19 / 84
endişelendiğinde ne yapmalı?
Bozdoğan, bu konuda ise
ailelere şu önerilerde bulunuyor:
“Çocuğun bir arkadaşından
zarar görebileceği düşünüldüğü
zaman, arkadaşıyla görüşmesini
yasaklamak yerine, bu endişeyi
onunla dürüstçe paylaşmak ve
çocuğun bu konudaki fikirlerini
dinlemek gerekir. Arkadaşlığını
sürdürüp sürdürmemekle ilgili
kendi başına karar vermesine
izin verilmelidir. Böylece ona;
güvenme, saygı duyma ve
sorumluluk alabilme bilinci
gösterilmiş olur. Ailelerin dikkat
etmesi gereken konulardan
biri de çocuğun arkadaşlarının
kötülenmemesidir. Özellikle
ergenlik dönemindeki
çocukların, anne-babalarının
bu tip eleştirilerinden çok
rahatsız olduğu görülür. Bu
durum, çocukla kurulan ilişkinin
bozulmasına sebep olabilir.”
Bozdoğan, “Çocuk,
arkadaşlarının kötü
davranışlarından etkilenip
aynı davranışları sergilemeye
başladıysa aile ne yapmalı?”
sorusuna ise şu şekilde cevap
veriyor: “Bu durumda, arkadaşın
yanlış olduğundan çok,
davranışın yanlış olduğu çocuğa
vurgulanmalıdır. Çocuğun kötü
örnek oluşturan arkadaşlarıyla
ilişkisini kesmek, onun birey
olmasını engeller. Birey
olabilmesi için, kendi kararlarını
kendi verebilmesi gereklidir.
Çocuğa doğru ve yanlışın
ne olduğu öğretilmelidir.
Sonrasında arkadaşıyla
görüşüp görüşmemek veya
arkadaşını uyarıp uyarmamak
gibi konularda kendi karar
verebilmelidir. Bu tutum,
çocuğun hayatında kendi
kararlarını kendi verebilmesi
için çok önemlidir. Ailenin,
çocuğunun bu konularda
gelişimini destekleyici,
cesaretlendirici desteğini
hissettirmesi doğru adım
olacaktır. Çocukla olumlu
ilişkiler kurmak, onu korumanın
ilişkilerine müdahale
etmek isteyebilir. Çocuğun
arkadaşlarını kendi başına
seçmesine izin vermemek, bazı
arkadaşlarıyla görüşmesine
engel olmak, iletişimde
çatışmalara yol açar. Anne-
babanın, arkadaşlarıyla ilgili
baskı yaptığı durumlarda,
gençler kabul gördüğü arkadaş
grubunun etkisi altına daha fazla
girebilmektedir. Eleştirmeden
arkadaşlarıyla ilgili konuşmak,
gencin arkadaşlarıyla ilgili daha
gerçek bilgileri paylaşmasını
sağlar. Arkadaşları ve aileleriyle
tanışmak da çocuğun ilişkileri
hakkında sağlıklı bilgiler elde
etmenin bir yolu olabilir” diyor.
en iyi yoludur. Bu sayede
çocuk, arkadaşlık ilişkilerini ve
yaşadığı sorunları başkasıyla
değil, sizinle paylaşabilir.
Ailesiyle sağlıklı ilişkileri olan
çocukların, arkadaşlarının
olumsuz davranışlarından daha
az etkilendiği görülmüştür.”
BASKI UYGULAMAKTAN
KAÇININ
Aileler, çocukların
arkadaşlarıyla ilgili baskı
uygulamaktan kaçınmalı
uyarısında bulunan Bozdoğan,
“Ebeveynler, çocuklarının
arkadaşlarından olumsuz
etkilenmesini engellemek
amacıyla onun arkadaşlık
Bozdoğan, yanlış arkadaş seçiminin kötü alışkanlıklar edinme ve
bağımlılıkla ilişkisine dair ise şu açıklamalarda bulunuyor: “Ergen-
gençler, benzeri ilgi, özellik ve davranışlar temelinde arkadaşlarını seçer
ve genellikle ergenlikte arkadaş ve akranlarla ev dışındaki ortamlarda
karşılaşılır. Dolayısıyla ebeveynler, çocuklarının bazı arkadaşlarını
tanımayabilir. Bu nedenle gencin arkadaş seçimi büyük önemkazanır.
Nitekim madde bağımlılığı ve vücuda zarar verme gibi davranışlar
genellikle yanlış arkadaş seçimine dayanır. Ebeveynler, çocuklarıyla
sağlıklı bir iletişimkurarlarsa onlardaki değişimi ya da riskli durumları
daha kolay fark edebilir. Ergenlik döneminde aile dışında sosyal bir
ortamın varlığı ve arkadaş grubuyla vakit geçirme isteğinin daha
fazla olması beklenir. Arkadaşlarıyla geçirdiği zaman, arkadaşlarıyla
paylaşımların artması bu dönemde gözlemlenen davranışlar arasında
yer alır. Ebeveynlerin, bu dönemde çocuklarının riskli ortam ve
davranışlardan uzak kalmasını sağlıklı iletişimi koruyarak sağlaması
gerekir. Aile, bağımlılık ve riskli davranışlarla ilgili şüphe duyduğunda
bağımlılık alanında uzman kişilere danışmalı ve destek almalıdır.”
YANLIŞARKADAŞSEÇİMİNİN
BAĞIMLILIKLA İLİŞKİSİ
“Çocuğun arkadaşlarını
kendi başına seçmesine
izin vermemek, bazı
arkadaşlarıyla
görüşmesine engel
olmak, iletişimde
çatışmalara yol açar.”
EKİM 2018 19