75 / 84
ARALIK 2019 75
¸MÛN 5BDJSMFSJ LJUBCOEBO
1SPG %S "ZIBO 4POHBS WF FĔJ
0Q %S 3FZIBO 4POHBS
üzere İngiliz ve Japon sigara
üreticilerinin cebine gidiyor.
Türkiye’de bir yılda sigaraya bağlı
sebeplerden erken yaşta hayatını
kaybedenlerin sayısı, 20’nci
yüzyılda savaşlarda ölen insan
sayısına eşit, yaklaşık 100 bin
civarı. Ayrıca terör örgütlerinin
en önemli gelir kaynağının sigara
kaçakçılığı olduğu biliniyor. Yani
askerimize, polisimize sıkılan her
bir mermide içtiğimiz sigaranın
külleri duruyor.” Kitapta bulunan
ilginç bölümlerden biri de belki
çoğu kişinin bilmediği “Tütün
Reji”si döneminin anlatıldığı
kısım. Akarcalı, Ege’nin meşhur
“Çökertme” türküsünün
ardında yatan o dönemi şöyle
anlatıyor: “Kırım Savaşı’yla
başlayan iç ve dış borçlanma
sürecinin sonunda Osmanlı
devleti borçlarını ödeyemez
hale gelir. Osmanlı Devleti’nin
en önemli gelir kaynaklarından
biri olan tütün gelirlerine 1875
1988), Avrupa Parlamentosu
Karma Parlamenterler Komisyon
Başkanı (1988-1991 ve 1997-
1999), Turizm Bakanı(1991),
Cezaevlerini İnceleme Komisyonu
Kurucusu ve Üyesi(1984-1985),
Dışişleri, Adalet, Anayasa, Milli
Eğitim, Bosna Hersek, Partilerarası
Uzlaşma gibi çeşitli komisyonlarda
Üyelik ve TBMM’de İnsan Hakları
Komisyonu’nun kurucusu olarak
görev yapmıştır.
SİGARA ENDÜSTRİSİNİN
HEDEFİ OLDU
Dumansız hava sahası için
1991’de kolları sıvayan isimlerin
başında gelen Bülent Akarcalı,
ilk yasa teklifini Merhum
Cumhurbaşkanı Turgut Özal
döneminde vermiştir. “Sigara
şirketlerini en çok rahatsız eden
konu reklam yasağı ile ilgili
maddelerdi.” diyen Akarcalı;
“Hatırlayın, o yıllarda duvarlar
kovboy ve deve resimlerinden
geçilmiyordu. İzmir Özel Saint
Joseph Fransız Lisesi’nden bir
arkadaşım, o dönem yabancı
sigara üreten bir şirkette
yöneticiydi. ‘Reklam yasağından
vazgeçersen maddi açıdan
inanılmaz tatmin olursun.’
diye rüşvet teklifi iletmişti.”
demiştir. THY’nin iç hat uçuşları
olmak üzere, otobüslerde, okul,
kültür merkezi ve hastane
gibi kamusal alanlarda sigara
içilmesini yasaklayan Akarcalı,
sigara reklamlarına da engel
getirmesiyle beraber uluslararası
kartellerin hedefi haline
gelmiştir. Akarcalı, gelen tehditler
konusunda, annesinin bile
arandığını “Senin oğlun başınızı
derde sokacak.” diye tehdit
telefonları aldığını söylemiştir.
Akarcalı, kamuoyu ve basından
dumansız hava sahası konusunda
büyük bir destek almıştır.
Bülent Akarcalı, Ölüm Tacirleri
adını taşıyan kitabındaki şu
cümlelerle sigara ile ilgili
çarpıcı veriler ve tespitler ortaya
koyuyor: ‘’Yılda yaklaşık 20
milyar dolar, başta ABD olmak
yılında bir Avusturya-Fransız
şirketi tarafından borçlara
karşılık olarak el konur. Şirkete
Fransızca tekel anlamına gelen
‘Reji’ adı konulur. Reji idaresi
kendi memur ve silahlı kolcuları
vasıtasıyla ülkedeki tüm tütün
üretimine el koyar. Köylü kendine
bile içecek tütün ayıramaz.
Eğer bunu yaparsa, hele bir de
Reji’den sakladığı tütününü
satarken yakalanırsa cezası
ölümdür. Reji ‘kolcu’larının
sorgusuz infaz hakkı vardır. 47
yıl süren Reji idaresi boyunca
kolcular tarafından infaz edilen
kişi sayısının 20 binin üzerinde
olduğu biliniyor. Çoğu da tütün
ekimi yapan köylüler. Bugün bu
acı dönemi bilen az sayıda kişi
olsa da ‘Çökertme’ türküsünü
herkes dinlemiştir.”
Sosyal yaşamında da aktif
ve öncü kişiliği ile dikkat
çeken Akarcalı, İstanbul Bilgi
Üniversitesi Kurucu ve Mütevelli
Heyeti Üyeliği ve İstanbul
Kemerburgaz Üniversitesi
Kurucu Üyeliği, Türk Demokrasi
Vakfı Kurucu Başkanlığı,
TESEV Kurucu Üyeliği, Turizmi
Geliştirme Vakfı Üyeliği, Saint
Joseph Vakfı Kurucu Üyeliği,
Petit Prince Okulları Kuruculuğu
gibi çeşitli görevlerde de
bulunmuştur. Akarcalı aynı
zamanda, Belçika Ekonomik
Diplomasi Danışmanı’dır. Bülent
Akarcalı, şu an Nevşehir'in
kalesiyle ünlü Uçhisar beldesinde
eşiyle birlikte Taş Konaklar
adlı oteli işletmektedir. Bülent
Akarcalı iki çocuk babasıdır. Çok
iyi düzeyde Fransızca ve İngilizce
bilmektedir.
8VOM]I¸HI FMV ]ØPHE WMKEVE]E FEĴPØ WIFITPIVHIR
IVOIR ]EĽXE LE]EXØRØ OE]FIHIRPIVMR WE]ØWØ
¸RGM
]^]ØPHE WEZEĽPEVHE }PIR MRWER WE]ØWØRE IĽMX
]EOPEĽØO FMR GMZEVØ %]VØGE XIV}V }VKXPIVMRMR
IR }RIQPM KIPMV OE]REĴØRØR WMKEVE OEpEOpØPØĴØ SPHYĴY FMPMRM]SV
=ERM EWOIVMQM^I TSPMWMQM^I WØOØPER LIV FMV QIVQMHI MpXMĴMQM^
WMKEVERØR OPPIVM HYVY]SV