MART 2019 39
“Sindirim sistemi ve beyin
arasında bağlantı var”
Uz. Dr. Gülmez, son 10 yıl
içinde sindirim sistemi ve beyin
arasındaki bağlantıyı gösteren
birçok araştırma yapıldığını
vurguluyor ve ekliyor: “Beyin
ve sindirim sistemi arasındaki
bağlantı üzerinde yapılan bilimsel
araştırmaların neticesinde, insanın
duygusal davranış, öğrenme,
hafıza, sosyal etkileşimler ve
yeme davranışlarında bağırsak
mikrobiyotasının (flora/
doğal mikroorganizmasının)
etkili olduğu görülüyor. Hatta
kanser, depresyon, anksiyete
gibi psikiyatrik rahatsızlıklar,
obezite ve bağışıklık sistemi
fonksiyonu da bağırsak
florasındaki dengesizliklerle
ilişkilendiriliyor.” Anne sütünün
ve normal doğumun bağırsak
mikrobiyotasının oluşumunda
en önemli bileşenler olduğunu
vurgulayan Gülmez, ardından
ise probiyotiklerle (kefir, yoğurt,
ayran, keçi sütü, şalgam, turşu,
tarhana çorbası, boza gibi)
beslenmenin bağırsak florası için
önemli bir diğer faktör olduğunu
ifade ediyor.
Bağırsakları çalıştıran ilaçlara
dikkat!
Bağırsak sağlığı ve kilo kontrolü
ilişkisine de değinen Gülmez,
laksatif etki içeren bitki çayları ve
ürünler hakkında da aydınlatıcı
bilgiler veriyor. Gülmez, uzun
sürede oluşan kilolardan bir an
evvel kurtulma fikrinin obez
hastalara çok cazip geldiğini
bu nedenle de bu kişilerin kilo
vermek amacıyla sıklıkla alternatif
tedavi yöntemlerine başvurduğunu
belirtiyor. Ancak Gülmez, bu
yöntemlerin sakıncalarına dikkat
çekiyor: “Günümüzde doğal
zayıflama ilacı adı altında piyasada
ticari tablet formu haline getirilmiş
pek çok ürünmevcut; lakin bu
ürünlerin birçoğunda yüksek
dozda kimyasal katkı maddeleri
var. Bu da insan sağlığını ciddi
olarak tehdit ediyor.“ Gülmez,
bitkisel zayıflama ürünlerinin
doğrudan zayıflatıcı ve yağ yakıcı
etkisi olmadığını, bu ürünlerin
diüretik ve laksatif etkileri
neticesinde vücuttan su atılmasını
sağladığını ve bunun da insanlarda
geçici kilo kaybına neden
olduğunu belirtiyor.
“Kilo verdiren herhangi bir bitki
çayı yoktur”
İnsan vücudunun % 60’lık
kısmının sudan oluştuğunu ve
tüm organların işlevlerini sağlıklı
sürdürebilmeleri için suya ihtiyaç
duyduğunu vurgulayan Uz. Dr.
Gülmez, “Zayıflama çaylarında en
popüler olan bitkiler diüretik yani
idrar söktürücü grubuna dahil
olanlardır. Bu çaylar, kalsiyum ve
potasyum tuzları ihtiva ettiğinden
idrar söktürücü etki gösterirler ve
vücudumuzdan sıvı kaybettirerek
kilo kaybına neden olurlar.” diyor.
Uz. Dr. Gülmez, sıvı kaybının
başta böbrek ve kalp olmak üzere
tüm diğer organları olumsuz
etkilediğine dikkat çekiyor. İshale
sebebiyet veren laksatif etkili
bitki çaylarının metabolizmayı
hızlandırarak değil bağırsak
hareketlerini artırarak işlev
gördüğünü vurgulayan Gülmez bu
bitki çaylarıyla ilgili olarak önemli
bir tehlikeye dikkat çekiyor: “Bu
çayların tüketimi, sıvı/elektrolit
kaybına yol açar ve aldığımız
gıdaların yeterince sindirilmeden
vücudumuzdan hızlıca atılmasına
neden olur. Bu da vitamin, mineral
ve kalori kaybına yol açabildiği
gibi, zamanında önlem alınmadığı
takdirde, hayatı dahi tehdit edebilir.
Bilinmesi gerekir ki, metabolizmayı
hızlandırıp kilo verdiren herhangi
bir çay yoktur.”
Yeşil çay ve tarçın zayıflamaya
yardımcı oluyor
Halk arasındaki popüler olan
“form” çaylarının etkenmaddesinin
sinameki otunun yaprağı olduğunu
söyleyen Gülmez, “Sinameki
yaprağı güçlü bir laksatiftir.
Laksatif etki yapan sennozid A
ve B içermektedir.” diyor. Laksatif
bitkiler veya çayların zamanla
bağırsaklarda tembelliğe ve hatta
bağımlılığa yol açtığına dikkat
çeken Uz. Dr. Gülmez, “Zamanla
dışkılamanın güçleşmesi nedeniyle
alınması gerekenmiktar artar ve
bir dönem sonra etkisini kaybeder.
Sinamekiden elde edilen ilaçlar
da benzer şekilde toksik olduğu
için devamlı kullanımı kesinlikle
önerilmez.” diyor. “Yeşil çay ve
tarçın, şimdilik bilinen zayıflama
üzerine etkili olabilecek yegâne
iki çaydır.” diyen Gülmez, ancak
bunların da etkilerinin sınırlı
olduğunu ve ciddi bir zayıflama
beklenilmemesi gerektiğini
vurguluyor. Bununla birlikte fazla
miktar alımında kalp-damar sistemi
üzerine yan etkileri olabileceğine de
dikkat çekiyor. Gülmez, kilo vermek
isteyenlere piyasada satılan her
ürüne kanmamalarını, doktor veya
diyetisyen kontrolünde zayıflamaya
özen göstermeleri tavsiyesinde
bulunuyor.
“Laksatif bitkiler veya
çaylar zamanla
bağırsaklarda tembelliğe
ve hatta bağımlılığa yol
açabilir.”