38 / 84
sağlık
Yeşilay
38
(ESS) olarak adlandırılır ve
yemek borusu, mide, ince
bağırsak ve kalın bağırsağı
kaplayan dokunun kılıflarında
yerleşmiştir. Bağırsaklar bir nevi
‘duygusal beynimiz’ olarak da
işlev görmektedir.” Enterik Sinir
Sistemi’nin (ESS) çok fazla sayıda
ve farklı türde nörotransmitter
(sinyal taşıyıcıları), yani kimyasal
sinyaller içerdiğini belirten
Gülmez, bağırsakların aynı
zamanda serotonin ve dopamin
gibi ruh hâli ile ilişkili psikoaktif
maddelerin kaynağı olduğunu da
ifade ediyor.
Kişinin kendisini mutlu veya zıt
şekilde üzgün, kederli hissetmesi,
öfkeli, saldırgan ve kızgın
olması, dikkat ve konsantrasyon
yeteneğinin bu sinir taşıyıcıları
tarafından düzenlendiğini
belirten Gülmez bağırsak için
söylenen “ikinci beyin” kavramını
açıklamayı sürdürüyor: “1998
yılında yayınlanan “The Second
Brain (İkinci Beyin)” adlı kitabın
yazarı Nörogastroenteroloji
Uzmanı Prof. Dr. Michael
Gershon, ikinci beynin edebiyat,
felsefe, şiir gibi konularda görev
almadığından ancak stres,
mutluluk, depresyon gibi durumlara
etkisi bulunduğundan bahsediyor.”
Gülmez ayrıca, 2005 yılında
Amerikalı iki bilim insanı olan
Dean I. Radin ve Marilyn J. Schlitz
tarafından 26 sağlıklı yetişkin çift
üzerinde yapılan araştırmanın da
benzer sonuçlar verdiğini belirtiyor.
Uz Dr. Gülmez, electrogastrogram
(EGG) kullanarak yapılan bu
araştırmanın, karnın üç bölgesine
yerleştirilen EGG ile sinir uçlarının
duygu değişimlerindeki etkin
rolünü gösterdiğini belirtiyor.
S
on yıllarda sıklıkla bağırsak
sağlığının bilinenin
ötesinde bir anlam taşıdığı,
bağırsağın beyin benzeri bir
yapıya sahip olduğu dile getiriliyor.
Gastroenteroloji Cerrahı Uz. Dr.
Selçuk Gülmez, bağırsakların
bilinen sindirim fonksiyonlarından
çok daha fazla görev
üstlendiğini vurguluyor. “Güncel
araştırmalar neticesinde bilim
adamları, yaklaşık sekiz metre
uzunluğundaki bağırsaklarımızın
beyin benzeri çok yaygın bir sinir
ağına sahip olduğunu ve bilinen
sindirim fonksiyonundan daha
fazla görev üstlendiğini ortaya
koydular.” diyen Uz. Dr. Gülmez,
bağırsaklarımızın yaklaşık yüz
milyon sinir hücresi (nöron)
barındırdığını belirtiyor.
Neden “ikinci beynimiz”
deniliyor?
Gülmez, bağırsaklarımız için
kullanılan “ikinci beyin” tabirini
şöyle açıklıyor: “Yaygın sinir ağı
sayesinde bağırsaklarımız, beyin
ve omurilikten herhangi bir
emir almadan kendi kendilerini
hareket ettirebilecek kadar akıllı
oldukları için 'ikinci beyin' terimi
kullanılmıştır.” Nörobilimcilerin
bu ikinci beynin, hücre tipi, etken
maddeler ve reseptörler (sinyal
alıcıları) açısından kafadaki
beynin birebir benzeri olduğunu
ispatladığını da sözlerine ekleyen
Gülmez, “İkinci beyin, tıbbi
olarak Enterik Sinir Sistemi
Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Gastroenteroloji Cerrahı
Uz. Dr. Selçuk Gülmez, bağırsakların bilinen sindirim fonksiyonlarından çok daha fazla görev
üstlendiğini vurgularken, bir nevi “duygusal beynimiz” olarak işlev gördüğünü belirtiyor.
Belit ŞENOL
“Yeşil çay ve tarçın,
şimdilik bilinen zayıflama
üzerine etkili olabilecek
yegâne iki çaydır. Ancak
bunların da etkileri sınırlı
olup ciddi bir zayıflama
beklenilmemelidir.”
Beyin ve sindirim sistemi arasındaki bağlantı
üzerinde yapılan bilimsel araştırmaların
neticesinde, insanın duygusal davranış,
öğrenme, hafıza, sosyal etkileşimler ve yeme
davranışlarında bağırsak mikrobiyotasının (flora/doğal
mikroorganizmasının) etkili olduğu görülüyor.
DUYGUSAL BEYNİMİZ;
BAĞIRSAKLAR
Uz. Dr. Selçuk Gülmez