nefesinin ve saçlarının hatta elbiselerinin kül
tablası gibi kokacağını, hastalıklara yakalan-
ma riskinin daha fazla olacağını, dış görünü-
şünün olumsuz manada değişeceğini, bu ne-
denle de arkadaş grubu içerisinden zamanla
dışlanacağını, daha çok kendine benzeyen
insanlarla yakınlaşmak durumunda kalaca-
ğını ve bunun da kendisini daha mutsuz bir
hale getireceğini anlatabilirsiniz.
Bu dönemde çocuklar bedenlerinin nasıl
çalıştıklarını merak ederler. Bu nedenle
sağlıklı olmak ve bedenimize zarar veren
bağımlılık yapıcı maddelerden uzak dur-
mak için çeşitli örnekler üretilebilir.
Çocuklara bağımlılık yapıcı maddelerin
fiziksel etkilerini etkin ve doğru bir şekilde
anlatın.
Çocukları sadece okuldaki madde kullanı-
mını önleme eğitimiyle sınırlı bırakmayın.
Aileler çocuklarının okul sürecini de bu
aşamada takip etmeye çalışmalıdırlar.
yapıcı madde kullanımından dolayı rahat-
sızlanan ve çeşitli ciddi fiziksel problemler
yaşayan sosyal çevrenizde tanıdığınız ya da
medya yoluyla tanınan bir kişiden bahsedebi-
lirsiniz. Bağımlılık yapıcı maddelerin vücuda,
beyne ve özellikle de gençlere ne kadar zarar
verdiğiyle ilgili bilgilendirebilirsiniz.
Örneğin çocuklara alkol tüketen insan-
ların daha kolay hasta olduklarını ve kusarak
içindekileri dışarı çıkarttıklarını söyleyebilir-
siniz. Ayrıca sigara içen kişilerin hem giysi-
lerinin hem de ağızlarının kötü koktuğundan
bahsedebilirsiniz. Bu nedenle de arkadaş
çevresinde bu tür maddeleri kullanmayanla-
rın, zamanla kullanan insanlardan rahatsızlık
duyacaklarını ve zamanla da onlarla arkadaş-
lık etmekten uzaklaşacaklarını anlatabilirsiniz.
3. Ergenlik Döneminde Yapılabilecekler:
Ergenlik en riskli dönemlerdendir. Çocukların
bağımlılık yapıcı maddeleri deneme olasılığı
bu dönemde ve ortam değişikliklerinin ol-
duğu zamanlarda artmaktadır. Çünkü çocuk
girdiği yeni çevresinde kabul görmek ister
ve bunu da başarabilmek için farklı ve daha
büyük tercihler yapar. Buradaki asıl amaç;
çocuğun yeni girmiş olduğu çevrede kabul
görmek ve değerli görünmektir. Bu dönemi
iki farklı yaş dilimi içerisinde değerlendirecek
olursak;
a. 12–16 yaş döneminde yapılabilecekler:
Çocuklara, okulda bağımlılık hak-
kında öğrendikleri şeyler hakkında, hem
ailenin hem de öğretmenin sorular sorması
ve yeni başlıklar oluşturup, yeni konular
hakkında çocuklarla iletişim içerisinde
olması önemlidir (Bağımlılık yapıcı mad-
delerin uzun dönemde insan üzerindeki et-
kileri, nasıl ve neden insan bedeni üzerinde
bağımlılık oluşur, öngörülemeyen bağım-
lılık doğası, bu durum nasıl kişiden kişiye
değişebilir, uyuşturucu madde kullanımının
toplum üzerindeki etkisi, verim kaybının ve
sağlığı bozulmuş insanların toplumsal ma-
liyeti, bağımlılık yapıcı maddelerin doğaya
olan zararları, sağlıklı bir yaşam sürdürmek
ve stresi azaltmak için olumlu yaklaşımla
veya gerçekçi, kısa ve uzun vadede hedefle-
rin belirlenmesi gibi).
Veli toplantıları dışında da okul
ziyaretlerinde bulunularak, çocuğun öğ-
retmenleri ve yöneticileri, çocuğun da fark
edeceği şekilde ziyaret edilebilir. Okulda
madde kullanımının ve zararlı davranış-
ların önlenmesiyle ilgili eğitimler takip
edilebilir ve gerektiğinde okul yönetimin-
den hem ailelere hem de gençlere yönelik
bu tür eğitimlerin düzenlenmesini talep
edilebilir. Ayrıca aileler çocuklarının be-
ğendikleri ve örnek davranışlarını, öğret-
menlerinin yanında paylaşabilir, bu sayede
de çocuğun doğru davranışlara yönelmesi-
ni teşvik edebilirler.
Bu yaş döneminde gençler çok fazla
fiziksel görünümleriyle ilgilidirler. Onlara bir
zamanlar sigara, alkol ya da diğer bağımlılık
Kapak
18
