78 / 84
gelişmiş ya da gelişmemiş
tüm ülkeler için günümüzün
en önemli sosyal sorunları
arasında görülmektedir.
Belirtmek gerekir ki literatür
taramalarında bağımlılığın
nedenleri konusunda mutabık
olunan bir sınıflandırma
sistemi bulunmamaktadır.
Bağımlılığın gelişmesini
tek bir nedene indirgemek
mümkün değildir. Bununla
beraber incelenen çalışmaların
değerlendirilmesi sonucunda
bireysel olarak madde
kullanmanın nedenleri;
psikolojik unsurlar, biyolojik
etkenler, akran grupları,
sağlıklı iletişimin olmadığı
ve çatışmaların sürekli aktif
olarak yaşandığı aile ortamı,
ekonomik durum, ergenlik
dönemi ve sosyal çevre olarak
temalaştırılabilir. Bağımlılığın
gelişmesinde risk oluşturan
ya da oluşturabilecek
unsurlardan birkaçını şöyle
sıralayabiliriz:
Ruhsal sorunların olduğu
aile ortamı,
Bağımlı ebeveynin olduğu
aile yapısı,
Aile içi bağların kuvvetli
olmadığı aile ortamı,
Ebeveynlik becerilerinin
gelişmemesi ya da eksik
olması,
belirtilerinin ortaya çıktığı,
bilişsel, davranışsal ve fiziksel
semptomlar bütünü olarak
tanımlanmaktadır. Dünya
Sağlık Örgütü, 1964 yılında
yaptığı bağımlılık tanımında
kullanımla beraber ortaya
çıkan fiziksel, ruhsal ve sosyal
zararlara vurgu yapmıştır. Bu
yüzden bağımlılık sorunu,
B
ağımlılık yapıcı
maddelerin kullanımı
çok eski tarihlere
dayanmaktadır. Hemen her
dönemde insanlar bağımlılık
oluşturan çeşitli maddeleri
kullanmıştır. Tarihsel süreç
içerisinde bu maddeler
çeşitlenmiş ve madde kullanımı
toplumların sağlığını ve
güvenliğini tehdit eden önemli
bir soruna dönüşmüştür. Bu
nedenle günümüzde bağımlılık
yapıcı maddelerin birçoğunun
kullanımı, satışı yasaklanmıştır.
Bağımlılık; keyif verici bir
maddenin, belirgin bir etkiyi
yaratmak için alınması
sürecinde kişinin bedensel,
ruhsal ya da sosyal olarak zarar
verici etkilerini görmesine
rağmen, madde alımının
kontrol edilemediği, madde
alınmadığı zaman yoksunluk
Ömer Faruk BOZDOĞAN
BSBĆUSNB
BAĞIMLILIKTA
SOSYAL RİSKLERİN
DEĞERLENDİRİLMESİ
>œhhhœh }iŮià Ìi LÀ i`ii `À}ii
ØØ `iœ`À° ÕÕ> LiÀ>LiÀ Viii
X>hŮ>>Àh `iœiÀi`Àià ÃÕVÕ`> LÀiÞÃi
>À> >``i Õ>>h i`iiÀÆ «Ã
ÃiLi«iÀ] LÞ iÌiiÀ] >À> }ÀÕ«>Àh] Ã>œhh
iÌŮ >`hœh Ûi X>ÌhŮ>>Àh ÃØÀi >Ìv >À>
Þ>Ů>`hœh >i ÀÌ>h] i `ÕÀÕ] iÀ}i
`i Ûi ÃÃÞ> XiÛÀi >À> Ìi>>ŮÌhÀh>LÀ°
Yeşilay
78