80 / 84
KEYİF VEREN
ZEHİRLERDEN: TÜTÜN
Hilal-i Ahdar
15 Ağustos 1341 (1925) C.1,No:13
*Hilal-iAhdarYeşilayCemiyeti’nin ilk ismidir. Aynı zamanda1925
yılındanbuyanayayınlananYeşilayDergisi’neadını vermiştir.
1. SÜTUN
Tütün şüphesiz keyif veren zehirlerden biri-
dir. Fakat Hilal-i Ahdar faaliyetini bu semme
kadar teşmil etmiyor. Mazarratından ahar
müteessir olmadığı için şahsın hürriyetine
tecavüz etmek istemiyor. Küûle düşmanlığı
biliriz ki içene yaptığı fenalıktan ziyade içme-
yenlerin zarar görmesindendir. Bir alkoliğin
ailesi ve çocukları içkinin felaketini çekiyor.
Bir sarhoş birçok masumların huzur-ı is-
tirahatlarını selp ediyor, mevcudiyetlerini
tehlikeye koyuyor. Tütünde böyle bir fenalık
görülmediği için Hilal-i Ahdar lakayt kalıyor.
Şüphesiz bu yüzden daha fazla taraftar kaza-
nıyor. Çünkü tütün o derece kök salmış bir
itiyattır ki Hilal-i Ahdar bununla da uğraşsa
faaliyeti akamete mahkûm olacak ve asıl içki
mücadelesinde yalnız kalacaktır.
Fakat bir fen adamı sıfatıyla tütünün mahi-
yetini olduğu gibi tanıtmak borcumuzdur.
Tütünden bahsetmesek bu kitap eksik kalırdı.
Bahusus ben küûlün şuurlu bir düşmanıyım,
fakat tütünden hilkaten müteneffirim. Belki
buna karşı nefretim, ötekine husumetten kat
kat fazladır. Mamafih tütüne düşkün
2. SÜTUN
FOTOĞRAFIN ALT YAZISI: Cumhuriye-
timizin tıp tarihinde cezri inkılaplar yapan
Anadolu’yu adım adım teftiş edenmuhterem
ve halkçı Sıhhiye Vekilimiz Refik Bey
pek çok hekimlerin de bu manasız itiyada
karşı benim kadar muhasım ve asi olduk-
larını görüyorum. İnsanın semlere meyline
ve itiyada karşı zaafına benim kadar teessüf
ediyorlar. Mesela meşhur Charles Richet
SersemAdamünvanlı eserinde diyor ki: İçki
kadar münteşir, o derece behimi bir zehir
daha olduğunu unutmayınız: Tütün… Aca-
yip bir iptila,
3. SÜTUN
abes bir delalet!... Ben de hatırı sayılır bu
tütün tiryakisi olduğum için tokça söyle-
mekten çekinmem. Niçin içiyorum…Kâi-
natın uğradığı cinnetten ben de yakamı
sıyıramadım demekten başka mazeret bu-
lamıyorum. Ben de sebepsiz bu itiyatla yo-
ğuruldum, behimi bir zincirle bağlandım.
Onu kıracak kadar cesaretim yok. Beşerin
gayr-i kabil-i tashih bir münasebetsizliği
daha… Kendi sersemliğimi takdir ettiğim
halde böyle bir sersemliğe esir oluşum,
hele hatamı bile bile yapışım.”
Tütün yaprakları bu asrın en muteber bank-
notu… Hükümetleri, bankaları, tacirleri
zengin ediyor. Herkes iaşesinden evvel tütün
vergisini düşünüyor, yemiyor, içmiyor iptida
tütün parası biriktirmeye çalışıyor. Eskiden
beri küçük nispette kazanç sahipleri ekmek
parası için çalıştıklarını söylerler. Hakikatte
ekmekten evvel tütün için çalıştıklarına şüp-
he yok.
Tütün ne ilaç, ne gıdadır. Yalnız sersemleten,
adamın ağzını acı yapan, başını döndüren,
nefesine bir pis koku veren, parmaklarını kirli
sarıya boyayan bir dumandır. İçinde bulunan
nikotin zehri morfinlerden, kokainlerden hiç
aşağı kalmaz.
Hilal-İ Ahdar Arşivinden
*
Hilal-i Ahdar Dergisi’nin 15Ağustos 1341 (1925) sayılı nüshasında tütün kullanımının
zararları toplumhayatındanörneklerle anlatılıyor.
u