37 / 84
şeker kana daha hızlı karışır. Kandaki şeker seviyesi
hızla yükselir, bunu dengelemek için vücut normal-
den fazla insülin salgılar. İşte bu şekeri dengeleme
çabası, vücudun diğer dengelerini bozarak öncelikle
insülin direncine ve onun ilerlemesiyle tip 2 diyabete
yol açıyor. İnsülin direncinin kilo alımında ve obezi-
tede çok büyük rolü var.
Şeker için “boş kalori” de denir. Yani yapısında vücuda
yararlı diğer vitamin ve mineraller, lifler olmadığından
- bunlar rafine edilirken yok ediliyor- vücuda enerji
verir, ancak bu enerjinin gelmesiyle gitmesi bir olur.
Yani vücutta depolanamaz. Şekeri dengeleme süreci,
vücutta yağ depolanmasına neden olur ve bu yağlar
fazla kilodan karaciğer yağlanmasına, damar sertliğin-
den polikistik over sendromuna kadar pek çok sağlık
sorununu beraberinde getirir. Üstelik, bir kere düzeni
bozulan vücut, sürekli şeker istemeye başlar ve kişiyi
tatlı, çikolatavebenzerlerini atıştırmaya zorlar. Yani bir
tür bağımlılık oluşur.
KURUMEYVELER:
Hurma, dut, üzüm, incir gibi meyvelerin
hem tazeleri hem kuruları yüksek
meyve şekerine sahiptir ve diğer
meyvelerden daha tatlıdırlar. Bu
meyvelerin kurularını dört mevsim
tüketmek mümkün. İster ara öğünde
yensin, ister şeker yerine tatlılara
eklensin, meyve kuruları ile tatlı
ihtiyacınızı daha sağlıklı bir şekilde
giderebilirsiniz.
BAL:
Bal kalori bakımından çok zengindir,
ama B vitamini gibi sağlıklı vitaminler de
içerir. Yiyeceklerinizi veya içeceklerinizi
tatlandırmak için gerektiğinde bir çay
kaşığı bal kullanabilirsiniz. Bal kullanırken
ölçüye çok dikkkat etmek ve balın
kaynağını bilmek önemli. Çünkü bazı
üreticiler arıları şekerle besleyerek bal
elde edebiliyorlar. Bazı ballar ise daha
akışkan ve güzel renkte görünmesi için
fabrikalarda işleniyor.
AGAVE ŞURUBU VE PEKMEZ:
Marketlerde yeni yeni boy göstermeye
başlayan agave şurubu, agave
bitkisinden elde ediliyor. Pekmez ise
üzüm, pancar veya dut gibi şeker oranı
yüksekmeyvelerin ezilip suyunun
kaynatılmasıyla elde edilen geleneksel
şurup. Rafine şekerin olmağı veya çok
pahalı olduğu çağlarda tatlıların yapımında
bu tür şuruplar kullanılırdı. Günümüzde de
kullanılmaması için hiçbir neden yok.
ŞEKERYERİNEKULLANILABİLECEKALTERNATİFBESİNLER:
Kadın Hastalıkları ve DoğumUzmanı Op. Dr. Betül
Görgen şeker kullanımı ve hamilelik sürecini
şu şekilde özetliyor: "Öncelikle öncelikle ani
şeker düşüşü sizi halsiz hissettirir ve vücuttan
stres hormonlarının (adrenalin ve kortisol)
salgılanmasına neden olur. Stres hormonlarının
devamlı salınması, progesteron hormonuna
verilen tepkiyi değiştirir. Bu hormon normal adet
döngüsü ve gebelik için çok önemlidir. İkinci olarak,
yüksek kan şekeri sık sık insülin salgılanmasına
neden olur ki bu sayede şeker seviyesi dengelenir. Burada sorun
şudur; sisteme sık sık insülin salgılanması, vücudun bazı bölümlerinde
bulunan insülin alıcılarının duyarsızlaşmasını sağlar. Bu reseptörlerden
bir kısmı da overlerde bulunur. Bu duyarsızlaşma durumuna ‘insülin
direnci’ adı verilir. Bu durum ‘polikistik over sendromlular’ için ciddi bir
risk faktörü olup, yumurtaların direkt zarar görmesine bir sebeptir.
Zaten boş kalori olan şeker, kilo almaya, yağlanmaya sebep olur.
Yumurta ve spermlerde erken yaşlanmayı kolaylaştırır. Yüksek oranda
rafine şekerler (çikolata, bisküvi vs) çiğ şekerdeki doğal formlarıyla
değiştirilmelidir. Böylece vücudunuza daha az zarar verirsiniz.”
BEBEKSAHİBİ OLMAYAÇALIŞIYORSANIZ
ŞEKERDENUZAKDURUN
yesilay.org.tr
37
YEŞiLAY
•
MART 2017
Op. Dr.
Betül Görgen