35 / 84
bilim olarak konumlanmaya
başlamıştır. Önleme; bağımlılık
yapıcı maddelerle gençlerin
tanışmaması, madde kullanma/
deneme yaşının geciktirilmesi,
olumsuz davranışlara ve
bağımlılığa dönüşmeden
müdahale edilmesi, koruyucu
bir yaklaşımla toplum sağlığının
ve huzurunun güçlendirilmesi
ve bağımlılığın neden olduğu
potansiyel sorunların ağır
maliyetlere katlanmadan ortadan
kaldırılması olarak tanımlanabilir.
Önleme; okul, aile, iş yeri, sosyal
yaşam, medya, yerel yönetim
ve sivil toplum kuruluşları gibi
toplumun tüm dinamiklerini
kapsayan bir süreçtir. Tedavi;
rehabilitasyon ve kriminal
harcamalarla kıyaslanmayacak
ölçüde küçük bütçelerle
gerçekleştirilebilen, maliyetine
kıyasla sosyal faydası oldukça
yüksek bir çalışma alanıdır.
Türkiye’de önleme çalışmaları,
Milli Eğitim Bakanlığı ile Yeşilay
arasında 2013’te imzalanan ve
2014’te yürürlüğe giren okul
temelli “Türkiye Bağımlılıkla
Mücadele (TBM) Eğitim
Programı” ekseninde başlamıştır.
TBM Eğitim Programı’nın sağlıklı
yaşam, tütün, alkol, madde ve
teknoloji bağımlılığı alanlarında
pedagojik yaklaşımla ve yaş
grupları özelinde hazırlanmış
eğitim modülleri, 658 formatör ve
28 bin uygulayıcı rehber öğretmen
üzerinden hâlihazırda 11 milyon
öğrenci ve 2 milyon veliye
ulaşmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı ile
Yeşilay arasında Haziran
2017’de imzalanan protokolle
birlikte Bakanlık bünyesindeki
tüm rehber öğretmenler TBM
uygulayıcı eğitimi alacak ve
TBM’nin 20 milyon öğrenciye
ulaşması sağlanacaktır. TBM
Eğitim Programı, ulaştığı kitle
açısından dünyanın en yaygın
okul temelli önleme programı
olarak uluslararası platformda
tescillenmiş, bağımlılık alanında
çalışan pek çok yabancı kuruluş
tarafından ‘iyi uygulama örneği’
olarak gösterilmiştir.
TBM Eğitim Programı’nın
bilgilendiren ve farkındalık
oluşturan yapısı, çocuk ve
ergenlerde ‘hayır’ deme
becerilerini geliştiren ve zararlı
alışkanlıklara, bağımlılığa
dönüşmeden müdahale eden
programlarla güçlendirilmek
istenmiştir. Bu çerçevede
Yeşilay, “Okulda Bağımlılığa
Müdahale (OBM) Programı”
ve “Yaşam Becerileri Eğitim
Programı”nı hazırlamış ve
önleme alanında TBM’den
sonraki tamamlayıcı adımlar
planlamıştır. Önümüzdeki 5
yılda OBM ve Yaşam Becerileri
Eğitim programlarının yine
rehber öğretmenler üzerinden
okul temelli olarak uygulanması
beklenmektedir.
Yeşilay, TBM Eğitim Programı’nın
hazırlık sürecinde tanımlanan
kazanımlara uygun afiş, broşür,
eğitici yayın, hikâye kitabı,
etkileşimli video, animasyon,
çocuk dergisi ve sair içerik
geliştirme faaliyetleriyle
önleme programlarının etkisini
ve yaygınlığını arttırmaya
çalışmaktadır. Yine TBM
kazanımlarına uygun geliştirilen
projeler ve okullardaki Yeşilay
Kulüpleri ile çocuklarda ve
gençlerde Yeşilaycılık bilinci ve
Yeşilay gönüllülüğü, arttırılmaya
çalışılmaktadır. Önümüzdeki 5
yılda Yeşilay’ın içerik geliştirme,
Yeşilaycılık mesajlarının
görünürlüğünü ve yaygınlığını
arttırma, bağımlılıkla mücadelede
toplumsal duyarlılığı yükseltme
ve bağımlılıkla mücadeleye
toplumun farklı kesimlerinin ilgi
ve desteğini katma çalışmaları
devam edecektir. TBM’yi Milli
TBMEğitim Programı,
ulaştığı kitle açısından
dünyanın en yaygın okul
temelli önleme programı
olarak uluslararası
platformda tescillenmiş, bağımlılık alanında
çalışan pek çok yabancı kuruluş tarafından
‘iyi uygulama örneği’ olarak gösterilmiştir.
Türkiye’de
önleme
çalışmaları,Milli
EğitimBakanlığı
ileYeşilay
arasında2013’te
imzalananve
2014’teyürürlüğe
girenokul
temelli“Türkiye
Bağımlılıkla
Mücadele(TBM)
EğitimProgramı”
ekseninde
başlamıştır.
Savaş YILMAZ
Yeşilay Genel Müdürü
MART 2018 35