Bağımlılığın sizdeki tanımını öğrenebilir miyiz?
Bağımlılık, adı üstünde, bir şeye edilgen
bir şekilde bağlı olmaktır. Bir insan; bir
nesnenin/kişinin varlığını kendi varlığına bağla-
dığında, endekslediğinde ortaya edilgen, uydusu
olunan bir durum ortaya çıkar ki işte bu bağım-
lılıktır. Bağımlılık; en çok, bağımlı olan insana,
kendi adına verdiği en büyük zulümdür. Başlan-
gıçta bağımlılık, nasıl kişi bizzat kendi tercihiyle
en azından ‘Evet’ derken etkili ise, bitirilmesinde
de bizzat yine kendisinin ‘Hayır’ kararıyla düzele-
bilecek bir durumdur. Belki de bağımlılıkla müca-
delede en çok ihmal edilen nokta da burasıdır.
Bir çocuk kendi kararlarını almak için sürekli başkala-
rından destek istiyorsa ve aslında yapabileceği şeyler
için ailesine bağlı kalıyorsa burada aileye bağımlılık da
söz konusudur. Bu bağımlılık türünü nasıl açıklarsınız?
Kişiyi şahsiyet sahibi yapan durum onun karar
alma becerisidir. Eğer bir kişi, edilgen olarak başka
bir kişiye göre reaktif davranıyorsa, sizin de söy-
lediğiniz gibi o kişiye karşı bir bağımlılık başla-
mış olur. Biz bu durumu sıklıkla görebiliriz. Ailede
özellikle annelerde sıklıkla görülür. Çocuğunu ko-
ruma içgüdüsü ile onun adına karar vermeyi onun
iyiliğine sanır. Çünkü o daha çok küçüktür, o tec-
rübesizdir ve o karar veremez şeklinde yaklaşır. Ve
böylece karar verme otoritenin (tecrübe ve gücün
temsilcisinin) elinde kalır. Oysa Yüce Yaratıcı karar
yetkisini insana vermiştir, ancak doğruyu ve yan-
lışı da göstererek. Ebeveyn olarak bize düşen şey;
çocuğumuzun karar vermesinde tercihlerini öğret-
mek olmalıdır. Böyle yaparsan bu olur, şunu seçer-
sen bu olur gibi. Ama karar senin. İşte işin can alı-
cı noktası burasıdır. Ahiretini bile kişi kendisi karar
verecektir. Ki dünyasındaki kararlar onun olmalı-
dır. Peki, biz ne yapıyoruz? Onun adına karar vere-
rek onu kendimize bağımlı hale getiriyoruz. Sonuç
sadece bu mu? Değil tabii, çünkü çocuk büyüdük-
çe kararları kendisi al(a)masa da onun kararlarını
alacak kişiler farklılaşacak, başkaları devreye gire-
cektir. Erinlikten başlayarak ve giderek alanı geniş-
leyecek şekilde çocuğun hayatına giren herkes ar-
tık onun adına karar verir duruma gelecektir. İşte
bu durumun en tehlikeli yanı budur.
Anne babalar bağımlı olmak ile bağlı olmak arasındaki
farkı nasıl ayırt etmelidirler ve bunu çocuğa nasıl yan-
sıtmalılar?
Bizler ana-baba olarak çocuğumuzdan daha çok
şey yaşadık, tecrübemiz var, kararların sonuçları-
nı az çok kestirebiliriz. Dolayısıyla, evet kararları
çocuğumuz kendisi alsın, ancak ona kendi tecrü-
İnsana ancak insandan hal
gider, bunu en iyi bilen in-
sanları Yaratandır.
36
