32 / 84
sağlık
Yeşilay
32
ettik; hatta hasta yakınları ve
hastane personeli de bu konuda
bizimle mutabık kaldılar. Ancak
birkaç çalışmanın sonucuna
bakılarak kesin bir kanaat
belirtmek çok da doğru bir
yaklaşım olmayacaktır. Benzer
çalışmaların belirli bir sayıya
erişmesi ve müzik terapinin
belirli endikasyonlarda kullanımı
ile ilgili olarak bilim çevrelerinde
belirli bir olumlu kanaate
erişildiğinde bulgularımızın
tedavide kullanılması konusunda
bir şeyler söyleyebiliriz.
Sizce makamın yanı sıra
beste ve güftenin etkileri ne
ölçüde olabiliyor? “Hastayım
yaşıyorum” benzeri bir güfte
içeren şarkıların dezavantajları
yok mudur? Bu konuda nasıl
seçim yapıyorsunuz?
Reseptif müzik terapi için
konuşulacak olursa, tek başına
makamın veya şarkı sözlerinin
bir etkisinin olduğunu söylemek
pek doğru değildir. Müzik
eserinin makamının seyir
özellikleri, bestelenme tarzı,
melodik yürüyüşü, ritmik yapısı,
eserin icrasında kullanılan
sazların özellikleri, eserin
icrasında kullanılan metronom
hızı, müzik eserinin sözlü eser
veya saz eseri olması, sözlü
eserlerin güftelerinin içeriği
gibi pek çok değişken müzik
terapiyi etkilemektedir. Dolayısı
ile müzik terapinin avantajları ve
dezavantajları hastaya ve onun
müzik terapistine bağlı olacaktır.
Hastanın müzik terapi için
uygun olması, müzik terapistin
uygun müzik terapi yöntemini
ve bu yöntem için gerekli
bu haliyle de müzik terapi
yapmak mümkündür. Ancak
her hasta için veya her müzik
terapi endikasyonu konulmuş
hastalık için reseptif müzik
terapi yeterli olmayabilir. Bu
durumda müzik terapinin
başka türleri kullanılabileceği
gibi diğer terapi yöntemleri
ile müzik terapiyi birlikte
kullanmak da mümkündür.
Müzik terapinin hangi türü
kullanılırsa kullanılsın hastalığın
doğru teşhis edilmiş olması,
müzik terapinin bu hastalık
için endikasyon alanının
bulunması, müzik terapiyi
uzman kişilerin yapması
durumunda etkili bir sonuç
alınabileceğini söyleyebilirim.
Hastanın durumu, alt yapısı
gibi değişkenlere bakılarak
şamanik esintilerden meditatif
tınılara kadar her şey müzik
terapistin elinde birer enstrüman
olarak bulunmaktadır.
Hangisinin kullanılacağına
müzik terapist ve gereğinde
hasta birlikte karar verirler.
Bu enstrümanların gerçekten
etkili olup olmadığı sorusunun
cevabı ise ancak kanıta
dayalı klinik araştırmalarla
mümkündür. Zaten bu alanda
yapılan araştırmalar da hızla
artmaktadır.
Yaptırmış olduğumuz lisans üstü tez
çalışmalarında müzik terapinin birçok
olumlu etkisini izledik, istatistiksel olarak
anlamlı sonuçlar elde ettik; hatta hasta
yakınları ve hastane personeli de bu konuda
bizimle mutabık kaldılar.
Türk müziğinde makamların
hastaları iyileştirici etkisiyle
ilgili Farabi’nin olduğu
söylenen bir tablo var değil mi?
Farabi’nin yazdığına inanılan ve
hangi makamın hangi zamanda
ve hangi hastalığa iyi geleceğine
dair bilgiler sunan tablonun
bugün için bir geçerliliği
bulunmadığı düşüncesindeyim.
Farabi’nin ölüm tarihinin MS
950 olduğu dikkate alındığında
yaklaşık olarak 1.100 yıllık bir
tablo ile karşı karşıya olduğumuz
anlaşılır. Bu tablonun bugüne
kadar kaç kişinin elinden
geçtiği ve ne gibi değişikliklere
uğradığını ise bilmiyoruz.
Dolayısı ile tarihi değeri olan
ancak terapötik değeri bilimsel
çalışmalarla ortaya konulacak
bir tabloyu vermeyi uygun
bulmadım.
Olumlu etkiyle ilgili elinizde
istatistiki rapor, bilimsel belge
vb. varsa söz edebilir misiniz?
Kemoterapi alan kanser
hastalarında, müzik terapinin
kemoterapiye bağlı istenmeyen
etkileri önemli
ölçüde
azalttığını veya
tamamen ortadan
kaldırabildiğini;
şizofreni hastalarında
müzik terapinin
hastaların sosyal yaşamları
üzerinde birtakım olumlu
etkiler yaptığını tespit
ettiğimizi söyleyebilirim.
Yaptırmış olduğumuz lisans
üstü tez çalışmalarında müzik
terapinin birçok olumlu
etkisini izledik, istatistiksel
olarak anlamlı sonuçlar elde
“Hastalıkyok,
hastavardır”
sözüdikkate
alındığında,
hastaların
enstrümantal
eserlerinveya
sözlüeserlerin
hangisinden
daha fazlayarar
görebileceği
sorusucevabını
bulacaktır.