Coğrafyası
UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan önemli sit
alanlarından biri olan Kapadokya coğrafyası ve peribacaları ile doğa-
nın iki farklı gücünün birbirinin ardı sıra jeolojik yapıyı şekillendirmesi
vesilesiyle oluşmuştur. Bu güçlerden ilki, Orta Anadolu yanardağlarının
(Erciyes, Hasan Dağı, Melendiz) sürekli faaliyet halinde bulunduğu ve
bölgenin lav, tüf gibi volkanik unsurlarla kaplandığı yapılanma, ikincisi
de volkanik faaliyetlerin bitmesinden sonra baharda eriyen karlar, yağ-
mur, rüzgâr ve nehirlerin etkisiyle başlayan ve hâlâ devametmekte
olan aşınmadır. Yağmur ve nehirler de büyük vadilerin oluşmasında
önemli bir rol oynamıştır. Volkanik faaliyetler sırasında çıkanmalzeme-
nin üst üste birikmesiyle oluşan tüfler aşınmaya karşı dirençli değildir.
Tüflü yamaçlardan inen selinti suları tüfleri kolayca aşındırmış; tüflerin
arasında bulunan bazalt ve andezit gibi dirençli kayaçları ise aşındıra-
mamıştır ve böylece peri bacaları oluşmuştur. Bölge; yazları sıcak ve
kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçen tipik bir karasal iklime sahiptir.
Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı oldukça yüksektir.
Tarihi
Kapadokya, coğrafya ve tarihin bütünleştiği bir lokasyondur. Dünyanın
birkaç bölgesinde de görülen Peri Bacaları, hiçbir yerde Kapadokya’da
olduğu kadar yoğun bir şekilde bulunmamaktadır. Coğrafi olaylar ve-
silesiyle Peribacaları oluşurken, tarihi süreçte, insanlar da bu peribaca-
larının içlerine ev, kilise oymuş, bunları fresklerle süsleyerek, binlerce
yıllıkmedeniyetlerin izlerini günümüze taşımıştır. Bacalar temel ihtiyaç
maddesi olan su yataklarına sahip olmasının yanı sıra, herhangi bir
alete ihtiyaç duymadan şekillendirilebilecek kayalıkları ile bölgede
yaşayan insanların barınma ve korunma ihtiyaçlarını karşılamıştır.
Bilindiği gibi, Anadolu'da Hıristiyanlığın yayıldığı ilk yıllarda Hristiyanlar,
puta tapan Roma Devleti’nin ağır baskıları sonucu büyük şehirlerden
kayalık gizli alanlara kaçmaya başlamıştır. Hıristiyanlığın Anadolu’da
yayılmaya başlamasıyla birlikte, Kapadokya’nın jeolojik yapısının ver-
diği bu avantajla manastır ve kilise sayısı binlerle ifade edilen sayıya
ulaşmış ve bu alan Hıristiyan keşişlerinmerkezi durumuna gelmiştir.
Kapadokya tarihi boyunca, sahip olduğu eşsiz doğal güzellikleri
dolayısıyla çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır ve bu tarihi mekan
ME RVE G Ü L E R
