48 / 84
Ç
ocuğunuz özellikle yabancı
bir ortama girdiğinde
çekingen davranıp başını
öne eğiyor, sizin arkanıza
saklanıyor veya herkesten köşe
bucak kaçıyor olabilir. Çocuklarda
görülen bu utangaçlık durumu,
özellikle 3-6 yaş arasında normal
karşılanıyor. Ancak çocuğunuz
aşırı utangaç tavırlar sergiliyorsa
veya bu durum sonradan ortaya
çıktıysa bunun arkasında yatan
nedenin anlaşılması gerekiyor. İlk
kez gördüğü bir yabancı karşısında
çocuğun çekingen davranması
normal karşılanıyor; ancak
çekingenliğin sürekli olması ve bu
davranışların her ortamda devam
ederek gündelik hayatı etkilemesi
utangaçlığın bir problem olmaya
başladığını gösteriyor. Utangaçlığın
temelinde “güvende olma” ve
“tehlikeden uzaklaşma” güdüleri
yatıyor. Çoğu zaman da çocuk
“kötü” bir duruma düşmekten
korktuğunda veya endişe ettiğinde
utangaç tavırlar sergileyebiliyor.
Anne-babanın fazla kaygılı,
koruyucu ve yargılayıcı olması,
sık eleştirmesi de çocuklarda
utangaçlık faktörünü etkileyen
unsurlar arasında yer alıyor. Bunun
yanı sıra çok fazla sosyal ortamlarda
bulunmayan, yeni insanlarla
tanışma ve bir arada olma fırsatı
bulamayan çocuklarda utangaçlık
daha fazla görülüyor. Anne-
babaların utangaç çocuklarına
karşı göstereceği tavırlar da bu
sorunun çözümünde önem taşıyor.
Çocukların yaşadıkları sorunları sembolik dillerle ifade ettiklerini belirten Uzman Klinik Psikolog
GüldenGül, bunları alt ıslatma, tırnak yeme, içe kapanma, utangaçlık, takıntılı olma veya
hiperaktif davranışlar sergileme olarak sıralıyor. Çocuklarda aşırı utangaçlık konusunda
görüşlerine başvurduğumuz Uzman Klinik PsikologGüldenGül, anne-babalara “Çocuğunuz aşırı
utangaç olduysa dikkat edin!” uyarısında bulunuyor.
ÇOCUĞUNUZ
AŞIRI UTANGAÇSA...
“Çocuklara onları
eleştirmeden, öğüt
vermeden, bir şey
beklemeden, onun istediği
şekilde geçirmek için
ayrılacak zaman, başka
sorunların çıkmasını
engelleyebilir.”
“CİNSEL İSTİSMARDAAŞIRI
UTANGAÇLIKNEDENİ
OLABİLİR”
Çocuklarda dikkat çeken
davranışlar ve doğru anne-baba
tutumları hakkında görüşlerine
başvurduğumuz Uzman Klinik
Psikolog Gülden Gül, anne-
babalara “Çocuğunuz aşırı utangaç
olduysa dikkat edin!” uyarısında
bulunuyor. Çocukların yetişkinler
gibi sorunlarını “Benim bir
sorunum var…” diyerek ifade
edemediklerini belirten Klinik
Psikolog Gül, “Çocuklar yaşadıkları
ve içinde bulundukları durumun,
sorun olduğunun farkında
dahi olmayabilirler. Bu nedenle
sorunlarını sembolik dillerle ifade
ederler.” diyor. Ailelere önemli
uyarılarda bulunan Klinik Psikolog
Gül, çocukların kendilerini
etkileyen durumları sözel olarak
ifade etme konusunda yetersiz
kaldıklarını ve deneyimlerinin onlar
için ne anlama geldiğini sembolik
Utangaçlığı nedeniyle onu eleştirme,
ona kızma, suçlama ve alay etme gibi
tutumlar çocukları daha da olumsuz
etkileyebiliyor. Sürekli yargılanan,
eleştirilen çocuğun utangaç
olma ihtimali artarken, çocuk
değersizlik ve güvensizlik duyguları
yaşadığından içine kapanabiliyor. Öz
değer ve özgüven sahibi bir çocuk
ise sosyal ortamlarda daha sağlıklı
ilişkiler kurabiliyor. Bu noktada
elbette ki çocuklar arasındaki mizaç
farklılıkları da önem taşıyor. Bazı
çocuklar yeni ortamlara girme ve
yeni insanlarla tanışma konusunda
daha çekingen ve temkinli
davranırken; bazı çocuklar ise
daha sıcakkanlı ve sokulgan olup
diğer insanlarla daha hızlı ilişkiye
girebiliyor.
Uzman Klinik Psikolog Gülden Gül
yaşam
Yeşilay
48