17 / 84
ve paylaşma becerilerini geliştirir.
Ailelere, bu yaş grubundaki
çocuklarının arkadaşlarıyla olan
ilişkilerine bu hususu dikkate
alarak bakmaları önerilir.”
ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİ,
ÇOCUKLARAHAYATI
ÖĞRETİR
Bozdoğan; paylaşma, iş birliği,
güveni deneyimleme, sorun yaşama,
sorunlarla baş etme, sosyalleşme
ve bunun gibi kişinin yetişkin
olduğunda bile ilişki ağlarına etki
edecek tüm öğelerin, arkadaşlık
ilişkileri vasıtasıyla geliştiğine
dikkat çekiyor: “Arkadaşlık
ilişkileri; çocukların hayatı
öğrendikleri, pratik yaptıkları, ilişki
kurdukları, iletişimi öğrendikleri
ve empati becerilerini geliştirdikleri
bir süreçtir. İletişim becerilerinin,
yaşın ilerlemesiyle ve çocuğun
aile ortamında kazandığı ve
öğrendiği deneyimlerle arttığı
düşünüldüğünde, sosyal bir ortam
ve arkadaş edinme ihtiyacı, kabul
görme, anlaşılma ve paylaşabilme
olanağını sunan bir zemindir. Bu
dönemde ailelerin, destekleyici ve
denetleyici tutumlarla çocuklarının
sosyal ilişkilerini geliştirmelerine
fırsat tanımaları gerekir.”
ÇOCUK,ARKADAŞLARINDAN
NE ZAMAN ETKİLENMEYE
BAŞLAR?
“Çocuklar, okul çağına geldiğinde
daha dışa dönük ve arkadaş
canlısı olur. Okula başladığı
andan itibaren ise hem sahip
olduğu arkadaş sayısı hem de bu
arkadaşlardan etkilenme düzeyi
“Arkadaşlık ilişkileri;
çocukların hayatı
öğrendikleri, pratik
yaptıkları, ilişki kurdukları,
iletişimi öğrendikleri ve
empati becerilerini
geliştirdikleri bir süreçtir.”
korumayı, başkalarının hak ve
özgürlüklerine saygı göstermeyi,
lider ya da üye olmayı, kazanıp
kaybetmeyi, görgü kurallarını,
yarışmayı ve dayanışmayı öğrenir.
Böylece çocuk, arkadaşlarından
ve arkadaş ortamından olumlu
yönde etkilenerek toplumsal
yaşamın yöntem ve kurallarını
öğrenme sürecini yaşamış olur.”
AİLELER, YAKLAŞIMLARINI
İYİ BELİRLEMELİ
“Günümüzde anne-babalar,
çocuklarıyla aralarında arkadaşlık
ilişkisi olduğunu söyler. Bu,
iyi anne-baba olmanın bir
göstergesi gibi gözükse de altında,
çocukların arkadaşlarından
olumsuz etkilenme endişesi
yatar” diyen Bozdoğan,
konuyla ilgili açıklamasını
artar. Okul, ailenin dışındaki
dünyaya çocuğu hazırlayan
yerdir. Grup arkadaşlıklarının
ortaya çıkışı bu dönemde olur.
Grup arkadaşlıkları, çocukların
davranışları, düşünceleri ve
tepkileri üzerinde oldukça
önemlidir.” diyen Bozdoğan,
konuşmasına şöyle devam
ediyor: “Kişinin sosyal uyarıcıya,
özellikle grup yaşamının baskı
ve zorluklarına karşı duyarlılık
geliştirmesi, grubunda ya
da kültüründe başkalarıyla
geçinebilmesi, onlar gibi
davranabilmesi, onaylanabilir
davranış kalıpları geliştirebilmesi
arkadaşlık süreciyle yaşanır.
Çocuk, seçtiği arkadaş
ortamıyla birlikte paylaşmayı,
iş birliği yapmayı, sorumluluk
almayı, kendi haklarını
“Çocuk, ne görürse onu kopyalar. Anne-baba, örnek
davranışlar sergileyerek çocuğa doğru ve yanlışın öğretilmesini
desteklemelidir. Ailelerin, çocuklarıyla sağlıklı ve güven içerikli iletişim
kurabilmeleri, arkadaş gruplarınınyararlımı yoksa zararlımı olduğunu
anlamalarına da yardımcı olur” diyen Bozdoğan, aile içi iletişimin
çocuğun arkadaş seçimindeki rolüne dair şunları söylüyor: “Evde her
istediğini elde eden, engellenmeyen çocuk, girdiği sosyal ortamlarda
kendi istedikleri olmadığı zamanbüyük sıkıntı yaşar ve öfkelenir. Anne-
babanın kurallar ve disiplinle ilgili hem kendi içinde hemde birbiriyle
aynı dili konuşması ve tutarlı bir aile ortamı, çocuğun topluma sağlıklı
bir yetişkinolarakkatılması içingerekli unsurlardanbirkaçıdır. Ebeveyn
olarak sadece kendi söylediğinizin olduğu sağlıksız bir ilişki, çocukları
farklı arayışlara yöneltebilir. Çocuk, evde göremediği sağlıklı iletişimi
dışarıda başkalarıyla kurma arayışına girebilir ve bu durum genellikle
yanlış seçimlere yol açar.”
AİLE İÇİ İLETİŞİMİNÇOCUĞUN
ARKADAŞSEÇİMİNDEKİ ROLÜ
Günümüzde anne-
babalar, çocuklarıyla
aralarında arkadaşlık
ilişkisi olduğunu
söyler. Bu, iyi anne-
baba olmanın bir göstergesi gibi gözükse
de altında, çocukların arkadaşlarından
olumsuz etkilenme endişesi yatar.
EKİM 2018 17