72 / 84
kültür
Yeşilay
72
kalan bölge, Selçuklu döneminde
hızla İslamlaşmış. Osmanlı’nın
son döneminde birçok kez işgale
uğrayan kent, 1920’de yeniden
Türk topraklarına katılmış. Kars
halkınınMillî Mücadele yıllarında
gösterdiği fedakârlıklardan ötürü
şehre bizzat Mustafa Kemal
Atatürk tarafından “Gazi” unvanı
verilmiş. Bugünkü şehre gelince...
Kars’ta caddeler boyunca sıralanan
yapılar, Doğu Avrupa ve Baltık
mimarisinin izlerini taşıyor. Resmî
ve dinî yapılarda Rus, geleneksel
konut mimarisinde ise Ermeni
etkisi belirginlik kazanıyor.
Kars’ı ayrıcalıklı kılan en önemli
özelliklerden biri, 19. yüzyılda
Anadolu’da imar planına kavuşan
ilk kent olması…Toplam sekiz
caddenin kesişmesinden oluşan 16
dikdörtgen ve kare şeklinde bir imar
adaları dizisine sahip olan şehir, 150
küsur yıldır benzersiz dokusunu
koruyor. Bir satranç tahtasına
benzeyen kentin planlamasındaki
önemli kavramlardan biri de bu
geniş caddelerin hemen tüm köşe
başlarını tutan anıtsal taş yapıların
varlığı. Tek katlı binalar, döneme
ait sivil mimarinin özgün konut
tiplerini örnekliyor. İki katlı olanlar
ise yapıldıkları dönemde kamu
binası olan, ancak günümüzde
konuta çevrilen yapılar…Bu
zarif yapılar arasında hemen göze
çarpanlar HekimEvi (Cheltikov
Otel), Defterdarlık Binası, Sağlık
Müdürlüğü Binası, Eski Vali Konağı,
Tuncer Güvensoy Evi ve kiliseden
dönüştürülen Fethiye Camii... Sanki
bir Avrupa kentindeymiş hissi veren
Ordu Caddesi’nde gezinirken Şair
Refik Durbaş’ın kenti betimleyen
satırlarına hak vermeden edemiyor
insan: “Burası Doğu’da bir kent
olamaz, yanlışlıkla Berlin’e gelmiş
olmalıyım...”
BİRDÜNYAMİRASI
Buraya kadar gelip Ani Tarihî
Kenti'ni gezmemek olmaz. Ani,
Kars şehir merkezine yaklaşık
45 kilometre uzaklıkta. 2016 Yılı
Yazı’nda Türkiye’nin 16 kültürel
varlığından biri olarak UNESCO
Bu proje ile Kars’ın Türkiye’de kültür
ve turizmi geliştirilecek “marka”
kentlerden biri olması hedefleniyor.
“BERLİN’EGELMİŞ
OLMALIYIM!”
Ertesi sabah erkenden yaptığımız
kahvaltı sonrası otelimizden ayrılıp
Kars gezimize devam ediyoruz.
Gürcistan, Tebriz, Kafkasya ve Tiflis
yolu üzerinde bulunmasından
dolayı tarih boyunca önemli
bir ticaret merkezi olan Kars’ın,
bugünkü sosyo - kültürel yapısı,
büyük ölçüde 19. yüzyıldaki 40 yıllık
Rus işgali döneminde belirlenmiş.
Serhat (sınır boyu) şehri Kars’ın
eski bir Anadolu başkenti olduğunu
bilmekte fayda var. Kars, geçmişte
Bagratlı Krallığı’na ve Cenub-i
Garbi Kafkas Hükümeti’ne
(Güneybatı Kafkasya Cumhuriyeti)
başkentlik yapmış bir sınır şehri.
Urartular döneminde yazılı
tarihe geçen şehir, Pers yönetimi
altında bir satraplık merkezine
dönüşmüş. Selçukluların bölgeye
geldiği 1064 yılına kadar yaklaşık
beş asır boyunca Hristiyan olarak
yeni bir garnizon kent oluşturulmuş.
Geniş, düzgün taş kaldırımlı
caddeleri, büyük parkları ve düzenli
ızgara planıyla dikkat çeken bölge,
şehrin zengin ve modern yüzünü
oluşturuyor. Kars, Kültür ve
TurizmBakanlığı’nın 2023 vizyonu
kapsamında, Turizm Stratejisi Eylem
Planı’na dahil edilen 15 ilden biri.
Kars, Kültür ve Turizm
Bakanlığı’nın 2023
vizyonu kapsamında,
Turizm Stratejisi Eylem
Planı’na dahil edilen 15 ilden biri.
Kars, kalesinden Ani
Tarihî Kenti’ne (altta) pek
çok esere sahip.