32 / 84
sağlık
Yeşilay
32
bir hastalık değildir. Vertigo pek
çok hastalıkta görülen ortak bir
belirti ya da birbirine benzer bazı
farklı belirtilerin (baş dönmesi,
sersemlik ya da sendeleme,
dengesizlik) ortak adı halinde
kullanılmaktadır halkımız içinde.
Peki, vertigo olup olmadığını nasıl
anlarız diye bakarsak, vertigo farklı
yaşlarda ve farklı şekillerde kendini
gösterebiliyor…Gerçek vertigo (true
vertigo), erişkinlikte ve özellikle orta
yaş üstünde sık görülüyor. En çok
sabah yataktan kalktığında ya da
özellikle hızlı yapılan baş hareketleri
sonrası veya oturup kalkarken birkaç
saniyeden dakikalara kadar değişen
sürelerde baş dönmesi hissi şeklinde
oluyor. Genç erişkinlerde ise en sık
olarak migren ağrısından önce ya
da ağrıya eşlik eden baş dönmesi ve
gözler kapalı hareketsiz kalma isteği
şeklinde ortaya çıkabiliyor.
Dizzines, yani bir çeşit huzursuzluk
ve sersemlik hali ise sıklıkla genç
erişkinlikte ve gençlerde özellikle
yoğun çalışılan günlerde, yorgun
ve uykusuz kalındığı zamanlarda
ya da çeşitli stres zamanlarında
aniden ortaya çıkan ve kısa süren
sendeleme hali, yer ayağının atından
kayıyormuş hissi şeklinde görülebilir.
Bu durum tekrarlayıcı bir şekilde 1-2
gün ya da bazen 1-2 hafta sürebilir.
Yine vertigo olarak bilinen denge
bozukluğunda ise dengesizlik,
denge bozukluğuna neden olan
hastalığın türüne göre hemen her
yaşta olabilir. Bu durumher türlü
hareketin akıcılığında ve kolaylıkla
gerçekleştirilmesinde zorlanma
şeklinde ortaya çıkabilir.
Vertigonun çeşitleri nelerdir?
Vertigo, vertigoya neden olan
hastalığın nerede olduğuna
göre ikiye ayrılır. İlki “periferik
vertigo”dur. Periferik vertigo’larda
sorun beynin dışındadır ve en sık
olarak iç kulaktaki bozukluklara
bağlıdır. Bu tür vertigonun en sık
görülen tipi “Benign Paroksizmal
Periferik Vertigo” (BPPV) dur.
Bu hastalık halk arasında, kulak
kristallerinin yerinden oynaması
“V
ertigo” bir hastalık
mıdır?
Vertigo en genel
anlamıyla “baş dönmesi” demektir.
Baş dönmesi kişinin başında bir
dönme hissi ya da çevrenin kişi
etrafında dönmesi (dönme illüzyonu)
şeklinde olabilir. Buna gerçek vertigo
(true vertigo) denir. Bizim “dizzines”
dediğimiz, kısa süreli sendeleme, yer
ayağının altından kayıyormuş gibi
hissetme ve/veya bu hislerle birlikte
anlık olarak nerde olduğunu ya da
ne yapacağını hatırlamakta zorlanma
gibi bulgular da vertigo olarak ifade
edilmektedir. Yine nörolojide “denge
bozukluğu” dediğimiz durumda;
yürümede, oturup kalkmakta,
ayakta durmakta güçlük ya da
hareketlerin kolaylıkla ve akıcı bir
şekilde yapılamaması da hastalarımız
tarafından vertigo diye ifade
edilebilmektedir. Bütün bunları göz
önüne aldığımızda vertigo, nöroloji
polikliniklerinde baş ağrısından sonra
en sık karşılaştığımız şikayettir. Ve
aslında “vertigo” bir hastalık değil,
pek çok hastalıkta ortaya çıkabilen bir
semptomdur. Bir benzetme yapacak
olursak; “ateşin çıkması”, basit bir nezle
veya gribin belirtisi olabileceği gibi
menenjit vb. ciddi bir durumun ya da
vücudun herhangi bir yerindeki bir
kanserin de habercisi olabilir. Benzer
şekilde vertigo da pek çok hastalığın
belirtisi olarak ortaya çıkabilir.
Vertigonun belirtileri nelerdir?
Vertigo olup olmadığımızı nasıl
anlarız?
Az önce konuştuklarımızın ışığında
baktığımızda, “vertigo”nun kendisi
Halk arasında bir hastalık gibi düşünülen vertigo, aslında pek çok hastalığın belirtisi ya da sonucu
olabiliyor. Nöroloji Uzmanı Dr. Arif Çakır ile vertigonun tanımı ışığında benzer belirtiler gösteren
rahatsızlıklar üzerine konuştuk.
Bensu KAYA
Nöroloji Uzmanı Dr. Arif Çakır:
Vertigobir hastalıkbelirtisidir
Gerçek vertigo (true vertigo), erişkinlikte ve
özellikle orta yaş üstünde sık görülüyor. En çok
sabah yataktan kalktığında ya da özellikle hızlı
yapılan baş hareketleri sonrası veya oturup
kalkarken birkaç saniyeden dakikalara kadar değişen sürelerde
baş dönmesi hissi şeklinde oluyor.
Nöroloji Uzmanı Dr. Arif Çakır
“Dizzines, yani bir çeşit
huzursuzluk ve sersemlik
hali ise sıklıkla genç
erişkinlikte ve gençlerde
özellikle yoğun çalışılan
günlerde, yorgun ve
uykusuz kalındığı
zamanlarda ya da çeşitli
stres zamanlarında
aniden ortaya çıkan ve
kısa süren sendeleme
hali, yer ayağının atından
kayıyormuş hissi şeklinde
görülebilir.”