39 / 84
ŞUBAT 2019 39
açısından altta yatan sorunun
enfeksiyonlar, miyom,
yumurtalık kistleri veya
kanserler olabileceğini
söyleyen Şal, jinekolojik
olmayan sebepleri ise
idrar yolu veya bağırsak
enfeksiyonları, bu organların
iyi veya kötü huylu tümörleri
olarak sıralıyor ve ekliyor:
“Geçmeyen ve giderek artış
gösteren kasık ağrısı şikayeti
dikkate alınmalı ve bir uzmana
başvurulmalıdır.”
MENOPOZ SONRASI
KANAMA
Menopoz sonrası kanamanın
hastanın acilen jinekolojik
muayeneye gitmesini gerektiren
bir durum olduğunu söyleyen
Şal, “Çoğu jinekolojik kanserler
menopoz sonrası dönemde
daha sık görülür. Özellikle
bu şikayeti olan kadınlarda
rahim içi kanserinin dışlanması
gerekir. Bunun için endometrial
biyopsi mutlaka yapılmalı ve
diğer nedenler araştırılmalıdır.”
diyor.
SIK İDRARA ÇIKMA
Şal, sık idrara çıkma şikayetine
neden olan durumun sıklıkla
idrar yolu enfeksiyonları
olduğunu daha nadir olarak
ise vajinal enfeksiyonlar ve
idrar kesesine baskı yapan
kitleler olduğunu belirtiyor.
Şal, bu semptom ortaya
çıktığında jinekolojik muayene
ve ultrasonografi yapılması
ve jinekolojik nedenlerin
araştırılması gerektiğini ifade
ediyor.
KANAMAYA DİKKAT!
Şal, cinsel ilişki sonrası
kadınlarda görülen kanamanın
acil jinekolojik muayene
gerektirdiğini belirtiyor.
Genellikle rahim ağzında ve/
veya rahim içi olan patolojik
durumlarda ilişki sonrası
kanama olduğunu vurgulayan
Şal, “Özellikle rahim ağzı
KadınHastalıkları
veDoğum
UzmanıDoç.
Dr.Veysel Şal,
kadınların
yaşadıkları
değ ş mler tak p
etmes veolağan
dışı durumlarda
mutlaka
b ruzmana
danışmaları
gerekt ğ n
bel rt yor.
ve rahim içi kanserinin
dışlanması önemlidir,
bunun dışında polip, rahim
ağzı enfeksiyonu, miyom,
adenomyozis gibi durumlar da
araştırılmalıdır.” diyor.
İDRAR KAÇIRMA
Şal idrar kaçırma sorununun
daha çok menopoz sonrası
dönemde görüldüğünü ancak
zor ve çok doğum yapmış
kadınlarda daha erken
yaşlarda da görülebildiğini
vurguluyor. Bu sorunun
birden fazla tipi ve sebebi
olduğunu, ameliyat gerektiren
veya ilaç tedavisiyle şikayetleri
gerileyen hastaların söz konusu
olduğunu da sözlerine ekliyor.
TÜYLENME
Özellikle yaş olarak üreme
döneminde olan hastalarda
tüylenmenin daha çok
yumurtalıklardan bazen
de böbrek üstü bezinden
kaynaklandığını söyleyen Şal,
“Bu yaş dönemi dışında olan
kadınlarda özellikle tüylenmeye
ek olarak ses kalınlaşması, erkek
tipi saç dökülmesi, klitoromegali
gibi başka bulgular da varsa
yumurtalık tümörlerinin
araştırılması çok önemlidir.”
diyor.
Kanserin tarama testleri ile erken teşhisi, kanserle mücadelede
temel unsuru oluşturuyor. Kadın kanserlerinde uygulanan tarama
programları ise şöyle sıralanıyor:
RAHİMAĞZI KANSERİ TARAMASI:
Önlenebilen bir kanser olan
rahim ağzı kanserinin öncüsü lezyonlar sıklıkla 45 yaş altında, en sık
25-29 yaş aralığında görülüyor. Bu kanserde tarama; cinsel olarak aktif
kadınlarda, 21 yaşından itibaren başlıyor ve 30 yaşına dek 3 yılda bir
sıvı bazlı sitoloji (smear) alınmasıyla yapılıyor. 30 yaşından sonra HPV
testleri tarama amaçlı kullanılabiliyor.
OVERKANSERİ TARAMASI:
Ölüm oranı en yüksek jinekolojik
kanser olan over kanseri, genellikle 50-60 yaş menopoz döneminde
ortaya çıkıyor. Günümüzde over kanseri taraması için ideal bir tarama
yöntemi bulunmuyor ancak 35 yaş üzeri yüksek riskli kadınlarda 6 ay
aralarla kanda CA 125 bakılması ve ultrason yapılması öneriliyor.
ENDOMETRİUMKANSERİ TARAMASI:
Gelişmiş ülkelerde en sık
görülen jinekolojik kanser olan endometrium kanserinde olguların
yaklaşık yüzde 80’i erken evrede tanı alıyor. Bu kanserde risk faktörü
ve şikayeti olmayan kadınlarda taramaya gerek olmadığı fikri hakim.
Lynch ve HNCCP sendromlarına sahip kadınlar yüksek risk grubunda
yer alıyor ve bunlarda, koruyucu cerrahi düşünülmüyorsa, 30-35 yaştan
itibaren ultrason ve endometrial biyopsiden oluşan tarama öneriliyor.
BUTARAMATESTLERİNİ İHMALETMEYİN!