddi
zararlara yol açtığı aşikâr. Gelişme evresinde olan
çocuklarda kendini bu daha çok göstermekte. Bu
durum yoğun bir şekilde internet ve bilgisayar
oyunları oynayan çocukların sosyal ve fiziksel geli-
şimlerinde ne gibi sorunları ortaya çıkarır?
Her ne kadar teknoloji çocukları, aynı anda birçok
işi yapabilen (multitasker) çocuklar olsa da, gelişim
çağında teknolojiye çok fazla maruz kaldıklarında
bilişsel, sosyal ve motor gelişimleri olumsuz yönde
etkilenmektedir. Okul öncesi ve okul çağı çocuk-
larının akranlarıyla yüz yüze iletişim kurmaya,
beraber oyun kurmaya ihtiyaçları vardır. Sosyal
anlamda gelişimin sağlandığı ilişki kurma, internet-
te sağlanmaya çalışıldığında güvenli olmayan bir
alanda çocuk kalmakta, aslında ilişki ekran ile ku-
rulmaktadır. Sanal bir ilişkinin gerçekle kıyaslana-
bilmesi pek mümkün değildir. Bunun yanı sıra, ince
motor kas gelişiminin sağlanması gereken dönem-
de internet üzerinde geçirilen zaman, çocuğun el
becerilerinin de gelişmesine ket vurmaktadır. Uzun
süre bilgisayar başında zaman geçirmek, yeme
düzenini de bozabileceğinden, çocukların beslenme
alışkanlıkları ve bu doğrultuda fiziksel sıkıntıları da
doğurabilmektedir. Oyunların içeriği de göz önünde
bulundurulduğunda, şiddet içerikli oyunların artmış
olması, çocukların çok fazla şiddete maruz kalması-
na sebep olabilmektedir. İnternetin bu yaş dönemi
için çok güvenli olmadığı düşünüldüğünde, çocuğun
cinsel, fiziksel ve duygusal olarak istismar edilebile-
ceği tehdidi de dikkate alınmalıdır.
Teknoloji bağımlılığı alışveriş, uyuşturucu, pornog-
rafi, kumar bağımlılığını da beraberinde getiriyor-
dur muhakkak. Bu tetiklemeyi nasıl açıklarsınız?
Artık teknoloji sayesinde her şeye ulaşabilmemiz
çok kolay ve hızlı gerçekleşmekte. İnsanlar dışarıda
dolaşıp, alışveriş yapabilmenin yanı sıra, her girdiği
sitede alabileceği bir ürüne rastlayabilmekte. Bu
durum, kolay ve çabuk tüketmeye neden olmakta,
Bir kafeye gittiğinizde bir araya gelen arkadaşların
fotoğraf çekmekten ve internette zaman geçirmekten
birbirleriyle iletişime geçemediklerini görürsünüz.
Okul öncesi ve okul çağı çocuklarının akranlarıyla
yüz yüze iletişimkurmaya, beraber oyun kurmaya
ihtiyaçları vardır.
yesilay.org.tr
33
YESiLAY
•
TEMMUZ 2014
