2 / 8
9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü
Özel Gazetesi
2
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Esenler‘de kapalı
bir mekânda sigara içen vatandaşı uyarması
geldiğimiz durumu özetliyor” açıklamasında
bulundu.
“İnsan hakları ihlalidir”
Sigara bağımlılarının, sigara kullanmayan
pasif içicilerin haklarını ihlal ettiğini belirten
Yeşilay’ın açıklaması şu şekilde: “Kendisi sigara
içmeyen birinin sigara dumanına maruz kal-
ması, istek dışı olarak gerçekleştiğinden bu bir
insan hakkı ihlalidir. Sigara içen kişinin sigara
dumanından pasif içiciler ciddi zarar görmek-
tedir. Denetimlerin yerine getirilmesi, kapalı
alanda sigara içilmesinin engellenmesi için so-
rumlulara gidişin kötü olduğunu ve yapılması
gerekenleri hatırlatmayı vazife sayacağız. Aynı
zamanda vatandaşların da bu işin denetimine
sahip çıkmasını, kendi sağlıkları için bu tür ih-
lalleri yetkililere bildirmeleri gerektiğini önemle
vurgulamak istiyoruz.”
Açık alanın 4’te 3’ünde yasak
Yeni düzenlemeyle birlikte açık alanlara da si-
gara yasağı geldi. Yeni yasak paketi hastane
bahçesi, okul bahçesi, park, cafe, restoranların
açık bölümlerini kapsıyor. Nargile kafeler dahil,
tüm yiyecek içecek hizmeti veren mekanların
açık alanlarında, sigara içmek kısmen yasak-
landı. Açık alandaki masaların sadece 4’te 1’i
sigara içenler için ayrılıyor. 4’te 3’lük bölümü
sigara içmeyenlere tahsis edilmesi yasal zorun-
luluk haline geldi.
“Ben içiyo-
rum ama
çocuğum
asla içsin
istemem”
demek onu
sigaradan
uzak tutma-
ya yetmez.
Anne ve ba-
basının ya-
nında sigara
dumanına maruz kalan her çocuk pasif
içici olarak sigaranın tüm kanserojen etki-
lerine maruz kalıyor ve sigaraya başlama
oranları, ebeveynleri kullanmayan çocuğa
oranla daha yüksek oluyor. Uzmanlara
göre çocuk davranışlarının gelişmesinde
ilk etken anne-baba davranışları. Bu ne-
denle çocuğunuzu sigaradan uzak tutmak
için öncelikle kendi davranışlarınızı kont-
rol altına almanız gerekiyor.
H
er tür bağımlılıkta olduğu gibi, tütün ba-
ğımlılığında da ebeveynlere büyük görev
düşüyor. Anne-baba olarak, küçük yaştan
itibaren çocuğunuzu sigaradan uzak tutmak
için bir tutum belirlemeli ve onu doğru yön-
lendirmelisiniz. Bakın uzmanlar ebeveynler
için nasıl öneriler getiriyor:
•Sigara alışkanlığı kazanmada en önemli et
ken, ‘model alma’ davranışı. Yanında sigara
içmek hem onu pasif bir içici yapacak hem de
sigaraya başlama ihtimalini arttıracaktır.
•Çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun sigara
paketlerini, tütün ürünlerini, kül tablalarını
gözönünde bulundurmayın. Tüm bunları
günlük yaşamın sıradan bir parçası olarak algı-
lamasını önlemiş olacaksınız.
•Evinize gelen misafir ya da akrabanın sigara
içmesine izin vermeyin. Evinizi sigara içilmez
bir alana dönüştürün.
•Ona sigaranın kanser, kalp rahatsızlıkları gibi
uzun vadeli zararları kadar, kısa vadeli zarar-
larını da anlatın. Kötü kokmak, cildinin ve
saçlarının sararması, dişlerinin sararması
gibi sonuçların onda daha caydırıcı nitelikte
olduğunu siz de göreceksiniz.
•Spor yapmak, müzikle uğraşmak, bisiklete
binmek, doğa yürüyüşleri yapmak gibi öz-
gürlük duygusunu tatmin edecek faaliyetler-
le onu sigaradan uzak tutabilirsiniz.
•Çocuğunuzun yanında “Ne yapsın, çok der-
di var!”, “Sıkıntısı var da ondan içiyor” gibi
insanın stresliyken sigara kullanması normal-
leştiren cümleler kurmamaya özen gösterin.
•Seyrettiğiniz filmlerde, reklamlardaki yanlış
imajlar hakkında net tutumla onu aydınlatın.
•Çocuğunuzla arkadaşları sigara teklif eder-
se ne cevap verebileceğini tartışın.
Çocuğunuzdaki bağımlılık
riskinin farkındamısınız?
Kapalı alanda sigara yasağı
denetimleri yetersiz
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın,
Esenler’de kapalı bir mekânda
sigara içen vatandaşa tepki
göstermesi, sigara yasağı
denetimlerdeki eksiklikleri gösterdi.
