55 / 84
aile yaşantılarına ilişkin ciddi
sorunların ortaya çıkmasına
neden olur. Öfkesini sağlıklı
bir biçimde ifade edemeyen
birey gergindir. Bu gerginlik
sorunlarla baş edememesine
yol açar. Kısıtlı problem çözme
becerileri nedeniyle sosyal
ilişkilerden kaçınır. Aileyle
ve toplumla sağlıklı temasını
kaybeder, toplumdan soyutlanır.
Öfkesi gittikçe biriken birey
rahatlayabilmek için gittikçe
daha fazla şiddete başvurur.
Öfkesini ifade ederek uzun
vadeli rahatlama sağlayamadığı
için saldırganlığın sıklığı ve
düşmanlığın şiddeti artar.
Öfke ile etkin bir biçimde baş
edememe sonucunda kişilerde
sigara kullanma, madde
bağımlılığı, yeme bozuklukları
ve depresyon gibi sorunlar
açığa çıkabilir. Bu bağlamda,
öfke kontrol bozukluğu aile
içi ilişkileri dolaylı olarak da
etkileyebilir.
suçlu hissediyorsa öfke kontrol
bozukluğundan bahsedilir. Öfke
kontrol problemi haklıyken
haksız duruma düşmeye,
pişman olmaya ve ilişkileri
bozan öfke patlamalarına
sebep olur. Kontrolsüz öfke,
beraberinde şiddeti getirir.
Uygun yollarla ifade bulamayan
öfke saldırganlık ve düşmanlık
duyguları kişilerde ciddi sağlık
problemleri ortaya çıkarabilir.
Özellikle immün sistem, kalp-
damar hastalıkları ve mide
bağırsak sistemi hastalıkları riski
artar.
Öfke kontrol bozukluğu,
kişinin iş hayatı, sosyal yaşamı
ve aile içi ilişkilerini nasıl
etkiler?
Öfke kontrol bozukluğu birçok
sosyal ve kişisel problemin
ortaya çıkışında rol oynar.
Kişiler arası ilişkilerde problem
yaşanan birçok durumda önemli
bir etkendir ve bireylerin iş ve
Öfke kontrolü nedir?
Öfke kontrolü, öfkeyi kabul
edebilme ve öfke ile etkin
bir biçimde baş edebilme
yeteneğidir. Öfke kontrolünde
amaç, öfkeyi tamamen
ortadan kaldırmak değildir.
Aksine, öfkenin sağlıklı bir
şekilde serbest bırakılmasına
yardımcı olan yöntemleri ve
becerileri içerir. Yaşantılarla
ve deneyimlerle sonradan
öğrenilebilen bu yetenek,
öfkenin bize zarar vermesi
yerine bizi korumaya hizmet
edecek hâle gelmesini sağlar.
Öfke kontrolü olan bir birey
yıkıcı tepkiler yerine yapıcı
tepkiler verir. Önemli olan
bu duyguyu uygun şekilde
deneyimlemek ve ifade
edebilmektir.
Öfke duygusunun normal
kabul edilebilecek sınırları
nelerdir? Hangi durumlarda
öfke kontrol bozukluğu
sorunundan söz edebiliriz?
Öfke duygusu kişinin kendisini
korumasına hizmet ettiği sürece
normaldir. Öfkenin kaynakları
tespit edilebiliyorsa ve birey
öfkesini ifade edebiliyorsa
öfke olağan kabul edilebilir.
Öfkenin kaynaklarını bulmak
kolay olmayabilir. Çünkü bizi
öfkelendiren yaşadığımız olay
değildir, o olay hakkındaki
düşüncelerimiz, olayı ve o
duyguyu deneyimlemeye
yüklediğimiz anlamlardır.
Öfkenin kaynakları
belirlenemediğinde öfke her
duruma ve bireye yöneltilebilir.
Patronuna sinirlenen bir adam
bunu evine gidince eşinden
çıkarabilir. Bireylerin duyguları
olayları nasıl yorumladıklarını
konusunda ipucu olmalı ve
nasıl hareket etmeleri gerektiği
konusunda harita görevi
görmelidir. Öfke, kişiye ve
çevrenizdekilere zarar verecek
kadar büyük ve kontrolsüz
bir forma bürünüyorsa ya da
öfke geçtiği zaman kişi kendini
Öfke kontrolü, öfkeyi kabul edebilme ve öfke ile
etkin bir biçimde baş edebilme yeteneğidir. Öfke
kontrolünde amaç, öfkeyi tamamen ortadan
kaldırmak değildir. Aksine, öfkenin sağlıklı
bir şekilde serbest bırakılmasına yardımcı olan yöntemleri ve
becerileri içerir.
Öfkenin kaynaklarını
bulmak kolay olmayabilir.
Çünkü bizi öfkelendiren
yaşadığımız olay değildir,
o olay hakkındaki
düşüncelerimiz, olayı ve o
duyguyu deneyimlemeye
yüklediğimiz anlamlardır.
MART 2019 55