MART 2019 35
alerji olup bir başka kısmında
olmaması beklenmez.
Alerjik nezlesi olan kişilerin
akciğerlerinde az ya da çok bir
etkilenme söz konusu olabilir.
Çocuklardaki astımın anne-
babanın sigara kullanımıyla
bağlantısı var mıdır?
Hamilelik döneminde içilen
sigara, hastalığı tetikler mi?
Gebelikte, emzikli annede
sigara tüketimi ile astımın
ilişkisi kesinlikle gösterilmiştir.
Sigara tüketimi ile astımın
ilişkisi kesinlik kazanmıştır.
Elimizde bunu destekleyen
istatistikler var. Ebeveyni
sigara içtiği halde çocuğunda
astım gelişmeyen aileler de
var, ama bunlar sanıldığı
kadar fazla değil. Marmara
Üniversitesi’nden hocalarımızın
yaptığı 2 çalışma var; burada
onu aktarmak istiyorum…
Gönüllü denekler üzerinde
birinci çalışma şöyle yapılmış:
Gönüllü sigara tiryakileri
bir odada 4 saat boyunca
oturup kitap okuyup çay-
kahve içip tavla vs. oynarken
devamlı sigara içmişler.
Sonra oda boşaltılmış ve
saatlerce havalandırılmış.
Daha sonra odaya hiç sigara
içmemiş olan başka gönüllüler
alınmış, ama öncesinde bu
kişilerin kanlarındaki nikotin
düzeyine bakılmış. Dikkat edin
şimdi: Önceden sigara içilip
havalandırılmış odada 4 saat
de onlar kalmış ve sonrasında
kanlarında ikinci kez nikotin
bakılmış ve kanda nikotin
düzeyinin çok yükseldiği
gösterilmiş. Odanın eşyalarına
yerleşen toksik maddeler
odada kişiler hareket edip
oturup kalktıkça uçuşup
solunuyor ve kana karışıyor.
Yani evde sigarayı gündüz
içip, evi havalandırıp, akşam
çocuk okuldan gelene kadar
havanın temizlendiğini sanmak,
tam bir yanılgıdır ve kendini
kandırmaktan öte bir şey
“Astımdaana
belirtiöksürüktür.
Öksürükçeşitli
şekillerdeolabilir.
Esasolarak
geceleri veeforla
(hareketle) artan
öksürüktipiktir.”
değildir. İkinci çalışma da şöyle
dizayn edilmiş: 150 metrekare,
3 oda 1 salon bir evde evin en
uçtaki bir odasında sigara içilip
oda kapıları kapalı tutulurken
evin diğer ucundaki başka bir
odasındaki sigara içmemiş
kişilerin kanında nikotin
düzeyindeki artışa bakılmış; bu
kişilerde de kanda nikotinin
arttığı saptanmış. Bu çalışma
da bize evde çocuktan uzakta
sigara içilmesinin hiçbir bilimsel
gerçekliği olmadığını gösteriyor.
Hastalığın genetik geçişi
hakkında neler söylersiniz?
Astımın genetik yanı kesinlikle
bilinmektedir. Astımlı
ebeveynlerin çocuklarının astım
için risk taşıdıklarını biliyoruz.
Bu genetik geçişin hangi genle
olduğu tam gösterilememiştir.
Buna multigenik geçiş deniyor;
yani tek gen değil birçok küçük
gen… Ayrıca çevresel faktörler
de etken; beslenme, stres, hava,
sigara, flora bozukluğu… Anne
babasında astım olmadığı halde
çocuklarda mutasyon ve / veya
bu çevresel faktörlerle astım
ortaya çıkabilmektedir.
Astımlı çocuklar için uygun
mekan düzenlemesi nasıl
yapılmalı?
Hastalığın alevlenmesine
sebep olan çevresel faktörler
varsa, doktorunuz bazı çevresel
değişiklikler yapmanızı
önerecektir. İlaç tedavisi ne
kadar yoğun ve iyi yapılırsa
yapılsın, akar alerjisi olan
bir kişi halen yün yatakta ve
duvardan duvara halı kaplı
bir odada yatıyorsa tedavi
başarılı olamayacaktır. Ayrıca
hayvansal alerjenler sadece evde
beslenen hayvanlar üzerinde
değil, kuştüyü yastıklarda ve
hayvan derisinden yapılmış
diğer eşyalarda da bulunur. Ev
hayvanlarının alerjenleri esasen
hayvanların salyalarında ve
daha az olarak da idrarlarında
bulunur ve tüylerine yapışır. En
doğrusu evde alerjik kişi varsa
evde hayvan bulundurmamaktır.
Eğer hayvan bulunan ortamdan
eve geliniyorsa kıyafetler hemen
çıkarılıp yıkanmalıdır.
Başka tavsiyeniz var mı?
Astım tanısı alan çocukların
ailelerinin tedaviyi düzenli
yapmalarını, çevresel
düzenlemelere dikkat etmelerini
istiyoruz. Bu arada mutlaka
yüzme sporuna vakit ayırmaları
gerekiyor. Sistematik, solunum
egzersizleri ile düzenli teknik
yüzmeden bahsediyoruz
burada, yaz aylarında akrabanın
yazlığında 1 hafta suda
oynaşmaktan değil. Bizzat
benim yüzme sporu sayesinde
hızla iyileşen ve atakları duran
hastalarım var.