22
DOSYA
MAKALE
Madde kullanımı zamanla okuldan kaçmasına,
derslere olan ilgisinin azalmasına ve birçok davranış
sapmasına sebep olur. Bu süreçte gençler yetişkin
kontrolünden uzak ortamlarda vakit geçirmeyi tercih
eder. Gözetimden ve sosyal kontrolden uzaklaştıkça
madde kültürü 'yeni bir yaşam tarzı'na dönüşür.
KABUL VE UMUTSUZLUK DUYGUSU
Kişi, bağımlı olduğunu fark ettiğinde çevresindeki
madde kullanan diğer kişilerin telkinleriyle bu hasta-
lığın düzelemeyeceğini ve madde kullanmayı hiçbir
zaman bırakamayacağını düşünmeye başlar. 'Artık
çok geç olduğu' düşüncesi, kişinin tedaviye başvur-
masını engeller. Kişi kendini artık bir madde bağım-
lısı olarak kabul ettikten sonra ise madde odaklı
bir yaşama başlar. Yaşamanın tek amacı maddeyi
zamanında temin etmektir. Bu aşamada bağımlı
kişi gerekli parayı sağlayabilmek için her türlü suçu
işleyebilir.
TEDAVİ SÜRECİ
Madde bağımlılığının kabulü gibi, tedavinin kabulü
de çok zordur. Tedavinin başlamasıyla da iş bitmez.
Kişi tedaviye başladığında sadece maddeyi bıraka-
cağını düşünür ancak arkadaş çevresi, yaşam biçimi
ve alışkanlıklarını da değiştirmek zorunda olduğunu
tahmin edemez.
YENİDEN BAĞIMLILIĞA DÖNÜŞ
Tedavi bittikten sonra bir bağımlı için zor bir dönem
başlar. Bu dönemde kişi mutlaka psikolojik destek
almalı, sosyal rehabilitasyonu için aile ve çevresi
kişiyi yönlendirmeli, ona destek olmalıdır.Kişi te-
miz olduğundan dolayı zamanla 'eskiden yaşadığı
kötü olayları' unutur. Hayatta karşılaştığı bir takım
problemlere çözüm bulamadığında bir kez daha
maddeyi denemeyi düşünür. Bir gün yeniden
“Bir kereden bir şey olmaz” diyebilir. Bu durumda
bağımlılık sürecinin bir sonucu olarak her şey en
başa döner.
Kişinin kendini tanıma, öfke kontrolü, stresle baş
etme, iletişim, 'hayır' diyebilme ve problem çözme
gibi yaşam becerilerindeki eksiklikler madde
kullanım riskini artırıyor. Örneğin arkadaş grubunda
popüler olmak isteyen ancak kendini ifade etmekte
zorlanan, çekingen bir genç, cesaretini artırmak
amacıyla uyarıcı bir madde kullanmayı tercih
edebilir. Strese çok dayanıklı olmayan, gergin,
huzursuz bir kişiye sakinleştirici etkiye sahip bir
madde cazip gelebilir. Yine kendi kararlarını almayı
öğrenememiş, her adımını ailesinin kontrolü altında
atan bir genç, arkadaş grubu içinde kendisine
sunulan bir maddeye 'hayır' demekte zorlanabilir.
Bu yüzden kişinin kendini tanımaya çalışması,
zaaflarını bilmesi; öfke kontrolü, stresle baş etme,
iletişim, 'hayır' diyebilme ve problem çözme gibi
yaşam becerilerini geliştirici faaliyetlere yönelmesi
önemlidir.
KİŞİ KENDİNİ TANIMALI
Madde
bağımlılığı gencin
zamanla okuldan
kaçmasına, derslere
olan ilgisinin azalmasına
ve birçok davranış
sapmasına sebep
olur.
YEŞiLAY
•
MART 2015
yesilay.org.tr