Y
eşilay, sigara yasağı ihlallerine dikkat çek-
mek için #HavamiBozma etiketiyle bir sos-
yal medya kampanyası yaptı. Yeşilay’ın açmış
olduğu etiket (hashtag) kısa zamanda Türkiye
ve Dünya gündeminde TT oldu. Yeşilay, 2008
yılında uygulamaya konan kapalı mekânlarda
sigara içme yasağının denetimlerindeki eksik-
likler nedeniyle kapalı alanların da giderek si-
gara içilebilir hale geldiğini açıkladı. Denetimin
iyi yapılmamasının yasayı ihlal edenlerin cüre-
tini artırdığını belirten Yeşilay, “Türkiye sigara
yasağı uygulamasıyla dünyaya örnek olmuştu.
Ancak bu durum yavaş yavaş değişiyor.
Sigara içenleri
bekleyen ölümcül
hastalık:
KOAH
Yeşilay Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, KOAH
hastalığı ile mücadelede sigarayı bırakmanın atıl-
ması gereken ilk adım olduğunu söyledi. Öztürk,
“9 Şubat sizler için bir fırsat olsun, sigarasız bir
hayat mümkün!” dedi.
T
üm dünyada en ölümcül üçüncü hastalık olarak bilinen Kro-
nik Obstrüktif Akçiğer Hastalığı’nın (KOAH) yaygınlığı gide-
rek artıyor. Bu ölümcül hastalıktan dünyada 210 milyon kişinin
etkilendiği tahmin ediliyor. KOAH’ın en önemli ve sık görülme
nedeni ise aktif olarak sigara içicisi olmak ya da pasif olarak du-
mana maruz kalmak olarak biliniyor.
Yeşilay Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, KOAH’ın önlenebilir
bir akciğer hastalığı olduğunu belirterek, “KOAH’ın bir numaralı
risk faktörü sigara kullanımıdır. Öyle ki tedavi aşamasında sigara
bırakılsa dahi vücuda sigarayla birlikte işlenen zehirli maddeler
bu hastalığın tedavisini zorlaştırmaktadır. Aktif içicilerin yanın-
da pasif içicilerin de KOAH’a yakalanma riski çok yüksek. Nargi-
le, puro, pipo gibi tütün ürünleri de KOAH’a sebebiyet veriyor. Bu
ölümcül hastalığa yakalanmamak için, kendiniz ve sevdikleriniz
için sigarayı bırakın. Bırakmakta zorlanıyorsanız mutlaka, Siga-
ra Bırakma Polikliniklerinden ve Sağlık Bakanlığı çağrı merkez-
lerinden destek alın” diye konuştu.
Belirtileri nelerdir?
Sigara içen kişilerde, önceleri yokuş ve merdiven çıkarken kendi-
ni gösteren nefes alma güçlüğü başlar. Zamanla bu durum ilerler
ve düz yolda da solunum sıkıntısı ortaya çıkar. Hatta, istirahat-
te ve gece uykudan uyandıran, uyutmayan nefes darlığı şekline
ilerler. Kişi, nefes darlığından dolayı günlük işlerini yaparken
dahi zorlanır, başkalarının desteğine ihtiyaç duyar. Tüm bunlar
KOAH belirtisidir.
Kapalı mekanlarda geçirilen zamanın artması ve bu ortamlarda
içilen sigara ve havasızlık da, hastalığın kontrolünü zorlaştır-
maktadır. Bu hastalığın tedavisinde en önemli aşamalardan biri;
sigaranın bırakılması ve kapalı veya açık alanlarda sigaraya ma-
ruz kalmaktan kaçınılmasıdır.
Dedektör!:
Sigara ihlallerine mobil bildirim
Yeşilay, son dönemlerde artan sigara yasaklarına yöne-
lik ihlallere karşı, mobil telefonlarda ihbar yapılabilen
uygulamayı hizmete sokuyor. Geliştirilen mobil uygula-
ma ile tütün ürünleri tüketiminin ve ihlallerin toplumsal
denetimle önlenmesi hedefleniyor. Vatandaş ihlal olan
mekanda konum bildirerek ihbarı kolaylıkla yetkili mer-
cilere yapabilecek.
Y
eşilay, 2008 yılından başlayan kapalı mekânlarda tütün
ürünlerini tüketme yasağının uygulanmasına ilişkin bildi-
rimler ile yasağın delinmesini önleme ve kullanma, kullandırma
isteği konusunda caydırıcı olması dolayısıyla mobil uygulama
geliştiriyor. Geliştirilecek olan mobil uygulama, sigara yasağı
ihlal edilen kapalı mekânlarda yer bildiriminin yapılması, bildi-
rimin saha ekiplerinin tabletine düşmesiyle gerçekleşiyor. Saha
ekipleri aldıkları bildirimle ihlali yapılanmekânamüşteri gibi gi-
derek, ihlal gördüğü anda cezai işlemleri gerçekleştiriyor. Cezai
işlem sonrası ihlal bildirimi yapan kişiye geri bildirim gönderile-
rek, gerekli işlemlerin yapıldığı bilgisi veriliyor.
Mobil uygulama IOS ve Android işletim sistemine sahip telefon-
lara indirilebilir ve kullanılabilir olacak, Google Play ve Appsto-
re’da açılacak olan Yeşilay hesabından yüklenecek.